श्री श्रीपाद वल्लभ Sri Sripada Vallabha हे कलियुगातील श्री दत्तात्रेयांचे पहिले पूर्ण अवतार first full incarnation of Sri Dattatreya आहेत. श्री श्रीपाद वल्लभ यांचा जन्म 1320 मध्ये भाद्रपद सुधा चतुर्थीच्या दिवशी आंध्र प्रदेशातील पितापुरम येथे श्री अप्पराजा आणि सुमती सरमा यांच्या घरी झाला. 30 ऑगस्ट रोजी श्रीपाद वल्लभ यांची Shri Sripad Vallabh Jayanti जयंती आहे. त्यानिमित्ताने घेतलेला आढावा.
श्रीपादांचा जन्म अप्पलराजा आणि सुमती सरमा हे श्री दत्तात्रेयांचे भक्त होते. त्यांना दोन मुले आणि तीन मुली होत्या. त्याचा पहिला मुलगा लंगडा आणि दुसरा आंधळा होता. एकदा अप्पराजा सरमा कुटुंब श्राद्धाची तयारी करत होते आणि कार्यक्रमासाठी अनेक ब्राह्मणांना पाहुणे म्हणून आमंत्रित केले होते. दुपारी एक भिकारी भिक्षा मागायला आला. वेदात सांगितले आहे की, जेवतांना जो कोणी जेवायला येतो तो दुसरा कोणी नसून स्वतः विष्णू असतो. त्यामुळे निमंत्रित ब्राह्मणांना भोजन देण्यापूर्वी सुमती ने त्या भिकाऱ्याला जेवू घातले.
त्यांच्या या श्रद्धेने भगवंताच्या हृदयाला स्पर्श केला आणि त्यांनी त्यांना एकदा श्री श्रीपाद वल्लभ या सत्यस्वरूपाचे दर्शन दिले. त्यावेळी त्यांची तीन मस्तकी भव्य स्वरुपात होती. एक वाघाच्या कातडीत गुंडाळलेली होती आणि शरीर विभूतीने. भगवंत म्हणाले, माते, तुझ्या भक्तीवर मी प्रसन्न झालो आहे. ब्राह्मण पाहुण्यांना जेवू घालण्याआधीही तू मला पूर्ण विश्वासाने भोजन दिले आहेस. आता तुला जे पाहिजे ते माग ते सदैव पुर्ण होईल. असा आर्शिवाद देऊन देव अदृश्य झाले.सुमतीने तिच्या पतीला घडलेली गोष्ट सांगितली. हे जोडपे आनंदी झाले आणि एका वर्षातच त्यांना मुलगा झाला. त्यांनी मुलाचे नाव 'श्रीपाद' ठेवले. श्रीपादांमध्ये सर्व दैवी वैशिष्ट्ये आणि आकाशीय तेज होते.
बालपण आणि निवृत्ती श्रीपादांनी कोणतेही औपचारिक शिक्षण घेतले नाही. परंपरेनुसार, त्याला पवित्र धाग्याने गुंतवले गेले. साधारणपणे, पवित्र धाग्याच्या समारंभानंतर मुलाला वेद पूर्णपणे लक्षात ठेवण्यापूर्वी, त्याला 8 वर्षे गुरुकडून प्रशिक्षण दिले पाहिजे. परंतु या मुलाने, श्रीपादाने त्याच्या पवित्र धाग्याच्या समारंभाच्या क्षणापासून कोणतेही औपचारीक शिक्षण न घेता त्याला सगळे शास्त्र ज्ञात झाले होते. हा केवळ एक निव्वळ दैवी चमत्कार होता.
त्यांच्या पालकांनी त्यांचे लग्न करण्याचा विचार केला. तेव्हा ते म्हणाले की, या जगातील सर्व स्त्रिया माझ्या आईसारख्या आहेत आणि माझे ध्येय दीक्षा आणि मार्गदर्शन करणे आहे. आणि त्यांना आता श्री वल्लभ म्हटले पाहिजे. अशा प्रकारे त्यांचे श्रीपाद श्रीवल्लभ असे नाव पडले. असे बोलून त्यांनी आपल्या आईवडिलांना संन्यासी बनवण्याची आणि घर सोडण्याची परवानगी मागितली. आणि आई वडीलांच्या मनातील गुंतागुंत दूर करुन, त्यांना त्यांच्या वास्तविक परमात्मा स्वरूपाचे दर्शन दिले.
आईवडिलांच्या परवानगीने त्याने सर्व सांसारिक संबंधांचा त्याग केला आणि काशी तीर्थासाठी आपले घर सोडले. श्रीपादांनी द्वारका, मथुरा, बद्रीनाथ अशा अनेक पवित्र स्थळांची यात्रा केली. या प्रवासात श्रीपाद अनेक आध्यात्मिक साधकांना आशीर्वाद देतात. तीर्थयात्रेनंतर श्रीपाद दक्षिणेला गोकर्ण महाबळेश्वरला गेले. महाबळेश्वरमध्ये तीन वर्षे घालवल्यानंतर ते श्री शैला पर्वतावर गेले. अनेक साधकांना आशीर्वाद दिल्यानंतर भगवान कौरवांकडे गेले आणि तिथेच स्थायिक झाले. श्रीपादजींनी आयुष्यभर येथे वास्तव्य केले आणि या ठिकाणी अनेक चमत्कार केले. त्यांचे सर्व चमत्कार श्रीपाद श्रीवल्लभ चरितामृतम् नावाच्या ग्रंथात संकलित केले आहेत. या कथांचे संकलन श्रीपादांचे भक्त शंकर भट यांनी केले आहे.
श्रीपाद चरित्रामागील कथा श्रीपाद श्रीवल्लभ चरितामृतम हे संस्कृतमध्ये मूळतः श्रीपादाचे समकालीन, कन्नड भक्त शंकर भट यांनी लिहिलेले 53 अध्यायांचे पुस्तक आहे. पुस्तकात श्रीपादाच्या जीवनातील विविध प्रसंग नोंदवले आहेत. पुढे शंकर भट यांनी या पुस्तकाचे तेलुगू भाषेत भाषांतर केले. हे पात्र ३२ पिढ्यांसाठी गुप्त राहील आणि श्रीपाद श्रीवल्लभ यांच्या ३३व्या पिढीद्वारे प्रकाशात आणले जाईल,असेही त्यांनी मूळ हस्तलिखितात नमूद केले आहे.
त्यानुसार नोव्हेंबर 2001 मध्ये, श्रीपादवल्लभांच्या जीवनावरील 53 अध्याय चरित्र, श्रीपाद श्रीवल्लभ यांच्या आजोबांच्या वंशातील मल्लादी गोविंदा देक्षितुलु नावाच्या त्यांच्या भक्ताने आणले. नोव्हेंबर 2001 मध्ये प्रकाशित होण्यापूर्वी दैवी संदेश मिळाल्यानंतर उघड होण्याआधी या पुस्तकाचे मूळ हस्तलिखित श्रीपादांच्या मातृत्वाच्या 32 पिढ्यांसाठी एक रहस्य म्हणून जतन करण्यात आले होते.
हेही वाचा Aja Ekadashi 2022 आज अजा एकादशी,काय आहे व्रताची कथा शुभ मुहूर्त आणि महत्त्व