पिट्सबर्ग : हाड मोडल्यानंतर त्याची दुरुस्ती लवकर होत नसल्याने व्यक्तीला अनेक दिवस बेडरेस्टचा पर्याय डॉक्टर सूचवतात. मात्र आता संशोधकांनी हाडे लवकर दुरुस्त करण्याचे संशोधन शोधून काढले आहे. त्यानुसार हाडे मोडल्यास त्याची दुरुस्ती लवकर होणार असल्याचा दावा या संशोधकांनी केला आहे. पिट्सबर्ग विद्यापीठातील संशोधकांनी याबाबतचा दावा केला असून हे संशोधन प्रोसिडिंग्स ऑफ द नॅशनल अ‍ॅकॅडमी ऑफ सायन्सेसमध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे.
संशोधकांनी उंदरांवर केला प्रयोग : तरुणांपेक्षा प्रौढ नागरिक कवटीच्या वरच्या भागाच्या हाडांना होणारी दुखापत नैसर्गिकरित्या दुरुस्त करण्याची क्षमता गमावतात. त्यामुळे पिट्सबर्ग विद्यापीठातील संशोधकांनी नवीन संशोधन केले आहे. त्यामुले हाडांच्या ऊतींचे किंवा बायोमटेरियल्सचे रोपण न करता हाडांच्या पुनरुत्पादनास चालना मिळते. या पद्धतीने कवटीला हळुवारपणे टाचणीच्या बाजूने ताणले जाते. दात सरळ करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या ऑर्थोडोंटिक वायरसारखे उपकरण वापरून या शिवणांमध्ये आढळणाऱ्या कंकाल स्टेम पेशी सक्रिय करते. या प्रक्रियेने प्रौढ उंदरांच्या कवटीला झालेली दुखापत संशोधकांनी दुरुस्त केली असून ती नैसर्गिकरित्या बरी झाली नसती असा दावा या संशोधकांनी केला आहे.
हाडांचे दोष दूर करण्याची अद्भुत क्षमता : लहान मुलांमध्ये कवटीच्या वरच्या भागाच्या कॅल्व्हेरियल हाडांमधील हाडांचे दोष दूर करण्याची अद्भुत क्षमता असल्याचा दावा या संशोधनाचे संशोधक ज्युसेप्पे इंटिनी यांनी केला आहे. ऑटोथेरपीसह शरीराच्या स्वतःच्या उपचार क्षमतेचा उपयोग करून आपण हाडांना स्वतःला बरे करण्यासाठी उत्तेजित करू शकतो. भविष्यात लोकांसाठी नवीन उपचारपद्धती विकसित करण्यासाठी आम्ही या संशोधनाचा आधार घेऊ असेही त्यांनी यावेळी स्पष्ट केले आहे.
बालकांच्या जखमा बऱ्या होत नाहीत : आघात, जन्मजात दोष, कर्करोग किंवा इतर रोगांवर उपचार करण्यासाठी शस्त्रक्रिया ही कवटीला नुकसान होण्याची सामान्य कारणे आहेत. बालक 2 वर्षांचे झाल्यानंतर अशा जखमा स्वतःच बऱ्या होत नाहीत. बाळांमध्ये कॅल्व्हेरियल हाडे पूर्णपणे जोडलेले नसतात. त्यामुळे स्टेम पेशी राहत असून अशा टाके अजूनही उघडे राहत असल्याचे इंटिनी यांनी स्पष्ट केले. लहान मुलांमध्ये आढळलेल्या हाडांच्या पुनरुत्पादक क्षमतेशी अनफ्युज्ड सिव्हर्सचा काही संबंध आहे का, याबाबत संशोधन सुरू असल्याचेही त्यांनी स्पष्ट केले. आम्ही स्टेम सेल सक्रिय करण्यासाठी आणि स्टेम सेल क्रमांकांना चालना देण्यासाठी टाके यांत्रिकरित्या उघडून प्रौढांमध्ये हे बदलू शकत असल्याचा दावाही त्यांनी केला.
प्राण्यांच्या स्टेम पेशींची संख्या आहे चौपट : उंदरांच्या कवटीचा विकास मानवांसारखाच असल्याचा दावा संशोधकांनी केला आहे. सिंगल सेल आरएनए सिक्वेन्सिंग आणि लाइव्ह इमेजिंग मायक्रोस्कोपी वापरून संशोधकांनी तपासणी केली. यावेळी संशोधकांना प्राण्यांच्या विस्तारित सिव्हर्समधील स्टेम पेशींची संख्या चौपट असल्याचे आढळून आले. परिणामी उपकरणाने उपचार केलेल्या उंदरांनी कवटीचा मोठा दोष बरा करण्यासाठी हाड पुन्हा निर्माण केल्याचा दावा या संशोधकांनी केला आहे. जर तुम्ही स्टेम सेल प्रभावीपणे सक्रिय करू शकता, तर तुम्ही स्टेम पेशींची संख्या वाढवू शकता. त्यामुळे हाडांच्या दोषांचे पुनरुत्पादन टिकवून ठेवू शकत असल्याचा दावाही इंटिनी यांनी केला आहे. दोष टाक्यांपासून दूर असला तरीही तो बरा होऊ शकतो. हा दृष्टीकोन 2 महिन्यांच्या प्रौढ उंदरांना बरे करण्यासाठी प्रभावी आहे. मात्र ते वय प्रौढतेमध्ये अनुवादित होते, ते 10 महिन्याच्या किंवा मध्यमवयीन उंदरांमध्ये कार्य करत नसल्याचा दावाही या संशोधकांनी केला आहे.
हेही वाचा - Hearing Help In Fight Dementia : श्रवणयंत्र स्मृतिभ्रंशाविरुद्ध लढण्यास करू शकतात मदत, लॅन्सेटने केला हा दावा
