नवी दिल्ली - चालू वर्षात भारत इंग्लंडला मागे टाकून जगातील सर्वात मोठ्या पाचव्या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था होईल, असा अंदाज आयएचएस मार्किटने अहवालात व्यक्त केला. तर जपानला मागे टाकून २०२५ पर्यंत भारत जगातील तिसऱ्या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था होईल, असेही अहवालात म्हटले आहे. वाढत्या लोकसंख्येमुळे देशापुढे आर्थिक आव्हाने उभी राहणार असल्याकडेही अहवालात लक्ष वेधण्यात आले आहे.
देशातील ग्राहक बाजारपेठ (कन्झ्युमर मार्केट) ही २०१९ मध्ये १.९ लाख कोटी डॉलर आहे. या प्रमाणात वाढ होवून २०२५ पर्यंत ३.६ लाख कोटी डॉलरची ग्राहक बाजारपेठ होईल, असा अंदाज अहवालात व्यक्त करण्यात आला. भारताची वाढती ग्राहक बाजारपेठ हे आशिया पॅसिफॅक भागाचे आर्थिक विकासाचे इंजिन ठरणार आहे. त्यामुळे आशियामध्ये प्रादेशिक व्यापार आणि गुंतणुकीचा ओघ वाढणार आहे.
- गुंतवणूक ही नवसंशोधन, उत्पादकतेचा वृद्धीदर वाढविणे आणि नव तंत्रज्ञान, नोकऱ्यांची निर्मिती वाढविण्यासाठी उपयुक्त आहे.
- पंतप्रधान मोदींच्या पहिल्या कार्यकाळात वाहतूक, उर्जा अशा पायाभूत सुविधांच्या बांधणीत लक्षणीय यश मिळाले आहे.
- अहवालात न्यायव्यवस्थेमधील रिक्त जागा भरण्याची शिफारस केली आहे.
भारत हा २०१९ मध्ये उद्योगानुकलतेमध्ये (ईज ऑफ डुइिंग बिझनेस) १९० देशांमध्ये ७७ व्या क्रमांकावर आहे. भारताची उद्योगानुकलतामध्ये लक्षणीय प्रगती होत आहे. असे असले तरी मोठ्या वेगाने वाढणाऱ्या बाजारपेठा भारतापेक्षा उद्योगानुकलतेमध्ये पुढे आहे. तुर्की ४३ व्या, चीन ४६ व्या तर मेक्सिको ५४ व्या स्थानावर आहेत.
ही असणार आहेत आव्हाने-
वाढत्या लोकसंख्येने देशापुढे आव्हाने उभी राहणार आहेत. यामध्ये पुरेशा पायाभूत सुविधा विद्युत पुरवठा, परवडणाऱ्या दरातील घरे, सार्वजनिक वाहतूक आदींचा समावेश आहे.तर दुसरीकडे येत्या दहा वर्षात लोकसंख्येचा दर घटणार आहे. त्यामुळे वयोमान अधिक असलेल्या लोकसंख्येचे प्रमाण असणार आहे. यातून आरोग्यसेवा, पेन्शन, ज्येष्ठांना सामाजिक कल्याण अशी आर्थिक आव्हाने देशासमोर असणार आहेत.
दुसऱ्यांदा सत्तेत आलेल्या भाजप सरकारमध्ये देशाचा आर्थिक विकासदर हा २०१९ ते २०२३ दरम्यान ७ टक्के असेल, असा अंदाज अहवालात व्यक्त करण्यात आला.
