ETV Bharat / city

Shivjayanti 2022 : हा आहे जगातील पहिला अश्वारूढ पुतळा, यांच्या संकल्पनेतून झाला साकार

1928 मध्ये पुण्यात जगातील सर्वात पहिला अश्वारूढ छत्रपती शिवाजी महाराजांचा पुतळा ( Shivaji Maharaj Equestrian Statue ) पुण्यात उभारण्यात आला. हा पुतळा पुण्यातील श्री शिवाजी प्रिपरेटरी मिलिटरी स्कूलच्या आवारात आहे. पुतळा उभारण्याची मूळ कल्पना राजर्षी शाहू महाराजांची ( Rajarshi Shahu Maharaj ) होती.

Shivjayanti 2022
Shivjayanti 2022
author img

By

Published : Feb 19, 2022, 6:37 AM IST

Updated : Feb 19, 2022, 12:45 PM IST

पुणे : 1928 मध्ये पुण्यात जगातील सर्वात पहिला अश्वारूढ छत्रपती शिवाजी महाराजांचा पुतळा ( Shivaji Maharaj Equestrian Statue ) पुण्यात उभारण्यात आला. हा पुतळा पुण्यातील श्री शिवाजी प्रिपरेटरी मिलिटरी स्कूलच्या आवारात आहे. पुतळा उभारण्याची मूळ कल्पना राजर्षी शाहू महाराजांची ( Rajarshi Shahu Maharaj ) होती. आपल्या वडिलांची ही इच्छा छत्रपती राजाराम महाराजांनी पूर्ण केली. याबाबतची माहिती शिवजन्म उत्सव समितीचे अध्यप्रवर्तक संस्थापक अमित गायकवाड यांनी दिली.

शिवछत्रपतींचा अश्वारूढ पुतळा
कोल्हापूरचे छत्रपती शाहू महाराजांची इच्छा होती की; छत्रपती शिवाजी महाराजांचा भव्य अश्वारूढ पुतळा पुण्यात उभारला जावा. १९२१ मध्ये प्रिन्स ऑफ वेल्सच्या हस्ते पायाभरणी समारंभ झाला. १९२८ मध्ये शिवजन्माला ३०० वर्ष पूर्ण होणार म्हणून हा पुतळा १९२८ मध्ये उभारायचा असे ठरवले. आपल्या वडिलांचे हे स्वप्नं छत्रपती राजाराम महाराज यांनी पूर्ण केले. या पुतळ्याचे अनावरण मुंबई प्रांताचे तत्कालीन गव्हर्नर लेस्ली विल्सन यांच्या हस्ते झाले. नानासाहेब करमरकर यांनी हा ब्राँझचा अश्वारूढ पुतळा साकारला.

ही आहेत शिवरायांच्या पुतळ्यांची वैशिष्टये

हे काम ख्यातनाम शिल्पकार श्री गणपतराव म्हात्रे यांना दिले. तर करमरकर यांनी पॅनेल्स तयार करायचे ठरले. या पॅनेल्सवरती शिवरायांचे शौर्य, राजकारणपटुत्त्व, धर्मावरील श्रद्धा आणि नितीमत्ता दाखवायची होती. म्हात्रे यांना काम वेळात पूर्ण करणे अशक्य दिसू लागले. म्हणून हे काम करमरकरांनी वेळेत पूर्ण करण्याचे छत्रपती राजाराम महाराजांनी सांगितले. पुढे करमरकरांनी अखंड पूर्णाकृती अश्वारूढ छत्रपती शिवाजी महाराजांचा भव्य पुतळा बनवला. या पुतळ्याची उंची साडे तेरा फूट उंच असून तेरा फूट लांब हा पुतळा आहे. आणि साडे तीन फूट रुंद हा पुतळा आहे. या पुतळ्याच्या हातातील 54 इंचाची तलवार आहे. पूर्ण पुतळा हा आठ टनाचा आहे. हा ब्रॉंझ धातू मधला ओतीव पुतळा असून या बनवण्यासाठी 16 टन धातू लागला. पुण्यात छत्रपतींचा पुतळा आणल्या नंतर पुतळा ओढण्यासाठी रणगाडा आणि २० बैलगाड्या जुंपण्यात आल्या. तरीही पुतळा पुढे नेणे अशक्य झाल्यानं नगरपालिकेचा स्टीम रोलर बोलवण्यात आला.आणि हा पुतळा बसवला गेल्याची माहिती संस्थापक अमित गायकवाड यांनी दिली.

हेही वाचा - Shiv Jayanti celebrations 2022 : शिवजयंती उत्सवाच्या पार्श्वभूमीवर राज्यातील कोरोना निर्बंध काही प्रमाणात शिथील

पुणे : 1928 मध्ये पुण्यात जगातील सर्वात पहिला अश्वारूढ छत्रपती शिवाजी महाराजांचा पुतळा ( Shivaji Maharaj Equestrian Statue ) पुण्यात उभारण्यात आला. हा पुतळा पुण्यातील श्री शिवाजी प्रिपरेटरी मिलिटरी स्कूलच्या आवारात आहे. पुतळा उभारण्याची मूळ कल्पना राजर्षी शाहू महाराजांची ( Rajarshi Shahu Maharaj ) होती. आपल्या वडिलांची ही इच्छा छत्रपती राजाराम महाराजांनी पूर्ण केली. याबाबतची माहिती शिवजन्म उत्सव समितीचे अध्यप्रवर्तक संस्थापक अमित गायकवाड यांनी दिली.

शिवछत्रपतींचा अश्वारूढ पुतळा
कोल्हापूरचे छत्रपती शाहू महाराजांची इच्छा होती की; छत्रपती शिवाजी महाराजांचा भव्य अश्वारूढ पुतळा पुण्यात उभारला जावा. १९२१ मध्ये प्रिन्स ऑफ वेल्सच्या हस्ते पायाभरणी समारंभ झाला. १९२८ मध्ये शिवजन्माला ३०० वर्ष पूर्ण होणार म्हणून हा पुतळा १९२८ मध्ये उभारायचा असे ठरवले. आपल्या वडिलांचे हे स्वप्नं छत्रपती राजाराम महाराज यांनी पूर्ण केले. या पुतळ्याचे अनावरण मुंबई प्रांताचे तत्कालीन गव्हर्नर लेस्ली विल्सन यांच्या हस्ते झाले. नानासाहेब करमरकर यांनी हा ब्राँझचा अश्वारूढ पुतळा साकारला.

ही आहेत शिवरायांच्या पुतळ्यांची वैशिष्टये

हे काम ख्यातनाम शिल्पकार श्री गणपतराव म्हात्रे यांना दिले. तर करमरकर यांनी पॅनेल्स तयार करायचे ठरले. या पॅनेल्सवरती शिवरायांचे शौर्य, राजकारणपटुत्त्व, धर्मावरील श्रद्धा आणि नितीमत्ता दाखवायची होती. म्हात्रे यांना काम वेळात पूर्ण करणे अशक्य दिसू लागले. म्हणून हे काम करमरकरांनी वेळेत पूर्ण करण्याचे छत्रपती राजाराम महाराजांनी सांगितले. पुढे करमरकरांनी अखंड पूर्णाकृती अश्वारूढ छत्रपती शिवाजी महाराजांचा भव्य पुतळा बनवला. या पुतळ्याची उंची साडे तेरा फूट उंच असून तेरा फूट लांब हा पुतळा आहे. आणि साडे तीन फूट रुंद हा पुतळा आहे. या पुतळ्याच्या हातातील 54 इंचाची तलवार आहे. पूर्ण पुतळा हा आठ टनाचा आहे. हा ब्रॉंझ धातू मधला ओतीव पुतळा असून या बनवण्यासाठी 16 टन धातू लागला. पुण्यात छत्रपतींचा पुतळा आणल्या नंतर पुतळा ओढण्यासाठी रणगाडा आणि २० बैलगाड्या जुंपण्यात आल्या. तरीही पुतळा पुढे नेणे अशक्य झाल्यानं नगरपालिकेचा स्टीम रोलर बोलवण्यात आला.आणि हा पुतळा बसवला गेल्याची माहिती संस्थापक अमित गायकवाड यांनी दिली.

हेही वाचा - Shiv Jayanti celebrations 2022 : शिवजयंती उत्सवाच्या पार्श्वभूमीवर राज्यातील कोरोना निर्बंध काही प्रमाणात शिथील

Last Updated : Feb 19, 2022, 12:45 PM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.