कॉमन कॉफीचे फायदे आणि हानी याबद्दल आपण सहसा वाचत आणि ऐकत असतो. पण तुम्हाला माहित आहे का की, कॉफी फक्त तपकिरी नसते! ग्रीन कॉफी म्हणजेच कॉफीच्या हिरव्या बियापासून ( Green coffee beans )तयार केलेली कॉफी देखील आजकाल देश-विदेशातील लोकांना खूप आवडते. तज्ञांचा विश्वास आहे आणि काही संशोधनात याची पुष्टी देखील झाली आहे की हिरव्या कॉफीमध्ये असे काही आरोग्य फायदे आढळतात, जे केवळ लठ्ठपणा कमी करण्यास मदत करतात असे नाही तर मधुमेह, उच्च रक्तदाब, अल्झायमर आणि मज्जासंस्थेशी संबंधित परिस्थिती आणि इतर समस्या टाळण्यासाठी आणि निदान करण्यात मदत करतात.
ग्रीन कॉफी म्हणजे काय ( What is green coffee? ) : ग्रीन कॉफीचे फायदे जाणून घेण्यापूर्वी ग्रीन कॉफी म्हणजे काय हे जाणून घेणे आवश्यक आहे. खरं तर, बाजारात मिळणारी तपकिरी कॉफी तयार करण्यासाठी कॉफीच्या बिया भरपूर भाजल्या जातात. त्यानंतर त्यांचा रंग तपकिरी होतो. पण कॉफीच्या बियांचा मूळ रंग हिरवा असतो. ग्रीन कॉफी प्रत्यक्षात न भाजलेल्या कॉफी बीन्सपासून बनवली जाते. तरी डॉक्टरांचा असा विश्वास आहे की जरी ते कमी प्रमाणात खरे असले तरी, त्यात कॅफिनच्या उपस्थितीमुळे, जास्त प्रमाणात सेवन केल्याने देखील काही समस्या उद्भवू शकतात.
संशोधन काय सांगते : ग्रीन कॉफीच्या ( Benefits of green coffee )फायद्यांबाबत देश-विदेशात काही अभ्यास आणि प्रयोगही झाले आहेत. त्यापैकी बहुतेकांमध्ये असे म्हटले गेले आहे की त्यात आरोग्यासाठी फायदेशीर गुणधर्म आहेत. त्याच मालिकेतील रिसर्चगेट. नेटवरील आहारशास्त्र आणि पोषणाशी संबंधित संशोधनात असे म्हटले आहे की हिरव्या कॉफीमध्ये सूक्ष्म पोषक ( Micronutrients in green coffee ), कार्बोहायड्रेट्स, प्रथिने आणि निरोगी चरबी आढळतात. याशिवाय यामध्ये नैसर्गिक अँटिऑक्सिडंट गुणधर्मही ( Natural antioxidant properties in green coffee )आढळतात. त्याचबरोबर इंटरनॅशनल एजन्सी फॉर रिसर्च ऑन कॅन्सरने प्रसिद्ध केलेल्या माहितीमध्ये ग्रीन कॉफीमध्ये नॉन-कॅन्सरजन्य म्हणजेच नॉन-कर्करोगजन्य गुणधर्म असल्याचेही सांगण्यात आले आहे.
याशिवाय नॅशनल सेंटर फॉर बायोटेक्नॉलॉजी इन्फॉर्मेशनच्या ( National Center for Biotechnology Information ) वेबसाईटवर प्रसिद्ध झालेल्या एका संशोधनात ग्रीन कॉफीचे गुणधर्म सविस्तरपणे सांगण्यात आले आहेत. या संशोधनानुसार ग्रीन कॉफीमध्ये लठ्ठपणाविरोधी गुणधर्म आढळतात. या संशोधनात उंदरांवर केलेल्या एका संशोधनाचाही उल्लेख आहे, ज्याच्या निष्कर्षांमध्ये असे मानले जाते की ग्रीन कॉफी वजन कमी करण्यासाठी तसेच चरबीच्या पेशी आणि लिपिड चयापचय नियंत्रित करण्यासाठी कार्य करते. ग्रीन कॉफीमध्ये क्लोरोजेनिक अॅसिड ( Chlorogenic acid in green coffee ) आढळून येते, ज्याचा हायपोग्लाइसेमिक आणि मधुमेहविरोधी प्रभाव असल्याचेही संशोधनात नमूद करण्यात आले आहे. या संशोधनात असेही नमूद करण्यात आले आहे की त्यात न्यूरोप्रोटेक्टिव्ह गुणधर्म आहेत जे अल्झायमर आणि पार्किन्सन सारख्या आजारांमध्ये मदत करतात तसेच एकाग्रता सुधारतात आणि मूड ही सुधारतात.
डॉक्टर काय म्हणतात: दिल्लीतील आहारतज्ज्ञ आणि पोषणतज्ञ डॉ. दिव्या शर्मा सांगतात की, ग्रीन कॉफी हे कॉफीचे मूळ आणि नैसर्गिक रूप आहे, त्यामुळे त्यात अँटीऑक्सिडंट गुणधर्म तुलनेने जास्त प्रमाणात आढळतात. त्या सांगतात की, बाजारात मिळणारी कॉमन कॉफी तयार करण्यासाठी आधी कॉफीचे दाणे चांगले भाजले जातात. याशिवाय कॉफी तयार करण्यासाठी इतर काही प्रक्रियांचा अवलंब केला जातो. त्यामुळे कॉफीच्या बियांमध्ये आढळणारे नैसर्गिक घटक तुलनेने कमी किंवा पूर्णपणे नष्ट होतात. कॉफीच्या हिरव्या बियांमध्ये क्लोरोजेनिक ऍसिड आढळते, ज्यामध्ये भरपूर प्रमाणात अँटिऑक्सिडेंट गुणधर्म असतात. अँटी-ऑक्सिडंट गुणधर्म आपली त्वचा आणि केस निरोगी आणि निरोगी ठेवण्यास मदत करतात, सौंदर्य वाढवण्यापासून आरोग्य निरोगी ठेवण्यापर्यंत आणि अनेक प्रकारच्या रोग आणि परिस्थितींपासून संरक्षण करतात. याशिवाय त्यात असे गुणधर्म आणि घटक आढळतात जे मधुमेह, उच्च कोलेस्ट्रॉल आणि उच्च रक्तदाब यांसारख्या समस्यांपासून बचाव करण्यास मदत करतात. याशिवाय, क्लोरोजेनिक ऍसिड देखील आपले चयापचय आरोग्य राखण्यासाठी फायदेशीर आहे.
तोटे ( disadvantages of green coffee ): त्या म्हणतात की जरी सामान्य कॉफीच्या तुलनेत त्यात कॅफिनचे प्रमाण खूपच कमी असते, परंतु तरीही ते अतिशय नियंत्रित आणि संतुलित प्रमाणात सेवन करणे फार महत्वाचे आहे. याचे जास्त प्रमाणात सेवन केल्याने काहीवेळा शरीरावर विपरित परिणाम होऊ शकतात, जसे की पोट खराब होणे, इरिटेबल बोवेल सिंड्रोम किंवा कॅफीनच्या प्रभावामुळे होणारी इतर समस्या. याशिवाय कॅफिन कमी प्रमाणात असल्याने पण स्तनपान करणाऱ्या महिलांनी त्याचे सेवन टाळावे.
