हैदराबाद : जे लोक अशा व्यवसायात गुंतलेले आहेत किंवा अशा प्रकारे काम करतात की त्यांच्या मनगटावर सतत जास्त दबाव असतो, त्यांना सहसा मुंग्या येणे, वेदना किंवा हात किंवा मनगटात जडपणा जाणवतो. साधारणपणे जेव्हा हे अधूनमधून किंवा क्षणिक कालावधीसाठी घडते, तेव्हा बहुतेक लोक ते गंभीर नसल्यामुळे त्याकडे दुर्लक्ष करतात. परंतु असे अनेक वेळा केल्यास भविष्यात गंभीर समस्या उद्भवू शकतात. कारण कधीकधी स्नायू किंवा मज्जातंतूंमधील समस्या किंवा न्यूरोपॅथीच्या समस्या अशा समस्यांना कारणीभूत ठरू शकतात. अशीच एक समस्या म्हणजे 'कार्पल टनल सिंड्रोम'.
कार्पल टनल सिंड्रोम : 'कार्पल टनल सिंड्रोम' किंवा सीटीएस ही एक वैद्यकीय स्थिती आहे ज्यामध्ये मनगटातील मध्यवर्ती मज्जातंतू विविध कारणांमुळे जास्त दाबामुळे संकुचित होते. असे झाल्यावर पॅरेस्थेसिया, बधीरपणा आणि स्नायू कमकुवत होणे यासारख्या समस्या हातात दिसू लागतात. इंदूरचे फिजिओथेरपिस्ट डॉ. राकेश जोशी सांगतात की, नियमितपणे, सतत किंवा दीर्घकाळ, अशा प्रकारच्या क्रियाकलापांचा सराव, विशेषत: अंगठा आणि मनगट, कोपर आणि खांद्याच्या स्नायूंसह, विशेषत: मध्यवर्ती मज्जातंतूवर जास्त दबाव असल्यास, कार्पल टनल सिंड्रोम होऊ शकतो.
अर्धांगवायूसारखी समस्या : 'कार्पल टनल सिंड्रोम'च्या सुरुवातीच्या टप्प्यात, पीडित व्यक्तीला अंगठा, तर्जनी, अनामिका, मनगट आणि कोपर यासारख्या मध्यवर्ती मज्जातंतूच्या आसपासच्या भागात सुन्नपणा, वेदना किंवा सुईसारखी संवेदना जाणवू लागते. काही रुग्णांना तळहाताची लक्षणे देखील जाणवू शकतात. हळूहळू, समस्या जसजशी वाढत जाते, तसतसा त्याचा परिणाम पीडिताच्या प्रभावित हातावर अधिक दिसून येतो. त्यामुळे त्याच्या बोटांची पकड किंवा वस्तू उचलण्याची क्षमताही कमकुवत होऊ लागते. समस्या वाढल्यास काहीवेळा अंगठ्याखालील स्नायूंमध्ये अर्धांगवायूसारखी समस्या उद्भवू शकते.
कारण : डॉ. राकेश स्पष्ट करतात की 'कार्पल टनेल सिंड्रोम' प्रत्यक्षात पुनरावृत्ती झालेल्या ताण दुखापतीच्या श्रेणीमध्ये ठेवला जातो. ते स्पष्ट करतात की सीटीएसला इडिओपॅथिक देखील म्हणतात. कारण कधीकधी त्याची कारणे अज्ञात असू शकतात. सामान्यतः यासाठी हाताला किंवा मनगटाला काही प्रकारची दुखापत, संधिवात (संधिवात), मधुमेह, ऑस्टिओपोरोसिस, हायपोथायरॉईडीझम, मल्टिपल मायलोमा, अॅक्रोमेगाली, लठ्ठपणा किंवा लठ्ठपणा, लिपोमा आणि मनगटात ढेकूळ, हार्मोनल चढ-उतार आणि अनुवांशिक कारणांमुळे समस्या उद्भवू शकतात. जबाबदार रहा. काही वेळा काही आजारांवर उपचारासाठी घेतलेल्या औषधांमुळेही ही समस्या उद्भवू शकते.
पुरुषांपेक्षा स्त्रियांवर जास्त परिणाम : कधीकधी या सिंड्रोमचा प्रभाव महिलांमध्ये गर्भधारणेदरम्यान दिसून येतो. दुसरीकडे, ज्या महिला मासिक पाळी पुढे जाण्याच्या गोळ्यांचे सेवन करतात, त्यांच्यामध्येही या समस्येची लक्षणे दिसू शकतात. ते स्पष्ट करतात की सामान्य परिस्थितीत ही समस्या 50 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या लोकांमध्ये दिसून येते. त्याचवेळी याचा परिणाम पुरुषांपेक्षा स्त्रियांवर जास्त होतो. या समस्येचे परिणाम किंवा त्यामुळे होणारे त्रास दिवसा केव्हाही जाणवू शकतात, परंतु या समस्या सहसा रात्रीच्या वेळी अधिक त्रासदायक असतात.
हेही वाचा :
