आष्टी - प्रयोगशील शेतकऱ्यांचे गाव म्हणून आष्टी तालुक्यातील नांदूर (विठ्ठलाचे) गाव प्रसिद्ध आहे. येथील संजय विधाते या शेतकऱ्याने पॉलिहाउसमध्ये रंगीत ढोबळी मिरचीची (कलर कॅप्सिकम) शेती सुरू केली आहे. पहिल्या वर्षी चांगले उत्पादन घेत आपल्या प्रयत्नांची चुणूक दाखवली आहे. जिद्द व अभ्यासाच्या जोरावर आत्मविश्‍वास पूर्वक हायटेक शेतीत त्यांनी रंगीत पावले टाकण्यास सुरूवात केली. विधाते यांनी तीन महिन्यात सात लाख रुपयांचे विक्रमी उत्पन्न घेतले आहे.
कृषी विभागामार्फत नऊ लाख रुपयांचे अनुदान-
आष्टी तालुक्याच्या सरहद्दीवर असणारे नांदूर (विठ्ठलाचे) हे गाव मराठवाडा-पश्चिम महाराष्ट्राच्या सरहद्दीवर आणि शेवटच्या टोकावर आहे. या ठिकाणी कुठलाही कायमस्वरूपी पाण्यासाठी साठवण तलाव किंवा मोठा प्रकल्प नाही. यामुळे शेतकऱ्यांना फक्त हंगामी पिके घेता येत होती. यावर मात करत संजय विधाते यांनी माळरानावर कलर कॅप्सिकम या रंगीत ढोबळी मिरचीची लागवड करून आफलातुन उत्पन्न घेतले आहे. महाराष्ट्र शासनाच्या राष्ट्रीय फलोत्पादन योजनेतून आष्टी कृषी विभागामार्फत हरितगृह पॉलिहाऊस साठी नऊ लाख रुपयांचे अनुदान मिळाले. यामधून त्यांनी कलर कॅप्सिकम या रंगीत ढोबळी मिरचीची लागवड करण्याचे नियोजन केले. त्यांनी जून मध्ये 20 गुंठे क्षेत्रामध्ये 5600 रोपे लाला व पिवळ्या रंगाचे रोपे लावली. त्यानंतर आता या कलर कॅप्सिकम मिरचीचे उत्पन्न सुरू झाले असून त्यांना तीन महिन्यांमध्ये सात लाख रुपयांचे विक्रमी उत्पन्न मिळाले आहे.
आतापर्यंत मिळाले दहा टन उत्पन्न-
अजून चार महिने मिरचीचे पीक येणार आहे. यातून आणखीही आठ ते दहा लाख रुपये मिळणार असल्याची त्यांची आशा आहे. ठिबक सिंचनाद्वारे दिवसातून फक्त पंधरा मिनिटे ते या पिकास पाणी सोडत आहेत. इतर पिकापेक्षा अत्यंत अल्प प्रमाणात पाणी लागत असल्याने पाण्याचीही बचत होत आहे. शिवाय हरितगृहामध्ये पीक असल्याने मिरची पिकाचा दर्जाही उत्तम असून एक मिरची किमान 200 ते 250 ग्रॅम इतक्या वजनाची झाली आहे. दर आठवड्याला साधारणपणे चाळीस हजार रुपये या मिरची विक्रीतून होत असून आतापर्यंत दहा टन उत्पन्न मिळाले आहे.
या मिरचीचा वापर पुणे मुंबई नागपूर नाशिक इत्यादी मोठ्या शहरांमधील पंचतारांकित हॉटेलमध्ये पिझ्झा-बर्गर ,सूप चायनिज पदार्थ बनवण्यासाठी होत आहे. शिवाय उत्तर भारतामध्ये विवाह समारंभात पिवळी व लाल रंगाची मिरची भाव खाऊन जात आहे.
रंगीत ढोबळी मिरची लागवडीस हरितगृहामधील तापमान किमान 18 अंश सेल्सिअस व कमाल 35 अंश सेल्सिअस आवश्‍यक असते. या पिकासाठी योग्य सापेक्ष आर्द्रता 50 ते 75 टक्‍क्‍यांपर्यंत असली पाहिजे.हे प्रमाण हरितगृहामध्ये नियंत्रित करता येते. पर्यायाने हरितगृहामध्ये उत्पादन केलेल्या मिरचीचा दर्जा चांगला राहतो.
- घनश्याम सोनवणे, कृषी पर्यवेक्षक आष्टी
मराठवाड्यामध्ये कायमस्वरूपी दुष्काळी परिस्थिती असल्याने कृषी विभागाकडून राष्ट्रीय फलोत्पादन योजनेतून हरितगृह मिळाले.त्यामध्ये मी कलर कॅप्सिकम ही रंगीत ढोबळी मिरचीची लागवड केली हे पीक कमी पाण्यात येणारे असून लागवडीनंतर अडीच महिन्यांपासून उत्पन्न सुरू होते मला तीन महिन्यात चार लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळाले असून साधारणपणे एका सीजनमध्ये 20 गुंठ्यामध्ये 20 टन माळ निघतो. आणखी चार महिने हे मिरचीचे पीक येणार असून शेतकऱ्यांना उन्नतीकडे नेण्यासाठी हरितगृहामधील शेती फायदेशीर ठरत आहे
-संजय विधाते, शेतकरी नांदूर (विठ्ठलाचे)
