नवी दिल्ली: ट्यूमर (tumours) हा असा घातक आजार आहे, जो प्राणघातक ठरू शकतो. एका व्यक्तीच्या शरीरात एक-दोन नव्हे तर 12 ट्यूमर असून त्यापैकी 5 घातक असल्याची माहिती मिळाली आहे. एवढे करूनही त्या व्यक्तीचे प्राण वाचले.
ब्रेन ट्यूमर: शास्त्रज्ञांनी एका व्यक्तीच्या शरीरात 12 ट्यूमर असूनही जिवंत राहिल्याची एक विलक्षण घटना नोंदवली आहे. यापैकी किमान पाच ट्यूमर घातक होते आणि सर्व आक्रमक कर्करोग बनले होते, नंतर या गाठी फक्त नाहीशा झाल्या. सायन्स अ‍ॅडव्हान्सेस या जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या निष्कर्षांमध्ये विशेषतः अशा व्यक्तीचा उल्लेख आहे, ज्याच्या शरीरात लहान असताना पहिल्यांदा ट्यूमर झाला होता. पुढील काही वर्षांत ट्यूमर वाढतच गेले.
शरीरात इतर बदल होत गेले: 40 वर्षांपेक्षा कमी आयुष्यात, या व्यक्तीच्या शरीरात 12 ट्यूमर विकसित झाले. त्यापैकी कमीतकमी पाच घातक आणि प्रत्येक वेगळ्या प्रकारचे आणि शरीराच्या वेगवेगळ्या भागांमध्ये होते. व्यक्तीच्या त्वचेवर डाग दिसू लागले. त्याला मायक्रोसेफलीचा त्रास झाला आणि शरीरात इतर बदलही होत गेले. स्पॅनिश नॅशनल कॅन्सर रिसर्च सेंटर (CNIO) मधील पेशी विभाग आणि कर्करोग गटाचे प्रमुख मार्कोस मालुम्ब्रेस यांच्या म्हणण्यानुसार, 'एखाद्या व्यक्तीच्या शरीरात भ्रूण अवस्थेत ट्यूमर कसा विकसित होतो आणि शरीराच्या अवयवांचा विकास कसा होतो हे आम्हाला अजूनही समजलेले नाही.
12 ट्यूमर विकसित झाले: शास्त्रज्ञांना असे आढळले की, व्यक्तीच्या शरीरात 12 ट्यूमर विकसित झाले कारण रुग्णाला दोन्ही पालकांकडून जीवनासाठी आवश्यक असलेल्या जनुकामध्ये उत्परिवर्तनाचा वारसा मिळाला होता. रुग्णाच्या रोगप्रतिकारक प्रणालीने नैसर्गिकरित्या त्याच्या शरीरात तीव्र दाहक प्रतिक्रिया निर्माण केली, ज्यामुळे ट्यूमरशी लढण्यास मदत झाली.
रोगप्रतिकारक प्रतिसाद: अभ्यासाने हे देखील दर्शविले आहे की, नवीन तंत्र, एकल-सेल विश्लेषण, अगदी सुरुवातीच्या टप्प्यावर ट्यूमर शोधू शकते किंवा त्यांना विकसित करण्याची प्रवृत्ती थांबवू शकते. Malumbres च्या मते, हा अनोखा केस स्टडी म्हणजे निदान चाचण्या आणि डायग्नोस्टिक इमेजिंगच्या आधीच ट्यूमरची क्षमता असलेल्या पेशी शोधण्याचा एक मार्ग आहे. हे कर्करोगाच्या प्रक्रियेला रोगप्रतिकारक प्रतिसाद उत्तेजित करण्याचा एक नवीन मार्ग देखील प्रदान करते.
कर्करोग तुलनेने सहज नाहीसे झाले: संशोधकांनी व्यक्तीच्या संपूर्ण जीनोमचे विश्लेषण केले आणि 'MAD1SL1' नावाच्या जनुकामध्ये उत्परिवर्तन आढळले. हे जनुक पेशी विभाजन आणि प्रसार प्रक्रियेत आवश्यक आहे. संशोधन संघाला आश्चर्य वाटणारी एक वस्तुस्थिती अशी होती की, रुग्णाने विकसित केलेले पाच आक्रमक कर्करोग तुलनेने सहज नाहीसे झाले.
ट्यूमरची वाढ: संशोधकांनी असे गृहीत धरले की, 'परिवर्तित पेशींच्या सतत उत्पादनामुळे या पेशींविरुद्ध रुग्णामध्ये दीर्घकालीन बचावात्मक प्रतिक्रिया निर्माण झाली, ज्यामुळे ट्यूमर अदृश्य होण्यास मदत झाली. आम्हाला वाटते की, इतर रूग्णांची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवल्याने त्यांना ट्यूमरची वाढ रोखण्यास मदत होईल.
उपचारात्मक पर्याय: या CNIO संशोधकाच्या मते, क्रोमोसोम्सच्या चुकीच्या संख्येच्या पेशींविरुद्ध प्रतिरक्षा प्रणाली बचावात्मक प्रतिसाद देण्यास सक्षम आहे. हा शोध या अभ्यासातील सर्वात महत्त्वाचा पैलू आहे. हे भविष्यात नवीन उपचारात्मक पर्याय प्रदान करू शकते. एकल-पेशी विश्लेषणातून दिसून आले. इतर विसंगतींपैकी रक्ताच्या नमुन्यात लिम्फोसाइट्सच्या रूपात शेकडो गुणसूत्र असतात, जे वेगाने वाढणाऱ्या पेशीपासून येतात. क्लिनिकल लक्षणे किंवा विश्लेषणात्मक चाचण्यांमध्ये चिन्हकांच्या उपस्थितीच्या खूप आधी ट्यूमरची क्षमता असलेल्या पेशी ओळखण्यासाठी सिंगल-सेल विश्लेषणाचा वापर केला जाऊ शकतो, संशोधकांनी सांगितले.
