नवी दिल्ली : भारतातील सोन्याच्या किंमती बुधवारी सर्वाधिक वाढून प्रति ग्रॅम ८४३२ रुपयांवर पोहोचल्या. ४ फेब्रुवारीच्या दरांच्या तुलनेत १३२२ रुपयांनी यात वाढ झाली. केंद्रीय बँकांच्या खरेदी आणि गुंतवणूकदारांच्या वाढत्या हितामुळं जागतिक स्तरावर सोन्याच्या मागणीत वाढ होत असताना, भारतात सोन्याच्या किंमती नव्या उंचीवर पोहोचल्या आहेत.
खरेदी आणि गुंतवणुकीत वाढ : जागतिक सुवर्ण परिषदेनं (WGC) सोन्याच्या मागणीच्या ट्रेंडवरील ताज्या अहवालात असं उघड केलं आहे की, मजबूत आणि सतत मध्यवर्ती बँकांची खरेदी आणि गुंतवणूक मागणीतील वाढ यामुळं २०२४ मध्ये जागतिक सोन्याची मागणी, ज्यामध्ये ओव्हर-द-काउंटर खरेदीचा समावेश आहे, ४९७४ टनांच्या विक्रमी उच्चांकावर पोहोचली. त्यामुळं एकूण मूल्य ३८२ अब्ज डॉलर इतक झालं. अधिकृत अहवालानुसार, सलग तिसऱ्या वर्षी, केंद्रीय बँकांची खरेदी १००० टनांपेक्षा जास्त झाली. कारण, चौथ्या तिमाहीत खरेदी लक्षणीयरीत्या वाढली. ज्यामुळं मध्यवर्ती बँकांची वार्षिक एकूण रक्कम १०४५ टन झाली. (Gold Rate)
२०२४ च्या दुसऱ्या सहामाहीत सोन्याच्या एक्सचेंज ट्रेडेड फंड्स (ETFs) मागणीत झालेल्या पुनरुज्जीवनामुळं जागतिक स्तरावरील गुंतवणुकीची मागणी वर्षानुवर्षे २५% वाढून ११८० टन झाली, असं WGC नं पुढं नमूद केलं. २०२४ च्या चौथ्या तिमाहीत जागतिक स्तरावरील सोन्याच्या ETF मध्ये १९ टनांची भर पडली. यामुळे मालमत्ता वर्गासाठी सलग दोन तिमाहींचा ओघ सुरू झाला. "गोल्ड बार आणि नाण्यांची मागणी २०२३-२४ मध्ये ११८६ टन होती," असं अहवालात म्हटलं आहे. जगभरातील दागिन्यांच्या क्षेत्रातील मागणी मंदावली असली तरी, २०२४ मध्ये भारताची सोन्याची मागणी स्थिर राहिली, २०२३ च्या तुलनेत फक्त २% ने घट झाली, तर चीनमध्ये २४% घट झाली. ताज्या अहवालांवरून असं दिसून येतं की, २०२४ मध्ये भारत चीनला मागे टाकून सोन्याच्या दागिन्यांचा जगातील सर्वात मोठा ग्राहक बनला आहे. भारतातील दागिन्यांचा वापर ५६३.४ टन होता. तर चीनचा तो ५११.४ टन इतका होता.
तज्ज्ञांच काय मत? : "सोन्यानं पुन्हा एकदा वर्चस्व गाजवलं. २०२४ मध्ये किंमती विक्रमी उच्चांकांवर पोहोचल्या होत्या. मध्यवर्ती बँकांनी पहिल्या तिमाहीत जोरदार मागणी केली आणि वर्षाच्या मध्यापर्यंत ते स्थिर राहिलं. २०२४ च्या दुसऱ्या सहामाहीत पाश्चात्य गुंतवणूकदारांकडून लक्षणीय पुनरुत्थान दिसून आलं. ज्यामुळं आशियाई प्रवाहातील उल्लेखनीय वाढीसह तिसऱ्या आणि चौथ्या तिमाहीत जागतिक सोन्याच्या ईटीएफ प्रवाहाला सकारात्मक क्षेत्रात आणलं. अनेक मध्यवर्ती बँकांनी व्याजदर कपातीच्या चक्रांना सुरुवात केल्यानं आणि अमेरिकेच्या अध्यक्षीय निवडणुकीसह आणि मध्य पूर्वेतील वाढत्या तणावासह जागतिक अनिश्चितता वाढल्याने हे घडलं," असं बाजार तज्ञ लुईस स्ट्रीट यांनी सांगितलं.
२०२५ मध्ये काय अपेक्षा करावी : सोन्याच्या वाढत्या किंमती आणि आर्थिक वाढीमुळं ग्राहकांच्या खर्चाच्या क्षमतेवर परिणाम होत असल्यानं दागिन्यांच्या किंमतीत घट राहील. आर्थिक अनिश्चितता या वर्षी प्रमुख विषय असावा. ज्यामुळं संपत्तीचा साठा म्हणून सोन्याच्या मागणीला पाठिंबा मिळेल असं लुईस यांनी मत व्यक्त केलं. बुधवारी दिल्लीत २४ कॅरेट सोन्याचा भाव प्रति १० ग्रॅम ८५,३८३ रुपये होता, तर चेन्नईत तो ८५,२३१ रुपये होता. मुंबई आणि कोलकातामध्ये सोन्याचा भाव अनुक्रमे ८५,२३७ रुपये आणि ८५,२३५ रुपये प्रति १० ग्रॅम होता.
हेही वाचा :