गया (बिहार): Kalachakra Puja in Buddhism: बिहारच्या बोधगयामध्ये आतापर्यंत 18 वेळा कालचक्र पूजेचे आयोजन करण्यात आले आहे. यावर्षी पुन्हा 19व्यांदा बोधगयामध्ये 3 दिवसीय कालचक्र पूजेचे आयोजन केले जाणार आहे. या कार्यक्रमात सहभागी होण्यासाठी जगभरातून बौद्ध धर्माचे अनुयायी जमले आहेत. 29 ते 31 डिसेंबर या कालावधीत कालचक्र मैदानावर कालचक्र पूजेदरम्यान बौद्ध धर्माचे गुरु शिकवतील. बोधगयामधील कालचक्र पूजेचे महत्त्व यावरून समजू शकते की सध्या बौद्ध धर्माचे सर्वात मोठे धर्मगुरू दलाई लामा या कार्यक्रमात भाग घेत आहेत.What is Kalachakra Puja
आजपासून बोधगयामध्ये कालचक्र पूजा: कालचक्र मैदानावर तीन दिवस दलाई लामा आपल्या अनुयायांना जीवनाची मूलभूत तत्त्वे सांगतील. 29, 30 आणि 31 डिसेंबर असे तीन दिवस विशेष शैक्षणिक सत्र असेल. गुरुवारी सकाळी ८ वाजल्यापासून दलाई लामा कालचक्र मैदानावर विश्वशांतीसाठी प्रार्थना करून पूजेला सुरुवात करतील. सकाळी 8 ते 11.30 पर्यंत प्रवचन सत्र चालेल. कालचक्र मैदानावर अध्यात्म, तत्त्वज्ञान आणि विज्ञानाचा संगम होणार आहे. बोधगयेमध्ये पूजेबाबत श्रद्धेची लाट निर्माण झाली आहे. बोधगया हे अनेक देशांतील बौद्ध भक्तांसाठी भेटीचे ठिकाण बनले आहे. Importance Of Kalachakra Puja
जगभरातून बौद्ध धर्माचे अनुयायी जमले : बोधगया येथे होणाऱ्या कालचक्र पूजेसाठी भारतासह जगभरातील बौद्ध भिक्खू आणि बौद्ध धर्माचे अनुयायी बोधगया येथे जमले आहेत. मोठ्या संख्येने बौद्ध अनुयायी प्रामुख्याने लाओस, कंबोडिया, भूतान, थायलंड, म्यानमार आणि श्रीलंका येथून आले आहेत. हे सहा देश "अधिकृत" 'बौद्ध देश' आहेत, कारण या देशांच्या संविधानात बौद्ध धर्माला 'राजधर्म' किंवा 'राष्ट्रधर्म'चा दर्जा मिळाला आहे.
कालचक्र पूजा म्हणजे काय? : कालचक्र पूजेचे नेतृत्व बौद्ध गुरु दलाई लामा करतात. कालचक्र पूजेच्या निमित्ताने जगभरातून बौद्ध भक्त जमतात. माहितीसाठी, आम्ही तुम्हाला सांगतो की ज्या ठिकाणी कालचक्राची पूजा केली जाते, त्याचे नाव कालचक्र होते. कालचक्र पूजेमध्ये तांत्रिक पूजा केली जाते. त्यात फक्त खास लोकच भाग घेतात. असे म्हणतात की कालचक्र पूजेच्या वेळी जे काही मंत्र आणि सूत्रांचे जप केले जातात, ते चित्रकलेतून चित्रित केले जातात. अशा प्रकारे एक संपूर्ण चक्र तयार केले जाते. याला कालचक्र पूजा म्हणतात.
कालचक्र पूजेचे महत्त्व: मूलतः कालचक्र पूजेची परंपरा तिबेटपासून सुरू झाली, त्यानंतर कालचक्र पूजा अनेक देशांमध्ये आणि भारतात सुरू झाली. या उपासनेत तांत्रिक साधनेद्वारे विश्वशांतीची कामना केली जाते. त्याच वेळी, जिवंतांसाठी शांती आणि मृतांसाठी मोक्षाची कामना केली जाते. Dalai Lama will perform Kalachakra Puja
3 दिवस अध्यापन : 22 डिसेंबर रोजी बौद्ध धर्मगुरू दलाई लामा बोधगया येथे पोहोचले आहेत. तो बोधगयामध्ये जवळपास एक महिना राहणार आहे. याच क्रमाने 29, 30 आणि 31 डिसेंबर असे तीन दिवस बौद्ध धर्माचे गुरु कालचक्र मैदानावर अध्यापन करणार आहेत. यामध्ये नागार्जुनाचा ग्रंथ वाचण्यात येणार असून 21 तारा देवीला अभिषेक करण्यात येणार आहे. तिबेटी पूजा समितीशी संबंधित आमजी बाबा यांनी सांगितले की गुरुजी उपदेश करतील आणि अभिषेक करतील. नवीन वर्षात कालचक्र मैदानावर बौद्ध धर्मगुरू दलाई लामा यांची दीर्घायुष्यासाठी पूजा केली जाणार आहे. यामध्ये जगभरातून ५० ते ६० हजार भाविक सहभागी होणार आहेत. यामध्ये सहभागी होण्यासाठी नेपाळ, भूतान, युरोप, अमेरिकेसह सर्व देशांतून भाविक येतात. बोधिसत्व दीक्षा 3 दिवसांच्या अध्यापनात दिली जाईल.
कालचक्र पूजेचा पहिला दिवस: कालचक्र पूजेच्या पहिल्या दिवशी मंडळाच्या बांधकामाचे भूमिपूजन धार्मिक गुरुकडून केले जाते. त्यानंतर बौद्ध लामांनी धर्मगुरूंच्या देखरेखीखाली तांत्रिक पद्धतीने मांडला बनवला जातो. त्यासाठी उत्तर-पूर्व दिशेला जमीन निवडली जाते. निवडलेल्या जमिनीवर एक खड्डा खणला जातो आणि नंतर या खड्ड्यातून काढलेल्या मातीने खड्डा भरला जातो. खड्ड्यापेक्षा माती जास्त असेल तर ते शुभ मानले जाते. तर कमी पडल्यास ते अशुभ आहे.
कालचक्र पूजेचा दुसरा दिवस: कालचक्र पूजेच्या दुसर्‍या दिवशी, मंडल साइटला दुष्ट आत्म्यांपासून दूर ठेवण्यासाठी पारंपारिक पोशाखात लामांद्वारे नृत्य केले जाते. मग मंडलासाठी पवित्र रेषा काढली जाते. म्हणजे मंडलाभोवती तिबेटी भाषेत एक श्लोक कोरलेला आहे. मंडल तयार करण्यासाठी तीन दिवस लागतात.
कालचक्र पूजेचा तिसरा दिवस: कालचक्र पूजेच्या शेवटच्या दिवशी धर्मगुरूच्या दीर्घायुष्यासाठी शुभेच्छा दिल्या जातात. त्यानंतर मंडळ सामान्य भाविकांना दर्शनासाठी खुले केले जाते. मंडला बनवण्यासाठी वापरण्यात येणारे साहित्य पाण्यात बुडवले जाते.
"गुरुजी उपदेश करतील आणि अभिषेक करतील. नवीन वर्षात कालचक्र मैदानावर बौद्ध नेते दलाई लामा यांच्या दीर्घायुष्यासाठी प्रार्थना समारंभ होणार आहे. यात 50 ते 60 हजार भाविक उपस्थित राहणार आहेत. भूतान, युरोप, अमेरिकेसह सर्व देशांतून भाविक येतात. बोधिसत्व दीक्षा तीन दिवसांच्या अध्यापनात दिली जाईल. - ओम जी बाबा, तिबेटी पूजा संस्था
