ETV Bharat / state

विदर्भातील प्रतिपंढरपूर; आषाढी वारीतील सर्वात जुनी पालखी; 424 वर्षांचा आहे इतिहास - रुख्मिणी

आषाढी एकादशीच्या निमीत्ताने कौंडण्यपूर येथील विठ्ठल रुख्मिणी संस्थानची पालखी वारकरी पायदळ पंढरपूरला घेवून गेले आहेत. यावर्षीचे यंदाचे हे 425 वे वर्ष असून महाराष्ट्रातील हि पहिलीच इतकी जुनी पालखी आहे.

कौंडण्यपूर
author img

By

Published : Jul 9, 2019, 3:29 PM IST

Updated : Jul 10, 2019, 7:19 AM IST

अमरावती - विदर्भातील प्रति पंढरपूर म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या कौंडण्यपूर येथून दरवर्षीप्रमाणे यावर्षीही आषाढी एकादशी निमित्त विठ्ठल-रुख्मिणी संस्थेची पालखी वारकरी पंढरपूरला घेवून गेले आहेत. सन 1594 पासून सुरू झालेल्या पालखीचे यावर्षीचे हे 425 वे वर्ष असून महाराष्ट्रातील ही पहिलीच इतकी जुनी पालखी आहे.

विदर्भातील प्रतिपंढरपूर


विदर्भातील प्रति पंढरपूर म्हणून अमरावती जिल्ह्यातील कौंडण्यपूरची ओळख आहे. कौंडण्यपूरला कृष्णाची पत्नी रुख्मिणीचे माहेरघर म्हणूनही ओळखले जाते. वर्धा नदीच्या तीरी वसलेले कौंडण्यपूर हे तिवसा तालुक्यात असून दरवर्षी मोठ्या प्रमाणात पर्यटक इथे भेट देण्यास येतात.


कौंडण्यापूरला दरवर्षी 10 दिवसांचा कार्तिक पौर्णिमा यात्रा महोत्सव भरत असतो. पंढरपूरनंतर महाराष्ट्रातील विठ्ठलाचे हे दुसरे ठिकाण असून कार्तिक पौर्णिमेला दीड दिवसासाठी विठ्ठल येथे येतो अशी लोकांची श्रद्धा आहे. यानिमीत्त कार्तिकी पौर्णिमेला तिवसा तालुक्यातील कुऱ्हा येथे रिंगन सोहळा आयोजित केला जातो. विदर्भातील व पश्चिम महाराष्ट्रातील पालख्या रिंगण घेऊन कौडण्यपूरला येतात. रुख्मिणीच्या पालखीचे यावर्षी 425 वे वर्ष आहे. ही पालखी सन 1594 पासून निघत असून महाराष्ट्रातील ही पहिलीच एवढी जुनी पालखी आहे.


दरवर्षीप्रमाणे यावर्षीही येत्या 12 तारखेला आषाढी एकादशीच्या दिवशी लाखो भाविक कौंडण्यापुरात दर्शनासाठी येणार आहेत.

अमरावती - विदर्भातील प्रति पंढरपूर म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या कौंडण्यपूर येथून दरवर्षीप्रमाणे यावर्षीही आषाढी एकादशी निमित्त विठ्ठल-रुख्मिणी संस्थेची पालखी वारकरी पंढरपूरला घेवून गेले आहेत. सन 1594 पासून सुरू झालेल्या पालखीचे यावर्षीचे हे 425 वे वर्ष असून महाराष्ट्रातील ही पहिलीच इतकी जुनी पालखी आहे.

विदर्भातील प्रतिपंढरपूर


विदर्भातील प्रति पंढरपूर म्हणून अमरावती जिल्ह्यातील कौंडण्यपूरची ओळख आहे. कौंडण्यपूरला कृष्णाची पत्नी रुख्मिणीचे माहेरघर म्हणूनही ओळखले जाते. वर्धा नदीच्या तीरी वसलेले कौंडण्यपूर हे तिवसा तालुक्यात असून दरवर्षी मोठ्या प्रमाणात पर्यटक इथे भेट देण्यास येतात.


कौंडण्यापूरला दरवर्षी 10 दिवसांचा कार्तिक पौर्णिमा यात्रा महोत्सव भरत असतो. पंढरपूरनंतर महाराष्ट्रातील विठ्ठलाचे हे दुसरे ठिकाण असून कार्तिक पौर्णिमेला दीड दिवसासाठी विठ्ठल येथे येतो अशी लोकांची श्रद्धा आहे. यानिमीत्त कार्तिकी पौर्णिमेला तिवसा तालुक्यातील कुऱ्हा येथे रिंगन सोहळा आयोजित केला जातो. विदर्भातील व पश्चिम महाराष्ट्रातील पालख्या रिंगण घेऊन कौडण्यपूरला येतात. रुख्मिणीच्या पालखीचे यावर्षी 425 वे वर्ष आहे. ही पालखी सन 1594 पासून निघत असून महाराष्ट्रातील ही पहिलीच एवढी जुनी पालखी आहे.


दरवर्षीप्रमाणे यावर्षीही येत्या 12 तारखेला आषाढी एकादशीच्या दिवशी लाखो भाविक कौंडण्यापुरात दर्शनासाठी येणार आहेत.

Intro:
पॅकेज स्टोरी/वारी विशेष अमरावती

अमरावती जिल्ह्यात आहे.विदर्भातील प्रती पंढरपूर ख्मिनीचे माहेर घर म्हणून कौडण्यपूर ची ओळख


सन१५९४ पासून रुक्मिणीची पालखी सासरी पंधरपूरला जाते


Vo-1 
अमरावती जिल्ह्यातील विदर्भातील प्रति पंढरपूर म्हणून रुख्मिणीचे माहेर कौडण्यपूर ला म्हटले जाते हे वर्धा नदीच्या तीरी वसलेल ठिकाण तिवसा तालुक्यात आहे,येथे रोज भाविकांची व वारकरी संप्रदायातील नागरिकांचा येण्याचा ओढा राहतो येथील रुख्मिणीची पालखी दरवर्षी आषाढी एकादशी साठी पंढरपूरला पायदळ जात असते यावर्षी येथील देखील विठ्ठल रुख्मिणी संस्थांची पालखी वारकरी पायदळ घेऊन पंढरपूरला रुख्मिणीच्या सासरी गेली आहेत  या रुख्मिणीच्या  पालखीने यावर्षी 425 व्या वर्षात पदार्पण केले असून ही पालखी सन 1594 पासून निघत आहे व एवढी जुनी महाराष्ट्रातील हि पहिलीच पालखी आहे .

बाईट-1 अतुल ठाकरे,संस्थान सदस्य

Vo-2
  राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज यांची कर्मभूमी गुरुकुंज मोझरी याच तालुक्यात आहे, प्राचीन इतिहासात अमरावती जिल्हाचा उल्लेख महाभारतात आढळतो,महाभारत काळात श्रीकृष्नाने कौडण्यपूर या ठिकाण वरून रुख्मिनीचे  हरण केले होते, श्रीकृष्णाने हरण करतांना अमरावतीच्या एकविरा देवीच्या तळाखालून ते कौडण्यापूर पर्यंत भुयार खनले होते असं सांगतात ते कौडण्यपूर हे गावं याच तालुक्यात आहे या ठिकाणी एक दिंडी आषाढि एकादशीस पधंरपूरला जाते त्या दिंडीची परंपरा सुमारे ४२५ वर्षाची आहे.पंढरपूर हे खूप लांब असल्याने जे भाविक पंढरपूर ला जाऊ शकत नाही ते कौडण्यपूर ला येऊन विठ्ठल रुक्मिणीचे दर्शन घेतात. त्यामुळे प्रती पंधरपूर म्हणून कौडण्यपूरला समजल्या जाते

बाईट-2-भाविक आजोबा 
बाईट-2 भाविक आजी

Vo-3
रामाची आजी,अज राजाची पत्नी इंदूमती राजा दशरथाची आई,अगस्तीची पत्नी लोपामुद्रा तसेच भागीरथमाता सुकेशीनी या सर्वांचे माहेर कौडण्यपूर हे होते,नल व दमयंतीचस विवाह हा येथेच झाला येथीलच अंबिका मंदिरातुन श्रीकृष्नाने रुख्मिनीचे हरण केले अशी आख्यायिका आहे.

बाईट -पुजारी 

Vo-4

 कौडण्यापूरला दरवर्षी कार्तिक पौर्णिमा यात्रा महोत्सव 10 दिवस भरत असते तसेच पंढरपूर नंतर महाराष्ट्रातील विठ्ठलाचे दुसरे ठिकाण हे असून कार्तिक पौर्णिमेला दीड दिवसासाठी विठ्ठल येथे येतो अशी लोकांची भावना आहे.

बाईट 4- महिला 

Vo-5

पंढरपूरच्या धर्तीवर कौडण्यापुरात मोठी कार्तिक यात्रा भरून लाखो वारकरी भक्त आणि नागरिक 10 दिवस येत असतात या ठिकाणी कार्तिकी पौर्णिमेला तिवसा तालुक्यातील कुऱ्हा येथे रिंगन सोहळा आयोजित केला जातो या ठिकाणी विदर्भातील व पश्चिम महाराष्ट्रातील पालख्या रिंगण घेऊन कौडण्यपूरला येतात 12 तारखेला असलेल्या आषाढि एकादशीला लाखो भाविक कौडण्यापुरात येणार असून विठ्ठल रुक्मिणीच्या चरणी नतमस्तक होणार आहे.

स्वप्नील उमप,अमरावतीBody:अमरावतीConclusion:अमरावती
Last Updated : Jul 10, 2019, 7:19 AM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.