हैदराबाद : कर्जबाजारी असताना कठोर पावले ( Financial Discipline ) उचला. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, ते क्रेडिट कार्ड फ्रीझ करा ( When in Debt Take Drastic Steps Freeze That Credit Card ) जे तुमचे आर्थिक स्वातंत्र्याचा मार्ग थांबविते. जुने कर्ज फेडेपर्यंत नवीन कर्ज घेऊ ( Easy Loans Lead to Heavy Debts ) नका. पूर्वी कर्ज मिळणे खूप अवघड होते. काळ आता इतका बदलला आहे की, कर्जे त्वरित मंजूर होतात ( Instant Loans and EMIs ) आणि काही सेकंदात तुमच्या बँक खात्यात पैसे हस्तांतरित ( Buy Now Pay Later Purchases Cause Debts ) होतात. आपण अत्यंत नियंत्रण ठेवले पाहिजे.
प्रत्येकजण EMI सुविधा देण्यासाठी असतोय तयार : आजकाल काहीही खरेदी करण्यासाठी रोख असण्याची गरज नाही आणि प्रत्येकजण EMI (समान मासिक हप्ता) सुविधा देत आहे. अनेक सणांच्या सध्याच्या व्यस्त हंगामात अनेकांनी या सर्वव्यापी आर्थिक ऑफरचा लाभ घेतला आहे. सावध न राहिल्यास, आनंदाच्या क्षणांमध्ये केलेली अशी कर्जे तुमची आर्थिक समतोल विस्कळीत करू शकतात. त्यामुळे भविष्यातील आर्थिक अडचणी टाळण्यासाठी अशी कर्जे लवकरात लवकर काढली पाहिजेत.
कर्ज घेताना त्याचे व्याज आणि अटी तपासा : प्रथम, सणांमध्ये किती पैसे खर्च झाले याचा स्पष्ट अंदाज घ्या. घेतलेल्या कर्जाची एकूण रक्कम आणि त्यांच्या संबंधित अटी किती आहेत? प्रत्येक कर्जावर तुम्ही किती व्याज देत आहात ते तपासा. वैयक्तिक आणि 'आता नंतर पैसे खरेदी करा' (BNPL) कर्जांची यादी करा. स्पष्टता येण्यासाठी जुन्या आणि नवीन कर्जांची यादी एकाच ठिकाणी लिहा. मग तुमच्या उत्पन्नातून ही कर्जे कशी फेडायची याचे नियोजन करा.
शक्य तितक्या लवकर उच्च व्याज कर्जापासून मुक्त व्हा : कोणत्या कर्जाची प्रथम विल्हेवाट लावली जाऊ शकते हे शोधणे महत्त्वाचे आहे. शक्य तितक्या लवकर उच्च व्याज कर्जापासून मुक्त व्हा. अन्यथा, ते तुमच्या बचतीचा बहुतांश हिस्सा वापरतील. लहान कर्ज लवकर फेडण्याचा प्रयत्न करा कारण ते जास्त कर्ज असण्याचा मानसिक तणाव निर्माण करतील. तसेच, अशी कर्जे प्री-क्लोजर केल्यामुळे दंडाचा बोजा काय असेल ते शोधा.
सोने तारण दाखवून कमी व्याजावर कर्ज घेण्याचा प्रयत्न करा : कमी उत्पन्न देणाऱ्या धोरणांमध्ये गुंतवणूक करणे फायदेशीर ठरणार नाही. 16 टक्के व्याजाने कर्ज घेताना केवळ 8 टक्के उत्पन्न देणाऱ्या योजनांमध्ये बचत चालू ठेवणे शहाणपणाचे नाही. शक्य असल्यास, मुदत ठेवी आणि जीवन विमा पॉलिसींवर कर्ज घ्या, ज्या कमी व्याजावर येतात. सोने जामीन दाखवून कमी व्याजावर कर्ज घेता येते.
तुमचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी उपलब्ध मार्ग शोधा : हे तुमचे कर्ज लवकर फेडण्यात मदत करेल. उत्पन्न-कर्ज गुणोत्तर कमी करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या प्रयत्नांबद्दल तुमच्या कुटुंबातील सदस्यांशी चर्चा करा. तसेच गृहकर्जावरील EMI कमी करण्याची शक्यता आहे का हे जाणून घेण्यासाठी तुमच्या बँकेशी संपर्क साधा. अशा आनंदाच्या काळात घेतलेले कर्ज लवकरात लवकर फेडले तरच सणांचा आनंद द्विगुणित होईल. कर्जापासून मुक्त होण्यासाठी योजना तयार करण्यापूर्वी हे लक्षात ठेवा.
कर्ज फेडेपर्यंत तुमचा खर्च कमी करा : यासोबतच, जमा झालेले कर्ज फेडेपर्यंत तुमचा खर्च कमी करा. अन्यथा, आर्थिक संकट तुमच्या दारावर ठोठावेल. अनावश्यक खर्चावर नियंत्रण ठेवावे. काही काळ काटकसरीने जगा. कोणत्याही परिस्थितीत नवीन कर्ज घेऊ नये, क्रेडिट कार्ड खरेदीपासून दूर राहा. आवश्यक असल्यास, काही दिवस तुमचे क्रेडिट कार्ड फ्रीझ करा.
