ETV Bharat / bharat

श्रद्धा की अंधश्रद्धा ? परंपरेच्या नावावर स्वत:ला गायींच्या पायाखाली चिरडून घेतात लोक - दिवाळी परंपरा

उज्जैनमध्ये दिवाळीच्या दूसऱ्या दिवशी एक अनोखी पंरपरेचे पालन केले जातो. येथे लोक नवस बोलल्यानंतर जमिनीवर झोपतात व त्यांच्या शरीरावरून अनेक गायी धावतात. या परंपरंचे पालन करण्यासाठी लोक सकाळपासून तयारीला लागतात.

diwali-ritual
गावात जमलेली लोकांची गर्दी
author img

By

Published : Nov 15, 2020, 8:51 PM IST

उज्जैन - विज्ञानाच्या क्षेत्रात अनेक नवी क्षितिजे पादांक्रात करणाऱ्या भारतात आजही अशा अनेक प्रथा-परंपरा कायम आहेत, की ज्या श्रद्धा की अंधश्रद्धा असा प्रश्न पडतो. अशा परंपरांमध्ये एक अनोखी परंपरा आहे, 'गाय गौरी'. या परंपरेनुसार दिवाळीच्या दुसऱ्या दिवशी अनेक लोक नवस बोलून गायींच्या पायाखाली झोपले जातात व त्यांच्या शरीरावरून गायींचा कळप धावत पुढे जातो.

भल्या सकाळी लोक लागतात तयारीला -

उज्जैन जिल्ह्यातील भीडावद गावाची लोखसंख्या जवळपास चार हजार आहे. तेथे ही परंपरा वर्षानुवर्षे पाळली जाते दिवाळीच्या दुसऱ्या दिवशी भीडावद गावातील लोक सूर्योदयापूर्वी उटून गौरी पूजनाच्या तयारीला लागतात. सूर्य उगवताच मंदिरांमध्ये घंट्यांचा मधूर आवाज यायला सुरुवात होते. लोक आपल्या गायींना तयार करतात. येथे गायीला मातेचे रुप मानले जाते. शेकडो गायींना स्वच्छ धुवून आकर्षक रंगाने व मेंदीने सजवले जाते.

गावात जमलेली लोकांची गर्दी

लोकांच्या शरीरावरून शेकडो गायी धावतात -

गायींना सजवल्यानंतर गावात लोक जमालयला सुरूवात होते. येथे नवस बोलणाऱ्या लोकांची गावातून मिरवणूक काढली जाते. मिरवणूक संपल्यानंतर गावातील प्रमुख रस्त्यावर नवस बोलणाऱ्या लोकांनी रस्त्यावर जमिनीकडे तोंड करून झोपवले जाते. त्यानंतर गावातील शेकडो गायींना मोकळे सोडले जाते. या गायी जमिनीवर झोपलेल्या लोकांच्या अंगावरून धावत जातात.

वर्षानुवर्षे पाळली जाते परंपरा -

खूप वर्षापासून गावात ही परंपरा सुरू आहे. या गावातील लोक माता भवानीच्या मंदिरात नवस बोलतात. त्यांना दिवाळीच्या पाच दिवस आधीपासून घर सोडून मंदिरात वास्तव्य करावे लागते.

मनातील प्रत्येक इच्छा होते पूर्ण !

स्थानिक लोकांचे असे मानने आहे, की या परंपरेंचे पालन केल्यानंतर मनातील प्रत्येक इच्छा पूर्ण होते.

उज्जैन - विज्ञानाच्या क्षेत्रात अनेक नवी क्षितिजे पादांक्रात करणाऱ्या भारतात आजही अशा अनेक प्रथा-परंपरा कायम आहेत, की ज्या श्रद्धा की अंधश्रद्धा असा प्रश्न पडतो. अशा परंपरांमध्ये एक अनोखी परंपरा आहे, 'गाय गौरी'. या परंपरेनुसार दिवाळीच्या दुसऱ्या दिवशी अनेक लोक नवस बोलून गायींच्या पायाखाली झोपले जातात व त्यांच्या शरीरावरून गायींचा कळप धावत पुढे जातो.

भल्या सकाळी लोक लागतात तयारीला -

उज्जैन जिल्ह्यातील भीडावद गावाची लोखसंख्या जवळपास चार हजार आहे. तेथे ही परंपरा वर्षानुवर्षे पाळली जाते दिवाळीच्या दुसऱ्या दिवशी भीडावद गावातील लोक सूर्योदयापूर्वी उटून गौरी पूजनाच्या तयारीला लागतात. सूर्य उगवताच मंदिरांमध्ये घंट्यांचा मधूर आवाज यायला सुरुवात होते. लोक आपल्या गायींना तयार करतात. येथे गायीला मातेचे रुप मानले जाते. शेकडो गायींना स्वच्छ धुवून आकर्षक रंगाने व मेंदीने सजवले जाते.

गावात जमलेली लोकांची गर्दी

लोकांच्या शरीरावरून शेकडो गायी धावतात -

गायींना सजवल्यानंतर गावात लोक जमालयला सुरूवात होते. येथे नवस बोलणाऱ्या लोकांची गावातून मिरवणूक काढली जाते. मिरवणूक संपल्यानंतर गावातील प्रमुख रस्त्यावर नवस बोलणाऱ्या लोकांनी रस्त्यावर जमिनीकडे तोंड करून झोपवले जाते. त्यानंतर गावातील शेकडो गायींना मोकळे सोडले जाते. या गायी जमिनीवर झोपलेल्या लोकांच्या अंगावरून धावत जातात.

वर्षानुवर्षे पाळली जाते परंपरा -

खूप वर्षापासून गावात ही परंपरा सुरू आहे. या गावातील लोक माता भवानीच्या मंदिरात नवस बोलतात. त्यांना दिवाळीच्या पाच दिवस आधीपासून घर सोडून मंदिरात वास्तव्य करावे लागते.

मनातील प्रत्येक इच्छा होते पूर्ण !

स्थानिक लोकांचे असे मानने आहे, की या परंपरेंचे पालन केल्यानंतर मनातील प्रत्येक इच्छा पूर्ण होते.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.