हैदराबाद : 'द नाइटिंगेल ऑफ इंडिया'- सरोजिनी नायडू यांच्या जयंतीनिमित्त 13 फेब्रुवारी रोजी भारतात राष्ट्रीय महिला दिन साजरा केला जातो. सरोजिनी नायडू या भारताच्या इतिहासातील सर्वात आदरणीय आणि प्रेरणादायी महिला होत्या कारण त्यांनी महिला सक्षमीकरण आणि समानतेसाठी अथक परिश्रम केले. भूतकाळातील भारतातील महान महिलांपैकी एकाचे जीवन आणि कर्तृत्व लक्षात ठेवण्याचा, सध्याच्या काळात भारतातील महिलांचे योगदान साजरे करण्याचा आणि आपल्या देशाच्या चांगल्या भविष्यासाठी तरुण महिलांना सक्षम आणि प्रेरणा देण्याचा हा दिवस आहे.
स्वातंत्र्य चळवळीत महत्त्वपूर्ण योगदान : सरोजिनी नायडू एक महान स्वातंत्र्यसैनिक, कवयित्री आणि राजकारणी होत्या. त्यांनी भारताच्या स्वातंत्र्य चळवळीत आणि साहित्यात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. अनेक महिला हक्क चळवळी आणि भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील त्यांचे योगदान ओळखण्यासाठी, अधिकाधिक महिलांना नेतृत्वाची भूमिका स्वीकारण्यासाठी आणि त्यांच्या समुदायात ठसा उमटवण्यासाठी प्रोत्साहित करण्यासाठी देशभरात विविध कार्यक्रम आणि उपक्रम आयोजित केले जातात.
देशभक्ती या विषयांवर कविता : सरोजिनी नायडू यांचा जन्म विचारवंत आणि राजकीय कार्यकर्त्यांच्या कुटुंबात झाला होता. त्यांना विलक्षण मानले जात होते, कारण त्यांनी अगदी लहान वयातच कविता लिहायला सुरुवात केली होती. त्यांनी शोकांतिका, प्रणय आणि देशभक्ती या विषयांवर कविता लिहिल्या आहेत. हैदराबादच्या निजामाकडून शिष्यवृत्ती मिळाल्यानंतर, त्या इंग्लंडमध्ये शिकण्यासाठी गेल्या आणि स्त्रियांच्या समान हक्क आणि स्वातंत्र्य चळवळीच्या कल्पना जाणून घेतल्या.
राज्यपाल म्हणूनही त्यांची नियुक्ती : भारतात परतल्यानंतर, ती इंडिया नॅशनल काँग्रेसची सदस्य झाली आणि स्वातंत्र्य चळवळीत सक्रिय सहभागी झाली. पुढे, 1925 मध्ये, सरोजिनी नायडू भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे अध्यक्षपद भूषवणाऱ्या पहिल्या महिला बनल्या आणि स्वातंत्र्यानंतर उत्तर प्रदेशच्या राज्यपाल म्हणूनही त्यांची नियुक्ती करण्यात आली, ज्यामुळे भारतातील उच्च पदावर असलेल्या त्या पहिल्या महिला बनल्या. नायडू यांचे द गोल्डन थ्रेशोल्ड आणि द बर्ड ऑफ टाइम हे कवितासंग्रह भारतीय इंग्रजी साहित्यातील उत्कृष्ट नमुने मानले जातात आणि जग त्यांना त्यांच्या साहित्यिक कर्तृत्वासाठी ओळखते. त्यांच्या कवितांमधून भारत, तेथील लोक आणि संस्कृतीबद्दल प्रेमाची भावना दिसून येते आणि वाचकांच्या पिढीला प्रेरणा देत राहते.
लिंगभेदाविषयी जागरूकता : सरोजिनी नायडू महिलांच्या हक्क आणि सक्षमीकरणाला चालना देण्यासाठी स्थापन केलेल्या महिला भारतीय संघटनेच्या नेत्यांपैकी एक होत्या. महिलांच्या हक्कांसाठी त्या उत्कट पुरस्कर्त्या होत्या आणि त्यांनी मतदानाचा हक्क, समानतेचा अधिकार, प्रतिनिधित्वाचा अधिकार, विधवांचे हक्क आणि समान राजकीय पदांच्या अधिकारासाठी शूर लढा दिला. राष्ट्रीय महिला दिन महिलांच्या सामाजिक, सांस्कृतिक, राजकीय आणि आर्थिक कामगिरीचा सन्मान करण्यासाठी आणि या आधुनिक युगातही समाजात अस्तित्वात असलेल्या लिंगभेदाविषयी जागरूकता वाढवण्यासाठी साजरा केला जातो.
हेही वाचा : Darwin Day : डार्विनच्या विज्ञानातील योगदानावर प्रकाश टाकण्यासाठी साजरा केला जातो 'डार्विन डे'