नवी दिल्ली : भारतातील तीन राज्यांमधील कोविड पीडितांपैकी ( New Corona Cases in India ) जवळपास २५ टक्के लोक मानसिक आरोग्याच्या समस्यांनी ग्रस्त ( India Reports 1542 Fresh Covid Cases ) आहेत. ग्रामीण भागापेक्षा शहरी भागात साथीचे ( 18 Cases of XBB Sub Variant of Omicron Detected ) रोग कमी प्रमाणात पसरला. तरीही, या तिन्ही राज्यांमध्ये अधिक लिंगआधारित हिंसाचार ( Covid 19 Causes Gender Based Violence ) होत आहे, असे एका अभ्यासात आढळून ( Union Health Ministry India ) आले आहे. लिंगआधारित हिंसाचाराच्या ( Omicron New Sub Variant XBB ) समस्या आणि मानसिक आरोग्य यांच्यात एक मजबूत दुवा स्थापित केला गेला, कारण अंदाजे 77 टक्के लिंगआधारित हिंसाचार प्रभावित व्यक्तींना मानसिक आरोग्य समस्या असल्याचे आढळले. कोविड 19 मुळे लिंग आधारित हिंसाचार होतो. लिंग-आधारित हिंसा. मानसिक समस्या.
कोविड-19 रुग्णांच्या कुटुंबातील 16% सदस्यांना मानसिक समस्या : अग्रगण्य सार्वजनिक आरोग्य संस्था वर्ल्ड हेल्थ पार्टनर्स (WHP) च्या मते, दिल्ली, गुजरात आणि झारखंडमध्ये केलेल्या अभ्यासात असेही दिसून आले आहे की कोविड-19 रुग्णांच्या कुटुंबातील 16% सदस्यांना मानसिक आरोग्य समस्या असल्याचे आढळले आहे. WHP च्या टेली-समुपदेशन सेवेमुळे कोविड-19 रुग्ण, त्यांचे कुटुंबीय आणि लिंग-आधारित हिंसाचारामुळे प्रभावित झालेल्या लोकांना मानसिक आरोग्य समस्यांवर मात करण्यास मदत झाली.
मानसिक आरोग्य समस्यांमध्ये वाढ : प्रोजेक्ट लर्निंग, परवडणाऱ्या आणि वेळेवर मानसिक आरोग्य सेवेच्या उपलब्धतेच्या गरजेवर लक्ष केंद्रित करून कोविड-19 साथीच्या आजाराच्या मानसिक आरोग्यावरील परिणामावर प्रकाश टाकते, असे प्राची शुक्ला, कंट्री डायरेक्टर - वर्ल्ड हेल्थ पार्टनर्स गॉन यांनी सांगितले. मानसिक आरोग्य समस्यांमध्ये वाढ झाल्यामुळे कमी किमतीच्या डिजिटल तंत्रज्ञानाच्या अंमलबजावणीसाठी दरवाजे खुले झाले आहेत. जे एक मजबूत आरोग्य प्रणाली तयार करण्याच्या सरकारी प्रयत्नांना समर्थन देऊ शकतात.
मानसिक आरोग्य समर्थनासाठी 70,000 हून अधिक कॉल : हा प्रकल्प जून 2021 ते नोव्हेंबर 2022 या कालावधीत तीन राज्यांतील 26 जिल्ह्यांमध्ये राबविण्यात आला. मानसिक आरोग्य स्थितीचे मूल्यांकन करण्यासाठी टीम 500,000 हून अधिक लोकांपर्यंत पोहोचल्या. प्रकल्प कालावधीत, WHP च्या टेली-हेल्थ प्लॅटफॉर्मला मानसिक आरोग्य समर्थनासाठी 70,000 हून अधिक कॉल प्राप्त झाले. सौम्य मानसिक आरोग्य समस्या असलेल्या सुमारे 95% व्यक्ती टेलिसमुपदेशन सत्रे पूर्ण केल्यानंतर सामान्य असल्याचे आढळले.
तिन्ही राज्यांमधील पुरुष आणि महिलांमध्ये मानसिक आरोग्य समस्यांचे प्रमाण : तिन्ही राज्यांमधील शहरी सेटिंग्जमध्ये, 35-59 वयोगटातील पुरुष आणि महिलांमध्ये मानसिक आरोग्य समस्यांचे प्रमाण ग्रामीण सेटिंग्जमध्ये 13.2 टक्क्यांच्या तुलनेत 21.2 टक्के जास्त होते. डॉ. राजेश सागर, प्रोफेसर आणि प्रमुख - मानसोपचार, एम्स म्हणाले- देशाच्या काही भागांमध्ये सेवांमध्ये सहज प्रवेश करण्याच्या बाबतीत टेली मेंटल हेल्थ एक गेम चेंजर आहे. जे महानगरे किंवा टियर 1 शहरांमधील लोकांना कदाचित गुणवत्तेपर्यंत पोहोचू शकत नाही.
डॉ. राजेश सागर प्रोफेसर, प्रमुख मानसोपचार एम्स मतानुसार : डॉ. राजेश सागर प्रोफेसर, प्रमुख मानसोपचार एम्स म्हणाले, देशाची आरोग्य प्रणाली मजबूत करण्याची आणि प्राथमिक काळजी सेटिंग्जमध्ये प्रभावी मानसिक आरोग्य सेवा वितरण सुनिश्चित करण्याची गरज आहे. जेणेकरून वंचित लोकांपर्यंत पोहोचता येईल. 18 महिन्यांच्या या प्रकल्पाला युनायटेड स्टेट्स एजन्सी फॉर इंटरनॅशनल डेव्हलपमेंट (USAID) ने पाठिंबा दिला होता. सेंट्रल इन्स्टिट्यूट ऑफ सायकियाट्री (सीआयपी) आणि रांची इन्स्टिट्यूट ऑफ न्यूरोसायकियाट्री अँड अलाईड सायन्सेस (आरआयएनपीएएस) यांसारख्या संस्थांच्या तांत्रिक सहाय्याने याची अंमलबजावणी करण्यात आली.
