मुंबई - कोरोना विषाणू सतत आपले रूप बदलत आहे. विषाणूमध्ये झालेला बदल आणि त्याचा प्रसार याची माहिती जिनोमिक सिक्वेंसिंग चाचण्यांमधून समोर येते. सध्या या चाचण्या पुण्यामध्ये एनआयव्ही प्रयोगशाळेत केल्या जातात. अशीच प्रयोगशाळा महापालिकेच्या कस्तुरबा रुग्णालयात सुरू केली जाणार आहे. यासाठी लागणारे यंत्र मुंबईत आले असून कस्टम क्लिअरिंगनंतर दोन दिवसांत ते कस्तुरबा रुग्णालयात आणले जाईल. त्यानंतर ऑगस्ट महिन्याच्या पहिल्या आठवड्यापासून मुंबईतच जिनोमिक सिक्वेन्सिंग चाचण्या केल्या जातील, अशी माहिती पालिकेचे अतिरिक्त आयुक्त सुरेश काकाणी यांनी दिली.
हेही वाचा - राजकारणाची खुमखुमी असलेल्या राज्यपालांनी राजीनामा द्यावा - नाना पटोले यांची मागणी
विषाणूच्या बदलाची माहिती
मुंबईमध्ये मार्च २०२० मध्ये कोरोना विषाणूचा पहिला रुग्ण आढळून आला. त्यानंतर यावर्षी जानेवारी, फेब्रुवारीपर्यंत रुग्णांची संख्या कमी झाली. याच दरम्यान कोरोनाची दुसरी लाट आलीय. गेल्या दीड वर्षात कोरोना विषाणूने आपले रूप बदलले आहे. विषाणू आपले रूप बदलत असताना तो अधिक घातक झाला. पाहिल्या लाटेपेक्षा दुसऱ्या लाटेत कमी कालावधीत अधिक रुग्ण आढळून आले. कोरोना विषाणू आपले रूप बदलतो आणि तो किती लोकांमध्ये पसरला आहे, हे जिनोमिक चाचण्यांमधून समोर येते. यासाठी मुंबईमधून दर आठवड्याला ५० सॅम्पल पुण्याच्या एनआयव्ही प्रयोग शाळेकडे पाठवले जातात. मात्र, पुण्याच्या एनआयव्ही प्रयोग शाळेवर कामाचा ताण असल्याने चाचण्यांचा अहवाल येण्यासाठी दीड ते दोन महिन्यांचा कालावधी लागतो. यामुळे एखाद्या विभागात रुग्णसंख्या वाढत असताना तो नेमक्या कोणत्या विषाणूमुळे वाढत आहे, त्या विभागात किती लोकांना त्याची लागण झाली आहे. याची माहिती वेळेवर मिळत नाही. यासाठी मुंबई महापालिकेने कस्तुरबा रुग्णालयात जिनोमिक सिक्वेसिंग चाचण्या करणारे यंत्र सिंगापूर येथून मागवले आहे. हे यंत्र जुलै महिन्याच्या सुरुवातीला मुंबईत येणार होते. मात्र, परदेशातून कार्गो सर्व्हिसला परवानगी नसल्याने हे यंत्र परदेशातच अडकले होते. हे यंत्र मुंबई विमानतळावर आले असून बुधवारी किंवा गुरुवारी कस्टम क्लिअरन्स झाल्यावर ही मशीन पालिकेच्या ताब्यात आल्यावर ती कस्तुरबा रुग्णालयात आणली जाईल. कस्तुरबा रुग्णालयात हे यंत्र आणल्यावर दोन ते तीन दिवस त्याची चाचणी केली जाईल. त्यानंतर ऑगस्ट महिन्याच्या पहिल्या आठवड्यापासून मुंबईतच जिनोमिक सिक्वेसिंगच्या चाचण्या केल्या जातील, अशी माहिती काकाणी यांनी दिली.
कस्तुरबा रुग्णालयात लॅब
पुण्याच्या एनआयव्हीकडून अहवाल येण्यास उशीर होत असल्याने पालिकेच्या कस्तुरबा रुग्णालयात जिनोमिक सिक्वेसिंग करण्यासाठी प्रयोगशाळा सुरू केली जाणार आहे. याआधी याच प्रयोगशाळेत कोरोना चाचण्या केल्या जात होत्या. त्यात आता जिनोमिक सिक्वेसिंग चाचण्या केल्या जातील. असे केल्याने दीड ते दोन महिने अहवाल येण्यास लागणारा कालावधी कमी होऊन तीन दिवसांत अहवाल येईल. तीन दिवसांत अहवाल आल्याने त्वरित उपचार करणे आणि उपाययोजना करणे शक्य होणार आहे, अशी माहिती काकाणी यांनी दिली. जिनोमिक सिक्वेसिंग करणारी यंत्रे येताच लवकरच या चाचण्या सुरू करू, अशी माहिती काकाणी यांनी दिली.
काय आहे जिनोमिक सिक्वेसिंग ?
मुंबईत जे कोरोनाचे रुग्ण आढळून येत आहेत त्यापैकी विविध विभागांतील ५० रुग्णांचे सॅम्पल पुण्याच्या नॅशनल व्हायरॉलॉजी इन्स्टिट्यूटकडे जिनोम सिक्वेंससाठी पाठवले जातात. या सॅम्पलचा अहवाल एक ते दीड महिन्यांनी राज्य आणि केंद्र सरकारला पाठवला जातो. या चाचणीच्या अहवालामधून विषाणूमध्ये बदल झाला आहे का ? म्हणजेच त्याचे म्युटेशन झाले आहे का? याची माहिती, तसेच रुग्णाला कोणत्या प्रकारच्या कोरोनाची लागण झाली आहे. शहरात ही लागण इतरही रुग्णांना झाली आहे का? याची माहिती मिळते, त्यावरून उपाययोजना करण्यात येतात, अशी माहिती मुंबई महापालिकेचे अतिरिक्त आयुक्त सुरेश काकाणी यांनी दिली.
रिपोर्टसाठी एक ते दीड महिन्याचा कालावधी
कोरोना पॉझिटिव्ह रुग्णांपैकी दर आठवड्याला ५० रुग्णांचे सॅम्पल जिनोमिक सिक्वेंसिंगसाठी पुण्याच्या नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ व्हायरॉलॉजी म्हणजेच एनआयव्हीकडे पाठवले जातात. यामधून त्या जिल्ह्यात किंवा त्या शहरात कोणत्या प्रकारच्या विषाणूचे रुग्ण जास्त प्रमाणात आहेत याची माहिती समोर येते. हा रिपोर्ट सुमारे एक ते दीड महिन्यांनी संबंधित सरकारी यंत्रणांना सादर केला जातो. हा रिपोर्ट राज्य सरकार आणि केंद्र सरकारलाही सादर केला जातो. आता मुंबईत या चाचण्या केल्या गेल्याने अहवाल येण्याचा कालावधी कमी होणार आहे.
हेही वाचा - सीईटी परीक्षा अर्ज नोंदणीसाठी मुदत वाढ द्या; एसएफआय महाराष्ट्र राज्य कमिटीची मागणी
