हैदराबाद : सर्व कर्मचाऱ्यांसाठी निवृत्ती अनिवार्य आहे. जे आर्थिकदृष्ट्या शिस्तबद्ध आहेत, त्यांचे सेवानिवृत्तीचे जीवन शांततेचे असेल. पण, अनेक लोक निवृत्ती समजून घेण्यात चूक करतात. परिणामी, पुरेसा निधी उभारण्यात ते अपयशी ठरतात. गुंतवणुकीसह सेवानिवृत्ती निधी तयार करण्यासाठी सुरक्षित परतावा देणार्‍या मुदत ठेवींकडे लक्ष द्यावे. खरे तर, एफडीशिवाय पोर्टफोलिओ अपूर्ण आहे.
गुंतवणुकीचे संरक्षण, परताव्याची हमी, इच्छेनुसार वेळ निवडण्याची लवचिकता आणि मुदत ठेवींचे (FD) अनेक फायदे आहेत. यामध्ये आवश्यकतेनुसार त्वरित रोख काढणे समाविष्ट आहे. ती इतर आर्थिक योजनांसोबत जोडली जाऊ शकत नाही. अलीकडच्या काळात बँकांनी त्यांच्या मुदत ठेवींच्या दरात लक्षणीय वाढ केली आहे. काही बँका ८.५-९ टक्क्यांपर्यंत व्याज देतात.
दुसरीकडे, आरबीआयने रेपो दर न वाढवता विराम जाहीर केला आहे. या संदर्भात, निवृत्तीसाठी FD निवडणाऱ्यांनी कोणते मुद्दे लक्षात ठेवले पाहिजेत ते पाहू या.
योग्य ठिकाण - मुदत ठेवी बँका, लघु वित्त बँका आणि नॉन-बँकिंग वित्तीय संस्था (NBFCs) वेगवेगळ्या व्याज दराने ठेवी घेतात. काही छोट्या बँका आणि NBFC सरकारी बँकांच्या तुलनेत जास्त व्याजदर देतात. काही इतर कॉर्पोरेट्स देखील सुमारे 9 टक्के व्याजाने NCDs उपलब्ध करून देत आहेत.
छोट्या बँका आणि NBFC मध्ये गुंतवणूक करताना CRISIL आणि ICRA सारख्या रेटिंग एजन्सींनी दिलेले रेटिंग तपासणे अनिवार्य आहे. बाजारातील विश्वासार्हता, कर्ज परतफेडीची क्षमता आणि जारीकर्त्याचा इतिहास पाहून निर्णय घ्यावा. बँकांव्यतिरिक्त एनबीएफसी आणि कॉर्पोरेट बाँडमध्ये जमा करताना, उच्च रेटिंग असलेल्यांना प्राधान्य दिले पाहिजे.
तुम्हाला व्याज कधी लागेल? - एफडीचे संचयी आणि नॉन-क्युम्युलेटिव्ह डिपॉझिट असे वर्गीकरण केले जाऊ शकते. संचयी पद्धतीमध्ये, व्याज मुद्दलावर वार्षिक चक्रवाढ होते. मुदत संपल्यानंतर मुद्दल आणि व्याज दिले जाते. व्याज मासिक, त्रैमासिक, सहा महिने आणि वार्षिक नॉन-संचयी पद्धतीने दिले जाते. संचयी मुदत ठेव दीर्घकाळात संपत्ती वाढीस हातभार लावते. ज्यांना सेवानिवृत्ती निधीची स्थापना करायची आहे त्यांनी याचा पर्याय निवडावा.
मुदतठेव काळजीपूर्वक निवडा - मुदत ठेवी ठराविक कालावधीसाठी टिकतात. दरम्यान घेतल्यास काही अपराध शुल्क लागू होते. म्हणून, कालावधी निवडताना काही दूरदृष्टीने वागले पाहिजे. शक्यतो सर्व ठेवी एकाच कालावधीसाठी करू नका. वेगवेगळ्या परिस्थितीत उद्भवणाऱ्या तुमच्या गरजा लक्षात घेऊन वेळ ठरवली पाहिजे. हे तुमच्या FD मधून रक्कम ठेवी काढण्याची परवानगी देते.
अतिरिक्त व्याज मिळविण्यासाठी - कधीकधी मुदत ठेव कमी व्याज देऊ शकते. अशा परिस्थितीत, ठेव रद्द करून नवीन एफडी करावी. हे व्याजाचे नुकसान टाळू शकते. किमान अर्धा टक्का जास्त मिळाल्यावरच त्याची तपासणी होऊ शकते. उदाहरणार्थ, समजा दोन वर्षांपूर्वी तुम्ही पाच वर्षांसाठी पैसे जमा केले होते. तेव्हाच्या प्रचलित व्याजदरानुसार ते 5.50 टक्क्यांपेक्षा जास्त नव्हते. पण, आता बँका तीन वर्षांसाठी ७ ते ७.५ टक्क्यांपर्यंत व्याज देत आहेत. त्यामुळे, ती ठेव रद्द केली जाऊ शकते आणि नवीन ठेव केली जाऊ शकते.
जर तुम्हाला पैसे आधी घ्यायचे असेल तर - एफडी काळाच्या कसोटीवर उतरल्या आहेत. म्हणूनच अनेकजण एफडीला विश्वासार्ह गुंतवणूक मानतात. मुदतपूर्तीपूर्वी गुंतवणूक काढून घ्यायची असल्यास, ठेवीदार कर्ज घेण्याचा प्रयत्न करू शकतात. यामुळे ठेवीवरील अपराध शुल्क टळेल.
कसा कर लागू आहे - मुदत ठेवींवर मिळणारे व्याज हे लागू स्लॅबवर अवलंबून कराच्या अधीन आहे. एका आर्थिक वर्षात व्याज उत्पन्न रु. 40,000 (ज्येष्ठ नागरिकांसाठी रु. 50,000) पेक्षा कमी असेल तेव्हा बँक स्त्रोतावर कर कापत नाहीत. ज्यांना जास्त व्याज मिळण्याची शक्यता आहे त्यांनी फॉर्म 15G आणि फॉर्म 15H (ज्येष्ठ नागरिक) बँकांकडे जमा करावा. यामुळे स्त्रोतावरील कराची कपात टाळली जाते.
ऑनलाइन गुंतवणूक करू शकता - आता फिक्स डिपॉझिट करण्यासाठी बँकेत जाण्याची गरज नाही कारण बँकिंग मोबाईलमध्ये ठेवी सहज करता येतात. कॉर्पोरेट एफडी आणि एनसीडी डीमॅट खात्याच्या मदतीने करता येतात.
