लंडन : युनिव्हर्सिटी कॉलेज लंडनने केलेल्या अभ्यासात असे दिसून आले आहे की, बालपणातील अनुभव आपल्या जनुकांवर अमिट छाप सोडतात. त्यांचा आयुर्मानावरही परिणाम होत असल्याचे दिसून आले आहे. शास्त्रज्ञ म्हणतात की जीन अभिव्यक्तीच्या 'आठवणी' आयुष्यभर टिकून राहतात. भविष्यातील आरोग्य सुधारण्यासाठी या प्रणालीचा उपयोग होऊ शकतो, असे त्यांनी स्पष्ट केले. जनुक अभिव्यक्ती ही प्रक्रिया आहे ज्याद्वारे जीनमध्ये एन्कोड केलेली माहिती प्रथम मेसेंजर आरएनएमध्ये आणि नंतर प्रथिनेमध्ये रूपांतरित केली जाते. (Imprint of childhood experiences)
आठवणी कायमस्वरूपी साठवल्या जातात : मातेच्या गर्भधारणेदरम्यान, बालपण आणि तारुण्यात आलेल्या परिस्थितीचा गरोदरपणात व्यक्तीच्या आरोग्यावर आंशिक परिणाम होतो. याकडे नेणारा मार्ग ओळखला आहे. बालपणात होणाऱ्या जनुक अभिव्यक्तीतील बदलांच्या आठवणी कायमस्वरूपी साठवल्या जातात. त्याचा प्रभाव भविष्यातही कायम राहील, असे संशोधनाचे नेतृत्व करणारे नाझीफ म्हणाले.
सामान्य वाढ आणि विकासामध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका : जीनोमिक इंप्रिंटिंग, एपिजेनेटिक सुधारणेची प्रक्रिया जी जीनला मूळ विशिष्ट पद्धतीने व्यक्त करण्यास अनुमती देते. सामान्य वाढ आणि विकासामध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका असते. इम्प्रिंटिंग प्रामुख्याने प्लेसेंटल सस्तन प्राण्यांमध्ये आढळते आणि संततीसाठी पालक संसाधन वाटप संतुलित करण्यासाठी एक यंत्रणा म्हणून संभाव्यतः विकसित झाले आहे. म्हणून, अनुवांशिक आणि एपिजेनेटिक व्यत्यय जे जनुकांच्या विशिष्ट डोसमध्ये बदल करतात. त्यामुळे गर्भाच्या वाढीशी आणि न्यूरोलॉजिकल वर्तनाशी संबंधित विविध विकासात्मक विकृती होऊ शकतात.
नियामक पद्धतीमध्ये अनेक भिन्न यंत्रणा : पहिल्या जनुकाचा शोध लागल्यापासून गेल्या 20 वर्षांत, जनुक अभिव्यक्तीच्या या विशेष नियामक पद्धतीमध्ये अनेक भिन्न यंत्रणा गुंतल्या गेल्या आहेत. या पुनरावलोकनामध्ये प्रारंभिक भ्रूणांमध्ये छाप स्थापनेदरम्यान आणि देखभाल दरम्यान घडणाऱ्या महत्त्वाच्या आण्विक घटनांच्या सध्याच्या आकलनाचा संक्षिप्त सारांश आणि ठसेच्या विकारांमध्ये दिसणाऱ्या एपिजेनेटिक व्यत्ययांशी त्यांचा संबंध समाविष्ट आहे.
सामान्य वाढीतील फरक : सिल्व्हर-रसेल सिंड्रोम (SRS) आणि बेकविथ-विडेमॅन सिंड्रोम (BWS) यासह आठ ओळखल्या जाणार्‍या छापील विकारांची अनुवांशिक आणि एपिजेनेटिक कारणे आणि सहाय्यक पुनरुत्पादक तंत्रज्ञान (ART) सह त्यांच्या संबंधांवर चर्चा केली जाईल. शेवटी, गर्भाच्या वाढीमध्ये जनुकांची भूमिका सामान्य वाढ विकार, इंट्रायूटरिन ग्रोथ रिस्ट्रिक्शन (IUGR) आणि सामान्य वाढीतील फरक नियंत्रित करण्यात त्यांच्या संभाव्य भूमिकेशी संबंध तपासून शोधली जाईल.
