हैदराबाद : तेलंगणा हे देशातील सर्वाधिक मांस खाणारे राज्य (Meat lovers increased in Telangana) आहे. राज्यात मांसाचा खप कमालीचा वाढला आहे. अशा स्थितीत खाण्याच्या सवयी बदलत आहेत. जिथे आठवड्यातून किमान 2 किंवा 3 वेळा मांसाहार होतो. तिथे शेळीच्या मांसाची मागणी वाढत असल्याने, एक किलो मांसाचा भाव 800 रुपयांवरून 1080 रुपयांपर्यंत वाढला आहे.
देशात तेलंगणामध्ये मांस खाणाऱ्यांची संख्या सर्वाधिक आहे. गेल्या चार वर्षांत राज्यात 9.75 लाख टन मेंढ्या आणि शेळीच्या मांसाचे उत्पादन आणि विक्री झाली. याचा हिशेब केला तर सरासरी ६०० रुपये प्रति किलो प्रमाणे ५८,५०० कोटी रुपये खर्च झाले आहेत. नॅशनल मीट रिसर्च इन्स्टिटय़ूट ऑफ इंडियाने केलेल्या अभ्यासात असे दिसून आले आहे की, सध्या आंतरराष्ट्रीय बाजारात एक किलो मेंढी आणि बकऱ्याचे मांस सहाशे रुपयांना उपलब्ध असले, तरी राज्यातील किरकोळ बाजारात ते एक हजार रुपयांपर्यंत विकले जात आहे.
तेलंगणा आधीच 90 लाख कोटींहून मेंढ्यां खाणाऱ्यांसह, देशात पहिल्या क्रमांकावर पोहोचला आहे. मांसाच्या वाढत्या मागणीमुळे दररोज मेंढ्या-शेळींच्या 80 ते 100 लॉरी तेलंगणात येत असल्याचे समोर आले आहे. तेलंगणा राज्य मेंढी आणि शेळी विकास संघटनेने मेंढ्यांची पैदास, त्यांची विक्री आणि राज्यातील मांसाची वाढती मागणी यावर अभ्यास केला आहे. मांसाची वाढती मागणी आणि मेंढीपालनाचे महत्त्व यावर एक सर्वसमावेशक अहवाल सरकारला सादर करण्यात आला. त्या अहवालातील ठळक मुद्दे जाणुन घेऊया.
* तेलंगणात 2015-16 मध्ये मेंढी आणि शेळीच्या मांसाचे उत्पादन 1.35 लाख टन होते. तर.. २०२०-२१ पर्यंत ते ३.०३ लाख टन झाले आहे. यावर्षी 3.50 लाख टनांहून अधिक विक्री होईल असा अंदाज आहे. यावर लोक 31 हजार कोटींहून अधिक खर्च करतील. पुढील वर्षअखेरीस या मांस बाजाराचे मूल्य ३५ हजार कोटी रुपयांवर पोहोचेल, असे संकेत आहेत.
* आपल्या देशात मेंढी आणि शेळीच्या मांसाचा दरडोई वार्षिक वापर केवळ 5.4 किलो आहे, परंतु तेलंगणाने 21.17 किलोग्रॅमची सर्वोच्च पातळी गाठली आहे.
* फेडरेशनने स्पष्ट केले आहे की, मेंढी वितरण योजनेमुळे 7920 कोटी रुपयांची नवीन संपत्ती निर्माण झाली आहे.
*82.74 लाख मेंढ्या इतर राज्यांतून आणून, गोल्ला आणि कुरुमाला येथे वाटल्या. त्यातुन 1.32 कोटी पिल्लांचा जन्म झाला. या माध्यमातून वार्षिक १ लाख ११ हजार टन मांसाचे उत्पादन वाढले आहे.
* सध्या तामिळनाडू, कर्नाटक आणि आंध्र प्रदेशातील मांस व्यापारी इथून रविवारी मेंढ्या आणि शेळ्या खरेदी करत आहेत.
* सामख्यचे अध्यक्ष दुडीमेटला बलराजू यांनी 'ईटीव्ही भारत'ला सांगितले की, सरकारने दुसऱ्या टप्प्यात 6125 कोटी रुपये खर्चून गोल्ला आणि कुरुमांना येथे 3.50 लाख शेळ्या व 73.50 लाख मेंढ्या वितरित करण्याच्या योजनेला मंजुरी दिली आहे. लोकांना दर्जेदार मांसाची विक्री करण्यासाठी महासंघाच्या वतीने थेट विक्री केंद्रे सुरू करण्यात येणार असल्याचे स्पष्ट करण्यात आले.
