हैदराबाद: लवकर सेवानिवृत्ती ( Early retirement ) हा हाय-टेक युगातील नवीन गूढ शब्द आहे कारण आयटी सॉफ्टवेअर कर्मचार्‍यांसाठी नवीन मार्ग उघडत आहे, त्यांच्याकडे पुरेसे उत्पन्न असल्याने लवकर सेवानिवृत्तीसाठी अनेकांचे नियोजन आहे. बहुतेक लोक पहिल्या सेवानिवृत्तीला 60 वर्षांनंतरचे जीवन मानतात. त्यांना त्या वयात पेन्शन घेऊन आनंदी जीवन जगायचे होते. पण, निवृत्तीनंतर तुमची सर्व स्वप्ने साकार करणे शक्य आहे का? नोकरी किंवा व्यवसाय करण्याच्या जबाबदाऱ्यांमुळे जीवनाचा पुरेपूर आनंद घेण्यापासून दूर राहावे लागते. निवृत्तीनंतरही ते शक्य नसेल तर? लवकर निवृत्त होणे हाच उपाय आहे.
कोणत्याही वयात सेवानिवृत्तीसाठी विशिष्ट वय नसते ( There is no specific age for retirement ), आयुष्यभर पुरेशी आर्थिक साधने असल्यास आपण निवृत्त होऊ शकतो. त्या संसाधनांमधून मिळणारे उत्पन्न आपण आनंदाने खर्च करू शकतो. F.I.R.E या शब्दाचा उगम या क्रमात आहे कारण त्याचा अर्थ 'आर्थिक स्वातंत्र्य, लवकर सेवानिवृत्ती' असा होतो. याचा अर्थ असा की जर तुम्ही आर्थिक स्वातंत्र्य लवकर प्राप्त केले तर तुम्हाला पाहिजे तेव्हा तुम्ही निवृत्त होऊ शकता. ही रणनीती नीट राबवली तर वयाच्या 40 व्या वर्षी निवृत्ती घेता येईल. F.I.R.E ची प्रमुख वैशिष्ट्ये - तुम्हाला तुमच्या उत्पन्नातील 50-70% बचत करणे आवश्यक ( You need to save 50 to 70 per cent of your income ) आहे, खर्च करताना कठोर आर्थिक शिस्तीचे पालन करणे आवश्यक आहे आणि तुम्हाला तुमची बचत सुज्ञपणे गुंतवणे आवश्यक आहे - F.I.R.E चा आधार. जास्त बचत करा, कमी खर्च करा आणि हुशारीने गुंतवणूक करा. त्यामागील गणिते आणि F.I.R.E.मागची गणिते पाहू. मागची गणना (F.I.R.E.) समजून घेण्यासाठी. दोन मुख्य प्रश्नांची उत्तरे द्यावी लागतील.
प्रथम, निवृत्तीनंतर जगण्यासाठी तुम्हाला किती पैशांची आवश्यकता आहे? आणि दुसरे, तुम्हाला कधी निवृत्त व्हायचे आहे? दुसऱ्या प्रश्नाचे उत्तर अगदी सोपे आहे. चला पहिल्यावर लक्ष केंद्रित करूया. निवृत्तीनंतर जगण्यासाठी तुम्हाला किती पैसे हवे आहेत हे तुम्ही दरमहा किती खर्च करता यावर अवलंबून आहे. हे 4% नियमाद्वारे पटकन शिकता येते. उदाहरणार्थ, समजा तुम्ही 5 कोटी रुपये घेऊन निवृत्त झालात! म्हणजेच, तुम्ही वार्षिक 20 लाख रुपये किंवा 4% म्हणजेच 25 वेळा वापरू शकता. याचा अर्थ तुम्हाला दरवर्षी खर्च करायच्या उत्पन्नाच्या 25 पटीने निवृत्त होणे आवश्यक आहे. तथापि, जर आपण महागाईसाठी आपला खर्च समायोजित केला तर तो आणखी वाढेल. तसेच, हे पैसे अशा गुंतवणुकीच्या पद्धतींमध्ये गुंतवले जावे जे वार्षिक 7% मिळवतात. तरच F.I.R.E अपेक्षित निकाल देईल.
F.I.R.E मधील तीन घटकांपैकी प्रत्येकावर एक नजर टाकूया. तुम्हाला तुमच्या उत्पन्नातील 50-70% दरमहा बचत करणे आवश्यक आहे. हे आपण सहसा करत असलेल्या 15-20 टक्क्यांपेक्षा खूप जास्त आहे. ज्यांचे भाडे, जेवण, मुलांचे शिक्षण, घर असा खर्च आहे, त्यांच्यासाठी एवढी बचत करणे कठीण आहे. पण, किमान तळापर्यंत पोहोचणे किंवा आपले उत्पन्न वाढवणे चांगले आहे. त्यामुळे नेहमीपेक्षा जास्त मेहनत करणे आवश्यक आहे. अर्धवेळ नोकर्‍या, चांगल्या पगारासाठी वारंवार कंपन्या बदलणे, नवीन कौशल्यांचा सतत सन्मान करणे आणि रोजगारक्षमतेच्या उच्च पातळीवर जाणे यावर लक्ष केंद्रित केले पाहिजे.
तुम्ही फक्त अत्यावश्यक गोष्टींवर खर्च करता आणि त्याच वेळी खर्च कमी करण्याचे मार्ग शोधा ( Find ways to reduce costs ). सेकंड हँड कार खरेदी करणे, बाहेरील खाद्यपदार्थ पूर्णपणे कमी करणे आणि रेस्टॉरंट, क्रेडिट कार्ड आणि मनोरंजनापासून दूर राहणे यासारख्या कठोर नियमांचे पालन करावे लागेल. निवृत्तीनंतरच्या आयुष्याचा आनंद घ्यायचा असेल, तर अशी छोटी छोटी सुखं टाळली पाहिजेत! हुशारीने गुंतवणूक करा. F.I.R.E मधील अंतिम रणनीती म्हणजे हुशारीने पैसे गुंतवणे. जास्त परतावा आणि सुरक्षित गुंतवणुकीच्या मार्गाने जास्तीत जास्त पैसा गुंतवावा. बचत खात्यांसारख्या साध्या पद्धतींचा अवलंब करू नका. इंडेक्स फंड आणि एक्सचेंज ट्रेडेड फंड गुंतवणुकीसाठी योग्य आहेत.
2010 नंतर F.I.R.E पद्धत खूप लोकप्रिय झाली. त्यानंतर त्यांच्या 30 च्या दशकात काही निवृत्त झाले. तथापि, आर्थिक स्वातंत्र्य मिळेपर्यंत बहुतेक सुखांचा त्याग करावा लागतो. शिवाय, हे पूर्णपणे एखाद्या व्यक्तीच्या गरजा, जबाबदाऱ्या आणि उद्दिष्टांचा विषय आहे. जास्तीत जास्त परताव्यासाठी कुठे गुंतवणूक करावी हे जाणून घेणेही महत्त्वाचे आहे. जर तुम्ही F.I.R.E ची तत्त्वे लागू केली तरच तुम्ही लवकर निवृत्त होऊ शकता, नाहीतर तुम्हाला अजून थोडी वाट पहावी लागेल. म्हणून, उद्या नाही म्हणून जीवनाचा आनंद घेण्यासाठी लवकर निवृत्त होण्यासाठी अधिक कमाई करण्यासाठी सज्ज व्हा.
हेही वाचा - जीएसटी कौन्सिलची चंडीगढमध्ये आजपासून दोन दिवस बैठक
