हैदराबाद : सामान्यतः लोकांना असे वाटते की युरिनरी ट्रॅक्ट इन्फेक्शन किंवा यूटीआय फक्त महिलांमध्ये होते. जे योग्य नाही. जरी पुरुषांमध्ये या समस्येचे प्रमाण स्त्रियांपेक्षा कमी आहे, परंतु यूटीआय प्रौढ पुरुषांमध्ये दिसून येते. दुसरीकडे लक्ष न दिल्याने किंवा इतर कोणत्याही कारणामुळे, जर एखाद्या पुरुषामध्ये यूटीआय गंभीर झाला, तर मूत्रपिंड आणि प्रोस्टेटसह मूत्रमार्गाशी संबंधित इतर अवयवांमध्ये देखील समस्या किंवा गंभीर परिणाम होऊ शकतात.
पुरुषांमध्ये यूटीआय : दिल्ली एनसीआर यूरोलॉजिस्ट डॉ. रोहित यादव स्पष्ट करतात की पुरुषांमध्ये यूटीआय दोन प्रकारे परिणाम दर्शवू शकतो. जर यूटीआयचा प्रभाव मूत्रमार्गाच्या वरच्या भागात जास्त असेल तर त्यामुळे मूत्रपिंड किंवा मूत्रमार्गात संसर्ग किंवा समस्या निर्माण होऊ शकते. दुसरीकडे, जर यूटीआयचा प्रभाव मूत्रमार्गाच्या खालच्या भागात जास्त असेल तर मूत्राशय, प्रोस्टेट, मूत्रमार्ग आणि अंडकोषांमध्ये समस्या उद्भवू शकतात.
पुरुषांना यूटीआयचा धोका जास्त : ते स्पष्ट करतात की मूत्राशय, मूत्रमार्ग, मूत्रमार्ग आणि मूत्रमार्गाशी संबंधित इतर अवयव जिवाणू संसर्गाच्या प्रभावाखाली येतात तेव्हा स्त्री आणि पुरुष दोघांमध्येही मूत्रमार्गाचा संसर्ग होतो. महिलांमध्ये यूटीआय अधिक सामान्य आहे कारण महिलांच्या मूत्रमार्गाची लांबी पुरुषांच्या तुलनेत कमी असते, ज्यामुळे मूत्राशयात बॅक्टेरिया लवकर आणि वेगाने वाढू लागतात. दुसरीकडे, पुरुषांची मूत्रमार्ग साधी पण लांब असते. हे पुरुषांच्या मूत्रपिंडापासून सुरू होते आणि मूत्रमार्गाद्वारे मूत्राशय आणि मूत्रमार्गात उघडते. त्यामुळे यूटीआयचा परिणाम पुरुषांमध्ये दिसल्यास मूत्रमार्गाशी संबंधित सर्व अवयवांना संसर्ग होण्याचा धोका वाढतो. ते स्पष्ट करतात की साधारणपणे 50 वर्षांनंतरचे पुरुष आणि गुदद्वारासंबंधी सेक्स किंवा असुरक्षित सेक्समध्ये जास्त सक्रिय असलेल्या पुरुषांना यूटीआयचा धोका जास्त असतो. पण इतर अनेक कारणांमुळे ही समस्या तरुणांमध्येही दिसून येते.
पुरुषांमध्ये यूटीआयची कारणे : डॉ. रोहित यादव स्पष्ट करतात की पुरुषांमधील बहुतेक UTIs साठी E. coli जीवाणू जबाबदार असतात. विशेष म्हणजे हा जीवाणू आपल्या शरीरात आधीच अस्तित्वात असला तरी जेव्हा तो मूत्रमार्गात प्रवेश करतो तेव्हा तो मूत्राशय, मूत्रमार्ग आणि मूत्रमार्गातील सर्व अवयव आपल्या प्रभावाखाली घेऊ लागतो. त्याच वेळी, यूटीआय अधिक वाढल्यास, मूत्रपिंड, मूत्राशय, प्रोस्टेट आणि अंडकोष यांसारख्या अवयवांवर देखील गंभीर परिणाम होऊ शकतात. पुरुषांमधील UTI साठी अनेक कारणे जबाबदार असू शकतात. त्यातील काही खालीलप्रमाणे आहेत.
- कमी प्रमाणात पाणी पिणे
- UTI चा मागील इतिहास
- सौम्य प्रोस्टेटिक हायपरप्लासिया
- मधुमेह
- बराच वेळ बसणे
- आतड्यांसंबंधी समस्या
- लैंगिक संसर्ग/एसटीआय
- अनैसर्गिक संभोग किंवा गुदद्वारासंबंधीचा संभोग इ.
- पुरुषांमध्ये यूटीआयची लक्षणे
ते म्हणतात की पुरुषांमध्येही यूटीआयच्या बाबतीत, लघवीला त्रास किंवा ताप यासारखी सामान्य लक्षणे दिसतात. परंतु काहीवेळा इतर अवयवांवर संसर्ग झाल्यास, काही इतर लक्षणे देखील दिसू शकतात.
UTIच्या सामान्य स्थितीत आणि इतर अवयवांवर परिणाम होत असलेल्या स्थितीत दिसणारी लक्षणे खालीलप्रमाणे आहेत.
- लघवी करताना वेदना किंवा जळजळ
- वारंवार लघवी होणे किंवा असे वाटणे
- लघवीचा रंग किंवा रंग बदलणे
- दुर्गंधीयुक्त मूत्र
- खालच्या ओटीपोटात वेदना
- अंडकोषांमध्ये वेदना आणि सूज
- थंडी वाजून येणे आणि ताप
- उलट्या - मळमळ
- मागे किंवा बाजूला वेदना
- थकवा जाणणे इ.
- वैद्यकीय उपचार आणि खबरदारी आवश्यक
खबरदारी घेणे अत्यंत आवश्यक : डॉ. रोहित यादव स्पष्ट करतात की यूटीआयची चिन्हे आणि लक्षणे दुर्लक्षित करू नये आणि स्वत: ची औषधोपचार करून उपचार करू नये. यामुळे समस्या अनेक वेळा वाढू शकते आणि गंभीर परिणाम होऊ शकतात. यूटीआयचा प्रभाव क्षेत्र तपासल्यानंतर प्रतिजैविकांनी उपचार केला जातो. औषधांचा विहित अभ्यासक्रम पूर्ण करणे आणि आवश्यक ती खबरदारी घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. अनेक वेळा लोक या समस्येत थोडा आराम मिळताच औषध घेणे थांबवतात किंवा कोर्स पूर्ण करत नाहीत, अशा परिस्थितीत पुन्हा संसर्ग होण्याची शक्यता असते. याशिवाय काही गोष्टींचा अवलंब करणे UTI टाळण्यासाठी आणि रोखण्यासाठी फायदेशीर ठरू शकते. त्यातील काही खालीलप्रमाणे आहेत. पाणी मोठ्या प्रमाणात प्यावे. याशिवाय ज्यूस, नारळ पाणी, लिंबू पाणी यासारख्या नैसर्गिक द्रवांचे सेवन करणे देखील फायदेशीर ठरू शकते लघवी केल्यानंतर आणि नियमितपणे पुरुषाचे जननेंद्रिय पूर्णपणे स्वच्छ करा, विशेषत: लिंगाची वरची त्वचा हलक्या हाताने काढून टाका.अनैसर्गिक संभोग टाळा, विशेषतः गुदद्वारासंबंधीचा संभोग आणि असुरक्षित संभोग. सेक्सनंतर स्वच्छता आणि स्वच्छतेची काळजी घ्या. जोडीदाराला यूटीआय असल्यास सेक्सपासून दूर राहा.
हेही वाचा :