ଖୋର୍ଦ୍ଧା: ଗାଁ ଦାଣ୍ଡରେ ଆଉ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁନାହାଁନ୍ତି ଜାନୁଘଣ୍ଟିଆ । ଶୁଭୁ ନାହିଁ ଦଶାବତାରଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣନା । ଆମ ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକକଳା ପରମ୍ପରା ବିଶ୍ୱରେ ନିଆରା । ସେଥି ମଧ୍ୟରୁ ଜାନୁଘଣ୍ଟିଆ ପରମ୍ପରା ଅନ୍ୟତମ । ଯାହା ଏବେ ପ୍ରାୟ ବିଲୁପ୍ତର ଦ୍ୱାର ଦେଶରେ । ଜାନୁଘଣ୍ଟିଆ ବା ଜାନୁଘଣ୍ଟ ନିଜକୁ ଭଗବାନ ପର୍ଶୁରାମଙ୍କର ସେବକ ଭାବେ ପ୍ରତିପାଦନ କରିଥାନ୍ତି ।
ଜାନୁଘଣ୍ଟିଆ କ'ଣ ?
ଜାନୁଘଣ୍ଟିଆ ନିଜ ଡାହାଣ ଜଂଘ ତଥା ଜାନୁରେ ପିତଳ ଘଣ୍ଟି ବାନ୍ଧି ଗାଁ ଗାଁରେ ବୁଲି ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଦଶାବତାରକୁ କହି ବୁଲିଥାନ୍ତି ।ରାମ ନାମର ପ୍ରଚାର କରିଥାନ୍ତି । ଜାନୁଘଣ୍ଟିଆ ମାନେ ଗାଁ ପରିକ୍ରମା କଲେ ଗାଁର ମଙ୍ଗଳ ହୁଏ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ ରହିଥିବା ବେଳେ ଏହି ପରମ୍ପରା ବୁଡି ଯିବାକୁ ବସିଲାଣି ।
ଜାନୁଘଣ୍ଟିଆଙ୍କ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ବେଶ :
ଜାନୁଘଣ୍ଟିଆଙ୍କ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ବେଶ ରହିଛି । ମୁଣ୍ଡରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପଗଡି, କପାଳେ ରମାନନ୍ଦୀ ଚିତା, କଣ୍ଠେ ତୁଳସୀ ମାଳା ସହ ଦକ୍ଷିଣ ହସ୍ତେ ଫାର୍ଶା ଓ ବାମ ହସ୍ତେ ଥାଳ ଧରିଥାନ୍ତି । ଏହି ପରମ୍ପରାକୁ ଏବେବି ବଞ୍ଚାଇ ରଖିଛନ୍ତି ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲାର କାଳୀପୋଈ ଗ୍ରାମ ମାଧବ ଦାସ ।
ହାତରେ ଫାର୍ଶା, ଜଂଘରେ ଘଣ୍ଟି:
ଏନେଇ ଜାନୁଘଣ୍ଟିଆ ମାଧବ ଦାସ କହିଛନ୍ତି,"ମୁଁ ପ୍ରାୟ 35 ବର୍ଷ ହେବ ଜଂଘରେ ଘଣ୍ଟି ଓ ହାତରେ ଫାର୍ଶା ଧରି ବିଭିନ୍ନ ଗାଁର ଧର୍ମ ଦାଣ୍ଡରେ ବୁଲୁଛି । ଆମ ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ ଆମେ ଧର୍ମ ଦାଣ୍ଡରେ ରାମ କଥା ଓ ଦଶାବତାର ବୋଲି ବୁଲିବା ବେଳେ କାହା ଦୁଆରକୁ ଉଠିବୁ ନାହିଁ । କାହାକୁ ମାଗିବୁ ନାହିଁ, ଯାହା ଆମ ପରମ୍ପରା । ଯିଏ ଭକ୍ତିରେ ଯାହା ଦିଅନ୍ତି ଆମେ ତାକୁ ଗ୍ରହଣ କରୁ ।"
ପରମ୍ପରା ବଞ୍ଚାଇକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ:
ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି," ଜଂଘରେ ଘଣ୍ଟି ବାନ୍ଧି ଚାଲିବାରେ ବହୁ କଷ୍ଟ ହୁଏ । କିନ୍ତୁ ବାପା ଅଜା ଅମଳରେ ପରମ୍ପରାକୁ ବଞ୍ଚାଇ ରଖିବା ପାଇଁ ମୁଁ ଅନବରତ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛି । ଏହି ପରମ୍ପରାକୁ ବଞ୍ଚାଇ ରଖିବା ନୂତନ ପିଢ଼ି ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରୁନଥିବା ବେଳେ ମୁଁ ବାଣପୁର ଅଞ୍ଚଳରୁ ଜଣେ ଯୁବକଙ୍କୁ ଶିଷ୍ୟ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରି ତାଙ୍କୁ ଏ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରିଛି । "
ଇଟିଭି ଭାରତ, ଖୋର୍ଦ୍ଧା
