Veer Savarkar Death Anniversary : भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील एक महत्त्वाचं नाव वीर सावरकर स्मृतीदिवस विशेष

भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील एक नाव महत्त्वाचं म्हणजे वीर सावरकर. ( Veer Savarkar Death Anniversary ) आज त्यांचा स्मृतीदिवस. वीर सावरकर यांचा जन्म 28 मे 1883 रोजी नाशिकमधील भागपूर येथे झाला. तर त्यांचा मृत्यू 26 फेब्रुवारी 1966 रोजी मुंबईत झाला. त्यांचे पूर्ण नाव विनायक दामोदर सावरकर असे होते.

हैदराबाद - भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील एक नाव महत्त्वाचं म्हणजे वीर सावरकर. ( Veer Savarkar Death Anniversary ) आज त्यांचा स्मृतीदिवस. वीर सावरकर यांचा जन्म 28 मे 1883 रोजी नाशिकमधील भागपूर येथे झाला. तर त्यांचा मृत्यू 26 फेब्रुवारी 1966 रोजी मुंबईत झाला. त्यांचे पूर्ण नाव विनायक दामोदर सावरकर असे होते. हे स्वातंत्र्यसैनिक, राजकीय नेते, वकील, समाजसुधारक कार्यकर्ता आणि हिंदुत्वाचे कट्टर पुरस्कर्ते होते. ( Veer Savarkar Death Anniversary Special Article ETV Bharat Marathi )

• अस्पृश्यतेबद्दल त्यांचे मत -

या महान क्रांतिकारक, सुधारक आणि दूरदृष्टीचे अनेक पैलू आहेत ज्याकडे अधिक लक्ष देण्याची गरज आहे. हिंदू तत्त्वज्ञानाचा विचारधारा असणे हा त्यांच्या जीवनाचा एक पैलू आहे. आधुनिक भारतीय इतिहासातील सर्वात प्रभावशाली व्यक्तींपैकी एक म्हणून विनायक दामोदर सावरकर म्हणजेच वीर सावरकर यांच्याकडे पाहिले जाते. विनायक दामोदर सावरकर यांना त्यांच्या निंदक त्यांना हिंदू कट्टरवादी म्हणून दाखवतात तर त्यांचे समर्थक त्यांना हिंदुत्वाचे प्रतीक मानतात. तथापि, सावरकरांच्या जीवनातील सर्वात कमी चर्चिल्या गेलेल्या पैलूंपैकी एक समाजसुधारक म्हणून त्यांच्या प्रयत्नांशी संबंधित आहे, विशेषत: जातिभेद आणि अस्पृश्यतेविरुद्ध.

सावरकरांनी सुटकेनंतर रत्नागिरीतील अस्पृश्यता निर्मूलनाचे काम करण्याचे ठरवले. त्यांनी अस्पृश्यता हा हिंदू आणि भारताला कमकुवत ठेवणाऱ्या सात बेड्यांचा भाग मानला. त्यांनी आंतरजातीय विवाहाचा पुरस्कार केला. अस्पृश्यता निर्मूलन आणि आत्मविश्वास जागृत करण्यातही त्यांनी बऱ्यापैकी यश मिळवले.

संयम -

अंदमान निकोबार बेटावरील तुरुंगवासापासून ते इंग्लंडमधून प्रत्यार्पण करण्यापर्यंत वीर सावरकरांनी आयुष्यात खूप काही केले. तथापि, त्याने सर्व काही चांगल्या पद्धतीने घेतले आणि संयमाची सर्वोच्च पातळी प्रदर्शित केली. तुरुंगात असताना त्यांनी अनेक पुस्तके आणि निबंध लिहिले.

राष्ट्रीय स्वातंत्र्य संग्रामातील योगदान -

1. वीर सावरकरांवर त्यांचा मोठा भाऊ गणेश यांचा प्रभाव होता ज्याने त्यांच्या किशोरवयीन जीवनात प्रभावी भूमिका बजावली होती. तो एक क्रांतिकारी तरुण होता.
2. सावरकरांनी त्यांच्या राजकीय क्षेत्रात येण्यासाठी हायस्कूलचे विद्यार्थी म्हणून सुरुवात केली आणि पुण्यातील फर्ग्युसन महाविद्यालयात ते सुरूच ठेवले.
3. त्यांनी 1904मध्ये मित्र मेळा-क्रांतिकारी पक्षाच्या सुमारे दोनशे निवडक सदस्यांची बैठक बोलावली होती.
4. त्यांच्या पक्षाचे नाव नंतर बदलून अभिनव भारत असे ठेवण्यात आले.
5. ते परकीय वस्तूंच्या विरोधात होते आणि त्यांनी स्वदेशीचा विचार मांडला. 1905 मध्ये त्यांनी दसऱ्याच्या दिवशी सर्व परदेशी वस्तू जाळल्या.
6. उच्च शिक्षणासाठी इंग्लंडला गेल्यावर त्यांनी आपले क्रांतिकारी उपक्रम चालू ठेवले आणि ‘फ्री इंडिया सोसायटी’ नावाची आघाडीची संघटना स्थापन केली.
7. भारतातील वसाहतवादी राजवटीविरुद्ध तरुणांना एकत्र करण्यासाठी त्यांनी या सोसायटीची स्थापना केली.
8. 1908 मध्ये, त्यांनी द ग्रेट इंडियन रिव्हॉल्ट वर एक प्रामाणिक माहितीपूर्ण संशोधनात्मक काम केले, ज्याला ब्रिटिशांनी 1857 चा “सिपाही विद्रोह” म्हणून संबोधले.
9. या पुस्तकाचे नाव होते “भारतीय स्वातंत्र्य युद्ध 1857”.
10. ब्रिटीश सरकारने ताबडतोब ब्रिटन आणि भारतात प्रकाशनावर बंदी लागू केली.
11. नंतर, ते हॉलंडमधील मॅडम भिकाईजी कामा यांनी प्रकाशित केले आणि ब्रिटीश राजवटीविरुद्ध देशभरात काम करणाऱ्या क्रांतिकारकांपर्यंत पोहोचण्यासाठी भारतात वितरीत केले.
12. जेव्हा नाशिकचे तत्कालीन ब्रिटिश जिल्हाधिकारी ए.एम.टी. जॅक्सनला एका तरुणाने गोळ्या घातल्या, वीर सावरकर शेवटी ब्रिटिश अधिकाऱ्यांच्या जाळ्यात आले.
13. इंडिया हाऊसशी संबंध असल्याच्या कारणावरून त्यांना या हत्येमध्ये गोवण्यात आले होते. 13 मार्च 1910 रोजी सावरकरांना लंडनमध्ये अटक करून भारतात पाठवण्यात आले.
14. 1937 मध्ये बॉम्बे प्रेसिडेन्सीच्या नवनिर्वाचित सरकारने त्यांची रत्नागिरी कारागृहातून बिनशर्त सुटका केली.
15. 1937 ते 1947 या काळात त्यांनी भारताला एकसंध ठेवण्यासाठी सर्वतोपरि प्रयत्न केले.

वीर सावरकरांबद्दल कमी ज्ञात तथ्य -

• सावरकर इंडिया हाऊसशी संबंधित होते आणि त्यांनी अभिनव भारत सोसायटी, फ्री इंडिया सोसायटी यासह विद्यार्थी संघटनांची स्थापना केली आणि क्रांतीद्वारे संपूर्ण भारतीय स्वातंत्र्यासाठी बोलणारी प्रकाशने सुरू केली.
• 1857 च्या भारतीय बंडाबद्दल सावरकरांनी 'भारतीय स्वातंत्र्य युद्ध' प्रकाशित केले. नंतर ब्रिटिश अधिकाऱ्यांनी त्यावर बंदी घातली.
• 1910 मध्ये, क्रांतिकारी गट इंडिया हाऊसशी संबंधित असल्याबद्दल त्यांना अटक करण्यात आली.
• मार्सेलिसमधून पळून जाण्याचा अयशस्वी प्रयत्न केल्यानंतर त्याला दोन जन्मठेपेची शिक्षा सुनावण्यात आली.
• त्यांना अंदमान निकोबार बेटावरील सेल्युलर जेलमध्ये नेण्यात आले.
• शिक्षेदरम्यान, सावरकरांनी एक पुस्तक लिहिले ज्यामध्ये त्यांनी हिंदुत्वाबद्दल, त्याच्या अभिमानाबद्दल बोलले आणि हिंदू संस्कृतीतील अवतरलेले सर्व लोक हिंदुत्वाचा भाग म्हणून परिभाषित केले, ज्यात बौद्ध, जैन आणि शीख यांचा समावेश आहे.
• 1921 मध्ये त्यांनी क्षमायाचिकेवर स्वाक्षरी केल्यावर त्यांची सुटका करण्यात आली ज्या अंतर्गत ते क्रांतिकारी कारवायांचा त्याग करतील.
• सावरकरांनी हिंदू महासभेच्या राजकीय पक्षाचे अध्यक्ष म्हणून काम केले आणि हिंदु राष्ट्र म्हणून भारताची कल्पना मांडली.
• सावरकरांनी १९४२ च्या भारत छोडो आंदोलनाला विरोध केला.
• सावरकरांवर महात्मा गांधींच्या हत्येच्या कटात सहभाग असल्याचा आरोप होता, परंतु नंतर न्यायालयाने त्यांची निर्दोष मुक्तता केली.
• अमर चित्रकथा या संस्थेने 1970 च्या दशकात त्यांच्यावर एक कॉमिक बुक प्रकाशित केले.
• 2002 मध्ये अंदमान आणि निकोबार बेटावरील पोर्ट ब्लेअर विमानतळाचे नामकरण वीर सावरकर आंतरराष्ट्रीय विमानतळ करण्यात आले.