अनेक अभ्यासांनी प्रतिजैविक वापराचा प्रौढांमधील लस-प्रेरित प्रतिकारशक्तीशी नकारात्मक संबंध आहे. परंतु मुलांमध्ये डेटाची कमतरता असल्याचे असे यूएस मधील रोचेस्टर जनरल हॉस्पिटल रिसर्च इन्स्टिट्यूटच्या संशोधकांनी सांगितले. पेडियाट्रिक्स या जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या निष्कर्षांमध्ये डिप्थीरिया-टिटॅनस-सेल्युलर पेर्ट्युसिस ( diphtheria-tetanus-cellular pertussis ) (डीटीएपी), निष्क्रिय पोलिओ (आयपीव्ही), हिमोफिलस इन्फ्लूएंझा प्रकार बी (एचआयबी), आणि न्यूमोकोकल कंजुगेट ( pneumococcal conjugate ) (पीसीव्ही) लस प्रतिजैविक घेतलेल्या मुलांमध्ये कमी असल्याचे दिसून आले. डांग्या खोकला, पोलिओ आणि इतर आजारांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी या लसींचा उद्देश आहे.
"दोन वर्षांखालील मुलांमध्ये प्रतिजैविकांचा वापर अनेक लसींशी कमी लस-प्रेरित प्रतिपिंड पातळीशी संबंधित आहे, असे रुग्णालयाच्या संसर्गजन्य रोग आणि इम्यूनोलॉजी केंद्रातील मायकेल ई. पिचिचेरो म्हणाले. टीमने 6-24 महिने वयोगटातील 560 मुलांचे निरीक्षण केले. त्यापैकी 342 जणांकडे प्रतिजैविक प्रिस्क्रिप्शन होते तर 218 जणांकडे नव्हते.
हेही वाचा - Asthma attacks : पुरूषांपेक्षा महिलांपेक्षा दम्याचा त्रास होण्याचे प्रमाण अधिक; संशोधन
लस प्रतिपिंडाची पातळी
लस-प्रेरित प्रतिपिंडाची पातळी अनेक DTaP आणि PCV प्रतिजनांना प्रतिजैविक दिल्या गेलेल्या मुलांमध्ये कमी होती. 9 आणि 12 महिन्यांच्या वयात प्रतिजैविक दिल्या गेलेल्या मुलांमध्ये संरक्षणात्मक पातळीपेक्षा कमी लस-प्रेरित अँन्टीबॉडीजची उच्च वारंवारता आढळली. प्रतिजैविक अभ्यासक्रम ( antibiotic courses ) कालांतराने लस-प्रेरित प्रतिपिंड पातळीशी नकारात्मकरित्या संबंधित होते. प्रत्येक प्रतिजैविक अभ्यासक्रमासाठी, मुलाला मिळालेल्या, DTaP प्रतिजनांची प्री-बूस्टर प्रतिपिंड पातळी 5.8 टक्क्यांनी, Hib 6.8 टक्क्यांनी, IPV 11.3 टक्क्यांनी वाढली. याचबरोबर PCV 10.4 टक्क्यांनी आणि DTaP नंतर बूस्टर प्रतिपिंड पातळी कमी झाली. आणि प्रतिजन 18.1 टक्क्यांनी, Hib 21.3 टक्क्यांनी, IPV 18.9 टक्क्यांनी आणि PCV 12.2 टक्क्यांनी कमी झाले.
उंदरावर केला अभ्यास
हा सिद्धांत उंदरांवर केलेल्या अभ्यासात सिद्ध झाला आहे, जेथे प्रतिजैविकांमुळे लसींना रोगप्रतिकारक प्रणालीच्या प्रतिसादात अडथळा निर्माण होतो. सेल जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या मानवांवरील तत्सम अभ्यासात आढळले की, इन्फ्लूएंझासाठी पूर्वीची रोगप्रतिकारक स्मरणशक्ती कमी झाली होती. यात प्रतिजैविकांनी फ्लूच्या लसीला प्रौढांचा प्रतिसाद कमी केला.
क्लिनीकल परिणाम
प्रतिजैविकांचा अतिवापर करण्याविरुध्द सावधगिरीचा इशारा देण्यात आला आहे. ज्या मुलांना प्रतिजैविकांची गरज आहे. त्यांना ते मिळू नये असा या अभ्यासाचा अर्थ असा नाही," असे पिचिचेरो म्हणाले. लहान कोर्ससाठी एक संकुचित लक्ष्यित प्रतिजैविक असावे. प्रत्येक वैयक्तिक मुलासाठी क्लिनिकल परिणाम होऊ शकतात," असेही ते म्हणाले.
हेही वाचा - Pain Detector Machine : व्हिडीयोग्राफीच्या माध्यमातून शरीरातील वेदनांची होणार नोंद