दंत आरोग्य सेवांचा अभाव ( Lack of a dental healthcare regime ) आणि अयोग्य खाण्याच्या सवयी हे दात किडण्याचे प्रमुख कारण आहे. परंतु, अमेरिकन डेंटल असोसिएशनच्या ( American Dental Association ) अभ्यासात दात किडण्याच्या 60 टक्के प्रकरणांमध्ये अनुवांशिक घटकांचा समावेश आहे. मौखिक आरोग्याच्या समस्या जसे की तोंडाचा कर्करोग, हिरड्यांचे आजार ( misaligned teeth ) यामुळेही दात किडतात.
खराब तोंडी स्वच्छतेमुळे ( poor oral hygiene ) हिरड्या-रोगाचे बॅक्टेरिया तयार होतात. चायनीज ऍकॅडमी ऑफ सायन्सेसच्या ( Chinese Academy of Sciences ) मौखिक स्वच्छतेच्या ( anti-inflammatory chemicals ) 24-72 तासांत दातांच्या समस्येविषयी तक्रारी कमी झाल्या आहेत.
पीरियडॉन्टायटीस ( periodontitis ) असलेल्या रूग्णांच्या तोंडात जंतू वाढतात. हा एक गंभीर हिरड्याचा आजार आहे. ज्यामुळे दात खराब होतात. थोडी काळजी घेतल्यास या समस्या टाळता येतील. चांगल्या पद्धतींचे पालन करणे आणि विशिष्ट पदार्थ टाळणे हे आपल्या हातात आहे. "जिंगिव्हायटिस ( gingivitis ) सारखा तोंडाचा रोग आनुवंशिकरित्या होऊ शकतो. कुटुंबाचा इतिहास असल्यास अतिरिक्त लक्ष देण्याची गरज आहे. तुमच्या मौखिक समस्या टाळता येण्याजोग्या आहेत. दिवसातून दोनदा किमान दोन मिनिटे घासण्याव्यतिरिक्त, डेंटिस्टकडे जाणे गरजेचे आहे. " असे MyDentalPlan हेल्थकेअरचे डॉ. मोहेंद्र नरुला यांनी सांगितले.
खालील गोष्टींची घ्या काळजी
आनुवंशिकता आणि तोंडाच्या स्वच्छतेच्या अभावाव्यतिरिक्त, इतर काही गोष्टी, पुण्यातील ऑर्थोडॉन्टिस्ट डॉ. विशाखा नायक यांच्या मते, खालील गोष्टींचा तोंडाच्या आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतो.
- दात स्वच्छ करण्यासाठी टूथ पीकचा उपयोग करू नका
डॉ. विशाखा सांगतात की, बरेच लोक दात स्वच्छ करण्यासाठी दातांमध्ये अडकलेले अन्न काढण्यासाठी टूथपिक्सचा वापर करू नका. या सवयीमुळे दात आणि हिरड्यांमध्ये समस्या उद्भवू शकतात. दातांची मुळे कमकुवत होऊ शकतात. - झोपताना तोंड बंद करावे
तोंडे उघडे ठेवल्यास रुग्णाला अनेक समस्या येतात, अशी माहिती डॉ.विशाखा यांनी दिली. तोंडातील लाळ ओलावा टिकवते आणि बॅक्टेरियापासून संरक्षण करते. परंतु, तोंडात ओलाव्यामुळे दात संक्रमण आणि श्वासाची दुर्गंधी या समस्या उद्भवू शकतात. - दररोज ब्रश करावा
दात नीट न घासल्याने आंबलेल्या कार्बोहायड्रेट बॅक्टेरियाचा संचय होऊ शकतो. यामुळे दातांमध्ये स्ट्रेप्टोकोकस म्युटान्स अॅसिड तयार होण्यास सुरुवात होते. तसेच दातांच्या मुलामा चढवण्याचे नुकसान होते. यामुळे प्लेक तयार होऊ शकतो, ज्यामुळे पोकळी निर्माण होऊ शकते आणि म्हणून, हिरड्या आणि दात कमकुवत होतात. हिरड्यांना आलेली सूज आणि पीरियडॉन्टायटीसमुळे होऊ शकते. - एकच ब्रश दीर्ध काळासाठी वापरू नये
ब्रश खराब झाला तरी महिनाभर तोच टूथब्रश वापरण्याची सवय बहुतेकांना असते. डॉ. विशाखा म्हणतात की जीर्ण झालेला ब्रश वापरल्याने तुमचे दात आणि हिरड्या दुखू शकतात आणि तोंडात बॅक्टेरिया वाढू शकतात. म्हणून दर तीन महिन्यांनी त्यांचे टूथब्रश बदलावे.
हेही वाचा - Hybrid work environment : वर्क फ्रॉम होम करताना 'या' गोष्टींची घ्या काळजी