24 मार्च रोजी जागतिक क्षयरोग दिन पाळला जातो. डॉ. रॉबर्ट कोच यांनी 1882 मध्ये क्षयरोग (टीबी) कारणीभूत असलेल्या जीवाणूचा शोध जाहीर केला. शास्त्रज्ञांना रोगाचे निदान आणि उपचार शोधण्याचे मार्ग खुले केले. यावर्षी या दिवसाची थीम आहे ‘क्षयरोगाचा अंत करण्यासाठी गुंतवणूक करा. जीव वाचवा.'
वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन (WHO) म्हणते की टीबी हा जगातील सर्वात घातक संसर्गांपैकी एक आहे. दररोज, 4100 हून अधिक लोक क्षयरोगाने आपला जीव गमावतात आणि जवळपास 28,000 लोक या आजाराने आजारी पडतात. 2000 पासून क्षयरोगाचा सामना करण्यासाठी जागतिक स्तरावर केलेल्या प्रयत्नांमुळे अंदाजे 66 दशलक्ष लोकांचे जीव वाचले आहेत. कोरोनाने क्षयरोगाचा अंत करण्याच्या लढ्यात अनेक प्रगती केली आहे. 2020 मध्ये क्षयरोगाच्या मृत्यूंमध्ये वाढ झाली. आकडेवारीनुसार, 2020 मध्ये सुमारे 99,00,000 लोक टीबीने आजारी पडले. आणि 2020 मध्ये 15,00,000 लोक क्षयरोगाने मरण पावले.
क्षयरोग म्हणजे काय?
हैदराबादमधील व्हीआयएनएन हॉस्पिटलचे सल्लागार फिजिशियन डॉ. राजेश वुक्काला म्हणाले की, क्षयरोग हा एक जीवाणूजन्य संसर्ग मायकोबॅक्टेरियम ट्युबरक्युलोसिस मुळे होतो. यामुळे लोक जास्त जगत नाही. निरोगी जीवनशैलीचे मद्यपी, धूम्रपान करणारे किंवा कमी प्रतिकारशक्ती असलेले लोक इ. याचा प्रामुख्याने फुफ्फुसांवर परिणाम होतो.
लक्षणे
सेंटर्स फॉर डिसीज कंट्रोल अँड प्रिव्हेन्शन ( Disease Control and Prevention ) नुसार, क्षयरोगाची लक्षणे शरीरात क्षयरोगाचे जीवाणू कुठे वाढत आहेत यावर अवलंबून असतात. टीबीचे जीवाणू सामान्यतः फुफ्फुसात वाढतात. फुफ्फुसातील क्षयरोग यांसारखी लक्षणे दिसू शकतात.
- एक वाईट खोकला जो 3 आठवडे किंवा त्याहून अधिक काळ टिकतो
- छातीत वेदना
- खोकला रक्त किंवा थुंकी
इतर लक्षणे
- अशक्तपणा
- वजन कमी होणे
- भूक न लागणे
- थंडी वाजणे
- ताप येणे
- रात्री झोप न लागणे
क्षयरोग वर काही टेस्ट
- स्पुटम कल्चर
- एरिथ्रोसाईट एडीटमेड टेस्ट
- पीसीआर टेस्ट
क्षयरोगावरील उपचारपध्दती?
क्षयरोग बरा होऊ शकतो अशी माहिती WHO ने दिली. यात 4 प्रतिजैविकांच्या मानक 6 महिन्यांच्या कोर्सद्वारे उपचार केले जातात. सामान्य औषधांमध्ये rifampicin आणि isoniazid यांचा समावेश होतो. काही प्रकरणांमध्ये, टीबीचे जीवाणू प्रमाणित औषधांना प्रतिसाद देत नाहीत. या प्रकरणात, रुग्णाला औषध-प्रतिरोधक टीबी आहे. औषध-प्रतिरोधक क्षयरोगावरील उपचार लांब आणि अधिक जटिल आहे. जर उपचार योग्यरित्या पूर्ण झाले नाही तर, रोग औषध-प्रतिरोधक बनू शकतो आणि पसरू शकतो. म्हणून, रोगाचा त्रास वाढू नये म्हणून वैद्यकीय मदत घेणे अत्यंत महत्वाचे आहे.
हेही वाचा - Sleeping in lit room affect health : प्रकाशमान खोलीत झोपल्याने शरीरावर होतो परिणाम
