ETV Bharat / bharat

स्वातंत्र्याची ७५ वर्षे : जाणून घ्या, महात्मा गांधींनी का बदलला पोशाख?

गांधींनी जे उपदेश केले ते आचरणात आणले गेले. प्रत्येक माणसाने स्वतःच कापूस पिंजून स्वतःचे कापड विणले पाहिजे. हे त्यांचे विचार. या ड्रेसमुळे अनेक बदल घडले, गांधींना समानतेत आणले. किंग जॉर्ज पंचम यांनी बकिंघम पॅलेस येथे चहासाठी गांधींना दिलेले अनिश्चित आमंत्रणही उल्लेखनीय आहे. गांधींचा पेहराव न्यायालयाच्या शिष्टाचाराच्या विरोधात होता. 'लंगोटी' आणि शाल परिधान केलेल्या गांधींनी लंडनमधील गोलमेज परिषदांमध्येही भाग घेतला.

स्वातंत्र्याची ७५ वर्षे
स्वातंत्र्याची ७५ वर्षे
author img

By

Published : Sep 18, 2021, 6:05 AM IST

तामिळनाडू - 100हून अधिक वर्षांपूर्वी म्हणजे 22 सप्टेंबर 1921 रोजी, महात्मा गांधींनी आपला विस्तृत गुजराती पोशाख त्यागण्याचा निर्णय घेतला. त्यांच्या नव्या पोशाखाने त्यांना 'अर्धनग्न फकीर' म्हणून ओळखले जाऊ लागले. त्यांनी ज्या घरात आपले पोशाख बदलले ते आता खादी एम्पोरियमच्या ताब्यात आहे. त्यांनी निवडलेला ड्रेस कोड त्यांना स्तब्ध करत होता. गांधींना प्रश्न पडला, की जर ते इतरांपेक्षा वेगळे असतील तर ते स्वतःला गरीबांसोबत कसे जोडू शकतील? गांधी म्हणाले, “माझ्या आयुष्यात मी केलेले सर्व बदल महत्त्वपूर्ण प्रसंगांमुळे झाले आहेत आणि ते इतके सखोल विचारविनिमयानंतर केले गेले आहेत, की मला त्यांच्याबद्दल खेद वाटला नाही आणि मी ते केले, कारण मी गरिबांना मदत करू शकलो नाही. त्यामुळे असा आमूलाग्र बदल - मी माझ्या ड्रेसमध्ये केला - तेव्हा मी मथुरेत होतो.

महात्मा गांधींनी का बदलला पोशाख?

'या' ठिकाणी गांधींनी प्रथमच नवा पोशाख परिधान केला

गांधींनी जे उपदेश केले ते आचरणात आणले गेले. प्रत्येक माणसाने स्वतःच कापूस पिंजून स्वतःचे कापड विणले पाहिजे. हे त्यांचे विचार. या ड्रेसमुळे अनेक बदल घडले, गांधींना समानतेत आणले. किंग जॉर्ज पंचम यांनी बकिंघम पॅलेस येथे चहासाठी गांधींना दिलेले अनिश्चित आमंत्रणही उल्लेखनीय आहे. गांधींचा पेहराव न्यायालयाच्या शिष्टाचाराच्या विरोधात होता. 'लंगोटी' आणि शाल परिधान केलेल्या गांधींनी लंडनमधील गोलमेज परिषदांमध्येही भाग घेतला. गांधींच्या मते भारतीय ब्रिटनमुळे गरीब होते. त्यांनी आपल्या प्रसिद्ध वाक्यातून सांगितले की, “राजा आमच्या दोघांसाठी पुरेसा होता'. जेव्हा मदुराईच्या वेस्ट मासी मार्गावर असलेल्या मंदिरात उपस्थित राहून, गांधी सामान्य शेतकऱ्यांचा पोशाख परिधान करत बाहेर पडले. यादरम्यान कराईकुडीला जाताना गांधींनी नागरिकांच्या एका गटाला संबोधित केले. या पोशाखातून ब्रिटिश शोषणाविरोधात त्यांच्या राजकीय वक्तव्याचा संदेश पसरला आणि याची सुरुवात मदुराईपासून झाली.

हेही वाचा - स्वातंत्र्याची 75 वर्षे : बहादुरशाह जफर यांचा ब्रिटिशांविरोधातील लढा, वाचा सविस्तर...

ब्रिटिश वस्तूंवर बहिष्कार टाकला

ज्या ठिकाणी गांधीजी त्यांच्या नवीन पोशाखात सार्वजनिकरित्या प्रथमच दिसले. त्याला आता ‘गांधी पोट्टल स्टॅच्यू ऑफ गांधीजी’ असे म्हटले जाते. जिथे ते पहिल्यांदाच कंबरेखालील कपड्यांसह सार्वजनिकरित्या दिसले, ते मदुराईच्या कामराजर रोडवरील अलंकार थिएटर या ठिकाणी. गांधींच्या वैयक्तिक परिवर्तनामुळे स्वातंत्र्यासाठी तळमळणाऱ्या मनांना प्रोत्साहन दिले, ज्यामुळे ब्रिटिश वस्तूंवर बहिष्कार टाकला गेला. जो भारतीय स्वातंत्र्य लढ्यातील मोलाचा कण मानला जातो.

हेही वाचा - स्वातंत्र्याची 75 वर्षे : 'जालियनवाला बाग'प्रमाणेच दक्षिणेतही घडले होते क्रूर हत्याकांड.. वाचा, वॅगन हत्याकांड..

तामिळनाडू - 100हून अधिक वर्षांपूर्वी म्हणजे 22 सप्टेंबर 1921 रोजी, महात्मा गांधींनी आपला विस्तृत गुजराती पोशाख त्यागण्याचा निर्णय घेतला. त्यांच्या नव्या पोशाखाने त्यांना 'अर्धनग्न फकीर' म्हणून ओळखले जाऊ लागले. त्यांनी ज्या घरात आपले पोशाख बदलले ते आता खादी एम्पोरियमच्या ताब्यात आहे. त्यांनी निवडलेला ड्रेस कोड त्यांना स्तब्ध करत होता. गांधींना प्रश्न पडला, की जर ते इतरांपेक्षा वेगळे असतील तर ते स्वतःला गरीबांसोबत कसे जोडू शकतील? गांधी म्हणाले, “माझ्या आयुष्यात मी केलेले सर्व बदल महत्त्वपूर्ण प्रसंगांमुळे झाले आहेत आणि ते इतके सखोल विचारविनिमयानंतर केले गेले आहेत, की मला त्यांच्याबद्दल खेद वाटला नाही आणि मी ते केले, कारण मी गरिबांना मदत करू शकलो नाही. त्यामुळे असा आमूलाग्र बदल - मी माझ्या ड्रेसमध्ये केला - तेव्हा मी मथुरेत होतो.

महात्मा गांधींनी का बदलला पोशाख?

'या' ठिकाणी गांधींनी प्रथमच नवा पोशाख परिधान केला

गांधींनी जे उपदेश केले ते आचरणात आणले गेले. प्रत्येक माणसाने स्वतःच कापूस पिंजून स्वतःचे कापड विणले पाहिजे. हे त्यांचे विचार. या ड्रेसमुळे अनेक बदल घडले, गांधींना समानतेत आणले. किंग जॉर्ज पंचम यांनी बकिंघम पॅलेस येथे चहासाठी गांधींना दिलेले अनिश्चित आमंत्रणही उल्लेखनीय आहे. गांधींचा पेहराव न्यायालयाच्या शिष्टाचाराच्या विरोधात होता. 'लंगोटी' आणि शाल परिधान केलेल्या गांधींनी लंडनमधील गोलमेज परिषदांमध्येही भाग घेतला. गांधींच्या मते भारतीय ब्रिटनमुळे गरीब होते. त्यांनी आपल्या प्रसिद्ध वाक्यातून सांगितले की, “राजा आमच्या दोघांसाठी पुरेसा होता'. जेव्हा मदुराईच्या वेस्ट मासी मार्गावर असलेल्या मंदिरात उपस्थित राहून, गांधी सामान्य शेतकऱ्यांचा पोशाख परिधान करत बाहेर पडले. यादरम्यान कराईकुडीला जाताना गांधींनी नागरिकांच्या एका गटाला संबोधित केले. या पोशाखातून ब्रिटिश शोषणाविरोधात त्यांच्या राजकीय वक्तव्याचा संदेश पसरला आणि याची सुरुवात मदुराईपासून झाली.

हेही वाचा - स्वातंत्र्याची 75 वर्षे : बहादुरशाह जफर यांचा ब्रिटिशांविरोधातील लढा, वाचा सविस्तर...

ब्रिटिश वस्तूंवर बहिष्कार टाकला

ज्या ठिकाणी गांधीजी त्यांच्या नवीन पोशाखात सार्वजनिकरित्या प्रथमच दिसले. त्याला आता ‘गांधी पोट्टल स्टॅच्यू ऑफ गांधीजी’ असे म्हटले जाते. जिथे ते पहिल्यांदाच कंबरेखालील कपड्यांसह सार्वजनिकरित्या दिसले, ते मदुराईच्या कामराजर रोडवरील अलंकार थिएटर या ठिकाणी. गांधींच्या वैयक्तिक परिवर्तनामुळे स्वातंत्र्यासाठी तळमळणाऱ्या मनांना प्रोत्साहन दिले, ज्यामुळे ब्रिटिश वस्तूंवर बहिष्कार टाकला गेला. जो भारतीय स्वातंत्र्य लढ्यातील मोलाचा कण मानला जातो.

हेही वाचा - स्वातंत्र्याची 75 वर्षे : 'जालियनवाला बाग'प्रमाणेच दक्षिणेतही घडले होते क्रूर हत्याकांड.. वाचा, वॅगन हत्याकांड..

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.