देवघर - त्रिकूट डोंगर रोप वे दुर्घटनेत अडकलेल्या लोकांना बाहेर काढण्यासाठी तीन दिवसांपासून मोहीम राबविण्यात आली. यादरम्यान 60 जणांना वाचवण्यात यश आले. मात्र, तीन जणांचे प्राण वाचू शकले ( trikut ropeway accident ) नाहीत. सैन्यदलाने दोन दिवसांत 34 जणांची सुटका ( trikut ropeway accident updates ) केली. मात्र, एक महिला आणि एका पुरुषासह दोन जणांचा मृत्यू झाला. एनडीआरएफच्या टीमने 11 एप्रिलच्या सकाळपासून एका लहान मुलीसह 11 जणांचे प्राण वाचवले. यापूर्वी १० एप्रिल रोजी अपघाताच्या दिवशी स्थानिक ग्रामस्थांच्या मदतीने रोपवेची देखभाल करणाऱ्या पन्नालाल यांनी १५ जणांना वाचवले होते.
मंगळवारी 6 तास चालले ऑपरेशन - मंगळवारी सकाळी सैन्यदलाचे ऑपरेशन सुरू ( trikut ropeway news ) झाले. हे ऑपरेशन दुपारी एक वाजेपर्यंत चालले. यादरम्यान जवानांनी कठीण परिस्थितीत १३ जणांचे प्राण वाचविले. यावेळी वाचविताना एका महिलेचा मृत्यू झाला. बचावकार्य अंतिम टप्प्यात असताना देवघर येथील ( trikut ropeway in deoghar ) एका साठ वर्षीय महिलेला विमानातून बाहेर काढण्यात येत असताना एक दुःखद घटना घडली. त्याचवेळी रोप वेमध्ये दोरी अडकल्याने चालकाला धोका निर्माण झाला होता. पायलटने धक्का मारून दोरी सरळ करण्याचा प्रयत्न केला, मात्र तसे होऊ शकले नाही आणि यादरम्यान दोरी तुटून महिला खड्ड्यात पडली. त्या महिलेची मुलगी आणि जावई येथे दोन दिवस अडकले होते. दुर्घटनेनंतर महिलेच्या मुलीने एकच आक्रोश केला. तीने येथील स्थानिक प्रशासकीय यंत्रणेवर टीका केली.
सोमवारी 11 तास चालले ऑपरेशन - सोमवारी सकाळी एनडीआरएफची टीम बचाव कार्यात सहभागी झाली. सैन्यदलाचे जवान येण्यापूर्वी एनडीआरएफच्या पथकाने अडकलेल्या ११ जणांची यशस्वीरित्या सुटका केली. त्यानंतर सायंकाळपर्यंत चाललेल्या या कारवाईत सैन्यदलाच्या जवानांनी २१ जणांना रोपवेवरून बाहेर काढले. त्याचवेळी त्या व्यक्तीला सैन्यदलाच्या हेलिकॉप्टरमधून ट्रॉलीतून बाहेर काढले जात असताना त्याचा सेफ्टी बेल्ट उघडला आणि तो खाली पडला. यामध्ये या व्यक्तीचा मृत्यू झाला.
अपघात केव्हा आणि कसा घडला - 10 एप्रिल रोजी रामनवमीच्या दिवशी रोपवेच्या साहाय्याने त्रिकूट पर्वताच्या दर्शनासाठी मोठ्या संख्येने लोक आले होते. दरम्यान, सायंकाळच्या सुमारास त्रिकूट डोंगराच्या वरच्या प्लॅटफॉर्मवर रोपवेचा एक्सल तुटला. त्यामुळे रोपवे सैल झाला. सर्व 24 ट्रॉलींची वाहतूक ठप्प झाली. रोपवे सैल झाल्यामुळे दोन्ही ट्रॉली एकमेकांवर आदळून खडकावर आदळल्या. रोपवेची देखभाल करणाऱ्या पन्नालाल यांनी स्थानिक ग्रामस्थांच्या मदतीने १५ जणांना वाचवले, तर त्यांच्यासमोर एकाचा मृत्यू झाला.
काय म्हणतात मंत्री आणि अधिकारी - देवघरचे डीसी मंजुनाथ भजंत्री यांनी दामोदर रोपवे इन्फ्रा लिमिटेडसोबत कोणत्या अटी आणि शर्तीवर करार कराराबाबत प्रतिक्रिया दिली आहे. मला याबाबत कोणतीही माहिती नाही. दुसरीकडे, पर्यटन मंत्री हाफिझुल हसन यांनी सांगितले की, 2007 मध्ये दामोदर रोपवे इन्फ्रा लिमिटेडने रोपवे सिस्टीम बसवली होती. दोन वर्षांपासून रोपवे झारखंड पर्यटन विकास महामंडळ चालवत होतो. परंतु योग्य देखभालीअभावी पर्यटन खात्याने या रोपवेचे संचालन केले. रोपवेमध्ये दोरी लावली होती. या कामाची जबाबदारी दामोदर रोपवे इन्फ्रा लिमिटेडकडे देण्यात आली होती. कराराचे वेळोवेळी नूतनीकरण केले जाते, असे उत्तर दिले. 2020-2021 दरम्यान, कोरोनामुळे रोपवे चालविला जात नव्हता. एवढ्या मोठ्या अपघातामुळे आतापर्यंत एफआयआर का नोंदवण्यात आला नाही, असे विचारले असता मंत्री आणि डीसी म्हणाले की, लोकांना सुरक्षितपणे वाचवणे हे सरकारचे पहिले प्राधान्य आहे. त्या दिशेने प्रयत्न केले जातील.
रोपवे कधी सुरू झाले - त्रिकूट पर्वतावर रोपवेची सिस्टिम 2009 मध्ये झाली. झारखंडची ही एकमेव आणि सर्वात अद्वितीय रोपवे प्रणाली आहे. जमिनीवरून टेकडीवर जाण्यासाठी रोपवेद्वारे ७६० मीटरचा प्रवास अवघ्या ५ ते १० मिनिटांत पूर्ण होतो. या रोपवेमध्ये एकूण २४ ट्रॉली आहेत. एका ट्रॉलीमध्ये 4 लोक बसू शकतात. एका सीटसाठी 150 रुपये आणि केबिन बुक करण्यासाठी 500 रुपये मोजावे लागतात. दामोदर रोपवे आणि इन्फ्रा लिमिटेड, कोलकाता या कंपनीद्वारे त्याची देखभाल केली जाते. हीच कंपनी सध्या वैष्णोदेवी, हिराकुड आणि चित्रकूट येथे रोपवे चालिवत आहे. कंपनीचे महाव्यवस्थापक कमर्शिअल महेश मेहता यांनी सांगितले की, कंपनी या संपूर्ण प्रकरणाची चौकशी करत आहे.
त्रिकूट पर्वताबद्दल जाणून घ्या - झारखंडमधील देवघर जिल्हा दोन कारणांसाठी ओळखला जातो. एक रावणेश्वर ज्योतिर्लिंग आणि दुसरे म्हणजे त्रिकुटा पर्वतावर बांधलेली रोपवे पद्धत आहे. या पर्वताशी अनेक धार्मिक श्रद्धा निगडीत आहेत. रामायण काळात रावणाचाही या ठिकाणी वास्तव्य असायचा, असा पुराणात उल्लेख आहे. या पर्वतावर बसून रावण रावणेश्वर ज्योतिर्लिंगाची आरती करत असे. याच डोंगरावर शंकराचे मंदिरही आहे. जिथे नियमित पूजाही केली जाते. या रोपवे पद्धतीमुळे मोठ्या प्रमाणात लोकांना रोजगार मिळतो.
हेही वाचा-Deoghar Trikut Ropeway Accident : त्रिकुट रोपवे अपघातात रेस्क्यू करताना महिलेचा खाली पडून मृत्यू
हेही वाचा-Trikut Ropeway Accident : त्रिकुट रोपवे अपघातात रेस्क्यू करताना महिलेचा खाली पडून मृत्यू