नवी दिल्ली: आजकाल मानसिक तणावाची (Mental Health) समस्या खूप सामान्य झाली आहे. ही समस्या प्रत्येकामध्ये दिसून येते. लहान मुलांमधील या समस्यांपासून बचाव करण्यावर काम करण्यासाठी, या समस्येबद्दल जागरुकता वाढवणे महत्त्वाचे आहे. शाळा (School) ही मानसिक आरोग्य जागरुकता सुरू करण्यासाठी सर्वोत्तम ठिकाणांपैकी एक आहे. आनंदी आणि निरोगी विकास सुनिश्चित करण्यासाठी मुलांचे मानसिक संतुलन आणि आरोग्य जपण्यात शाळा महत्त्वाची भूमिका बजावते.
डॉ. पूजा कपूर, बालरोग न्यूरोलॉजिस्ट आणि कॉन्टिनुआ किड्सच्या सह-संस्थापक एका मुलाखतीमध्ये म्हणाल्या, मदतीचे पहिले लक्षण म्हणजे चिंता ओळखणे. कारण, लहान मुलांमध्ये चिंतेची शाब्दिक अभिव्यक्ती कमी असते. त्यामुळे बहुतेक समस्या ओळखल्या जाऊ शकतात. अनेक वेळा मुले पालकांशी बोलू शकत नाहीत. त्यामुळे मुलांच्या समस्या विचारण्याची जबाबदारी शिक्षकांची आहे. कारण, मुलांच्या विकासात शाळा महत्त्वाची भूमिका बजावते. शिक्षक आणि मदतनीस यांनी पालकांशी जवळून समन्वय साधून काम केले पाहिजे. घरातील वातावरणाचे पालन केले पाहिजे. डॉ पूजा कपूर म्हणाल्या की, मुलांना वेगळे ठेवण्यापेक्षा सर्वसमावेशकतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी काळजी घेतली पाहिजे आणि चिंता ठळकपणे मांडली पाहिजे.
शिक्षक (Teachers) त्यांना पुढच्या रांगेत बसवू शकतात. जेणेकरून मुलावर लक्ष ठेवता येईल. याव्यतिरिक्त, जर मुलाला वर्गातील वातावरणाशी जुळवून घेण्यासाठी विशेष काळजीची आवश्यकता असेल तर सहाय्यक किंवा छाया शिक्षक नियुक्त केले जाऊ शकतात. काही वेळा परिस्थिती गंभीर झाल्यास, मुलाची काळजी घेण्यासाठी एक संवेदी खोली किंवा तज्ञांसह एक वेगळी खोली असू शकते.
डॉ. पूजा कपूर (Dr. Pooja Kapoor) यांनी सल्ला दिला की, विद्यार्थ्यांना निरोगी खाण्यासाठी आणि तंदुरुस्त राहण्यासाठी प्रोत्साहित केले पाहिजे. त्यांना चिंता आणि तणावावर मात कशी करायची हे शिकवले पाहिजे. खेळ आणि ध्यान यासारख्या शारीरिक हालचाली चिंता आणि तणाव दूर करण्यात मदत करतात. प्रामाणिकपणे आणि निर्णय न घेता खुले संवाद साधण्याव्यतिरिक्त, विद्यार्थ्यांशी संभाषण सुरू करण्यात आणि ते नाराज आहेत का हे जाणून घेण्यास मदत करते.
