ETV Bharat / state

Parenting Tips : जेव्हा मुलांना गृहपाठ करण्याची आवड नसते? हे 4 उपाय वापरून पाहा - Parenting Tips

शाळा आणि शिक्षण प्रत्येक मुलासाठी समान असले पाहिजे. हे अजिबात आवश्यक नाही. काही मुलांना शाळेत जायला खूप आवडते, काहींना कमी आवडते. काही मुलांना शाळेत जायचे आहे कारण तिथे त्यांना खेळण्याची आणि मित्रांना भेटण्याची संधी मिळेल. पण गृहपाठ करण्याची आवड ( Children homework ) नसते. अशा वेळी पालकांनी काय करावे हे जाणून ( Parenting Tips ) घेऊयात.

Parenting Tips
मूलांना गृहपाठ
author img

By

Published : Nov 2, 2022, 11:43 AM IST

मुंबई : अनेक पालक तक्रार करतात की त्यांचे मूल गृहपाठाचे नाव ऐकताच पळून ( Parenting Tips ) जाते. टाळते, चिडचिड होते किंवा गृहपाठ करण्यास नकार ( Children homework ) देतात. मुलांकडून गृहपाठ करून घेणे कधीकधी पालकांसाठी एक आव्हान बनते. विशेषतः जेव्हा मूल लहान असते. आम्ही तुम्हाला या 4 पद्धती सांगत आहोत त्या पाहा.

संयम आणि शांतता आवश्यक : गृहपाठ पुढे ढकलण्याचा किंवा न करण्याचा आग्रह 4-10 वर्षांच्या मुलांमध्ये अधिक ( Patience and calmness required ) असतो. मोठ्या वर्गात आल्यानंतर गृहपाठ जबाबदारीची भावनाही निर्माण होते. त्यामुळे जसजसे ते मोठे होतात तसतसे मुले स्वतःच गृहपाठाबद्दल गंभीर होऊ लागतात. अशा वेळी लहान असताना त्यांच्याशी खूप कठोर राहणे म्हणजे गोष्टी आणखी वाईट करणे आहे. म्हणूनच त्यावेळा पालकांना खूप संयम आणि शांतता आवश्यक आहे.

सरावाची सवय लावणे : पहिली पायरी म्हणजे शाळेच्या पहिल्या दिवसापासूनच मुलांच्या मनात सरावाची सवय ( Make a practice habit ) लावणे. शाळेतून परत येताच हे काम करू नका. मुलाला काही काळ विश्रांतीची संधी द्या, त्यानंतर आज काय झाले, तो काय शिकला हे त्याला विचारा. मुले चित्रे, रंगीत पुस्तके, ऑडिओ किंवा व्हिडीओ कॅसेट इत्यादींच्या मदतीत अधिक शिकतात. त्याचबरोबर त्यांना आजूबाजूच्या गोष्टी दाखवूनही शिकवता येईल. ती पालकांनी जोपासने गरजेचे आहे.

गृहपाठाचा दबाव होऊ देऊ नका : मुलावर गृहपाठ करण्याचे ओझे कधीही लादू ( homework pressure ) नका. जर त्याने तक्रार केली किंवा गृहपाठ टाळला तर त्याला समजावून सांगा. मात्र अभ्याच्या वेळी लाड करू नका, मुलांवर कोणत्याही प्रकारे दया दाखवू नका. अन्यथा, यामुळे मुलाची सवय बिघडेल, तो शिकू शकणार नाही आणि तो भविष्यात कठोर परिश्रम करण्यास देखील संकोच करेल.

मुलाला सृजनशीलतेमध्ये गुंतवा : प्रत्येक विषय प्रत्येक मुलाला आवडू शकत नाही ही वस्तुस्थिती आहे. अशा परिस्थितीत त्या विषयाच्या गृहपाठाशी संबंधित एक विशेष आव्हान असते. मग ते गणित असो, विज्ञान असो वा भाषा. अशा परिस्थितीत मुलाला नेहमी त्या विषयाशी संबंधित सर्जनशील गोष्टी सांगा. जसे की त्या विषयातील तज्ञ व्यक्तीचे चरित्र किंवा कथा इ. किंवा मुलाला खेळ ( Engage child in creativity ) शिकवा. त्यामुळे मुलाच्या मनात या विषयाकडे कल निर्माण होईल.

या गोष्टी लक्षात ठेवा : मुलांचा गृहपाठ नेहमी शांततेने आणि संयमाने करून घ्या. प्रत्येक मुलाची शिकण्याची आणि समजून घेण्याची क्षमता वेगळी असते. त्यामुळे कोणतेही महत्त्वाचे काम करताना तुमच्या मुलाला कधीही गृहपाठासाठी बसवू नका. यामुळे ना तुमचे काम होईल, ना मुलाचा गृहपाठ. चिडचिड, राग होईल ते वेगळेच.

मुंबई : अनेक पालक तक्रार करतात की त्यांचे मूल गृहपाठाचे नाव ऐकताच पळून ( Parenting Tips ) जाते. टाळते, चिडचिड होते किंवा गृहपाठ करण्यास नकार ( Children homework ) देतात. मुलांकडून गृहपाठ करून घेणे कधीकधी पालकांसाठी एक आव्हान बनते. विशेषतः जेव्हा मूल लहान असते. आम्ही तुम्हाला या 4 पद्धती सांगत आहोत त्या पाहा.

संयम आणि शांतता आवश्यक : गृहपाठ पुढे ढकलण्याचा किंवा न करण्याचा आग्रह 4-10 वर्षांच्या मुलांमध्ये अधिक ( Patience and calmness required ) असतो. मोठ्या वर्गात आल्यानंतर गृहपाठ जबाबदारीची भावनाही निर्माण होते. त्यामुळे जसजसे ते मोठे होतात तसतसे मुले स्वतःच गृहपाठाबद्दल गंभीर होऊ लागतात. अशा वेळी लहान असताना त्यांच्याशी खूप कठोर राहणे म्हणजे गोष्टी आणखी वाईट करणे आहे. म्हणूनच त्यावेळा पालकांना खूप संयम आणि शांतता आवश्यक आहे.

सरावाची सवय लावणे : पहिली पायरी म्हणजे शाळेच्या पहिल्या दिवसापासूनच मुलांच्या मनात सरावाची सवय ( Make a practice habit ) लावणे. शाळेतून परत येताच हे काम करू नका. मुलाला काही काळ विश्रांतीची संधी द्या, त्यानंतर आज काय झाले, तो काय शिकला हे त्याला विचारा. मुले चित्रे, रंगीत पुस्तके, ऑडिओ किंवा व्हिडीओ कॅसेट इत्यादींच्या मदतीत अधिक शिकतात. त्याचबरोबर त्यांना आजूबाजूच्या गोष्टी दाखवूनही शिकवता येईल. ती पालकांनी जोपासने गरजेचे आहे.

गृहपाठाचा दबाव होऊ देऊ नका : मुलावर गृहपाठ करण्याचे ओझे कधीही लादू ( homework pressure ) नका. जर त्याने तक्रार केली किंवा गृहपाठ टाळला तर त्याला समजावून सांगा. मात्र अभ्याच्या वेळी लाड करू नका, मुलांवर कोणत्याही प्रकारे दया दाखवू नका. अन्यथा, यामुळे मुलाची सवय बिघडेल, तो शिकू शकणार नाही आणि तो भविष्यात कठोर परिश्रम करण्यास देखील संकोच करेल.

मुलाला सृजनशीलतेमध्ये गुंतवा : प्रत्येक विषय प्रत्येक मुलाला आवडू शकत नाही ही वस्तुस्थिती आहे. अशा परिस्थितीत त्या विषयाच्या गृहपाठाशी संबंधित एक विशेष आव्हान असते. मग ते गणित असो, विज्ञान असो वा भाषा. अशा परिस्थितीत मुलाला नेहमी त्या विषयाशी संबंधित सर्जनशील गोष्टी सांगा. जसे की त्या विषयातील तज्ञ व्यक्तीचे चरित्र किंवा कथा इ. किंवा मुलाला खेळ ( Engage child in creativity ) शिकवा. त्यामुळे मुलाच्या मनात या विषयाकडे कल निर्माण होईल.

या गोष्टी लक्षात ठेवा : मुलांचा गृहपाठ नेहमी शांततेने आणि संयमाने करून घ्या. प्रत्येक मुलाची शिकण्याची आणि समजून घेण्याची क्षमता वेगळी असते. त्यामुळे कोणतेही महत्त्वाचे काम करताना तुमच्या मुलाला कधीही गृहपाठासाठी बसवू नका. यामुळे ना तुमचे काम होईल, ना मुलाचा गृहपाठ. चिडचिड, राग होईल ते वेगळेच.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.