ETV Bharat / bharat

राम दरबार ते सीता कूप, वाचा अयोध्येतील श्रीराम मंदिराची खास वैशिष्ये

Ram Mandir : अयोध्येत राममंदिरात 22 जानेवारीला प्राण प्रतिष्ठा सोहळा होत आहे. त्या पार्श्वभूमीवर श्री रामजन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र, राम मंदिराचे बांधकाम आणि व्यवस्थापन करण्यासाठी स्थापन करण्यात आलेल्या ट्रस्टने मंदिराची काही खास वैशिष्ट्ये समोर आणली आहेत.

Ayodhya Ram mandir
राम दरबार
author img

By ETV Bharat Marathi Team

Published : Jan 4, 2024, 2:09 PM IST

लखनऊ Ram Mandir : सध्या देशभरात धार्मिक वातावरण तयार झालंय. २२ जानेवारीला आयोध्येत राम मंदिराची प्राण प्रतिष्ठा होत असल्याने सर्वत्र भक्ती रसाचे वातावरण आहे. राम मंदिर ट्रस्टने राम मंदिराची कलाकृती कशी असेल याबाबत काही मुद्दे सांगितलेत. राम मंदिर ही एक अप्रतिम रचना आहे, जी पारंपारिक नगर वास्तुकलेची शैली दर्शवते. ही निर्मिती तुमचे लक्ष वेधून घेणारी आहे. श्री रामजन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र द्वारे सूचीबद्ध 20 विशिष्ट वैशिष्ट्ये पाहूयात.

काय आहेत विशिष्ट वैशिष्ट्ये :

  • हे मंदिर पारंपारिक नगर शैलीत बांधलेले आहे.
  • मंदिराची लांबी (पूर्व-पश्चिम) 380 फूट, रुंदी 250 फूट आणि उंची 161 फूट आहे.
  • इमारत तीन मजली असून, प्रत्येक मजला 20 फूट उंच आहे. यात एकूण 392 खांब आणि 44 दरवाजे आहेत.
  • मुख्य गर्भगृहात प्रभू रामाचे बालपण स्थापित केले आहे. पहिल्या मजल्यावर श्री राम दरबार आहे.
  • हॉलमध्ये पाच 'मंडप' आहेत-नृत्य मंडप, रंगमंडप, सभा मंडप, प्रार्थना आणि कीर्तन मंडप.
  • खांब आणि भिंती देव, देवता आणि देवींच्या मूर्तींनी सुशोभित आहेत.
  • सिंहद्वारमधून ३२ पायऱ्या चढून मंदिराच्या पूर्वेला प्रवेशद्वार बनवले आहे.
  • दिव्यांग आणि वृद्ध यात्रेकरूंच्या सोयीसाठी रॅम्प आणि लिफ्टची व्यवस्था आहे.
  • परकोटा (आयताकृती कंपाऊंड वॉल) मंदिराभोवती 732 मीटर लांबी आणि 14 फूट रुंदीची आहे.
  • कंपाऊंडच्या चार कोपऱ्यांवर चार मंदिरे बांधली आहेत-भगवान सूर्य, देवी भगवती, भगवान गणेश आणि भगवान शिव यांना समर्पित. उत्तरेकडे अन्नपूर्णा देवीचे मंदिर आणि दक्षिणेकडे हनुमानाचे मंदिर आहे.
  • मंदिराजवळ एक ऐतिहासिक विहीर (सीताकूप) आहे, जी प्राचीन काळातील आहे.
  • श्री रामजन्मभूमी मंदिर संकुलात, महर्षी वाल्मिकी, महर्षी वशिष्ठ, महर्षी विश्वामित्र, महर्षी अगस्त्य, निषाद राज, माता शबरी आणि देवी अहिल्या यांना समर्पित प्रस्तावित मंदिरे आहेत.
  • संकुलाच्या नैऋत्य भागात, कुबेर टिळा येथे, जटायूच्या स्थापनेसह भगवान शिवाच्या प्राचीन मंदिराचा जीर्णोद्धार करण्यात आला आहे.
  • मंदिराच्या बांधकामात कुठेही लोखंडाचा वापर केलेला नाही.
  • मंदिराचा पाया 14-मीटर-जाडीचा रोलर-कॉम्पॅक्टेड कॉंक्रिट (RCC) च्या थराने बांधण्यात आला आहे, ज्यामुळे त्याला कृत्रिम खडकाचे स्वरूप आले आहे.
  • जमिनीतील ओलावापासून संरक्षणासाठी, ग्रॅनाइट वापरून 21 फूट उंच प्लिंथ बांधण्यात आला आहे.
  • मंदिर संकुलात सांडपाणी प्रक्रिया केंद्र, जलशुद्धीकरण केंद्र, अग्निसुरक्षेसाठी पाणीपुरवठा आणि स्वतंत्र वीज केंद्र आहे.
  • यात्रेकरूंना वैद्यकीय सुविधा आणि लॉकर सुविधा उपलब्ध करून देण्यासाठी २५,००० लोकांची क्षमता असलेले पिलग्रिम्स फॅसिलिटी सेंटर (PFC) बांधले जात आहे.
  • कॉम्प्लेक्समध्ये आंघोळीसाठी जागा, वॉशरूम, वॉशबेसिन, ओपन टॅप इत्यादीसह स्वतंत्र ब्लॉक देखील असेल.

हे मंदिर संपूर्णपणे भारताच्या पारंपरिक आणि स्वदेशी तंत्रज्ञानाचा वापर करून बांधले जात आहे. 70 एकर क्षेत्रापैकी 70% क्षेत्र हिरवेगार ठेवून पर्यावरण-जलसंवर्धनावर विशेष भर देऊन हे मंदिर बांधले जात आहे.

लखनऊ Ram Mandir : सध्या देशभरात धार्मिक वातावरण तयार झालंय. २२ जानेवारीला आयोध्येत राम मंदिराची प्राण प्रतिष्ठा होत असल्याने सर्वत्र भक्ती रसाचे वातावरण आहे. राम मंदिर ट्रस्टने राम मंदिराची कलाकृती कशी असेल याबाबत काही मुद्दे सांगितलेत. राम मंदिर ही एक अप्रतिम रचना आहे, जी पारंपारिक नगर वास्तुकलेची शैली दर्शवते. ही निर्मिती तुमचे लक्ष वेधून घेणारी आहे. श्री रामजन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र द्वारे सूचीबद्ध 20 विशिष्ट वैशिष्ट्ये पाहूयात.

काय आहेत विशिष्ट वैशिष्ट्ये :

  • हे मंदिर पारंपारिक नगर शैलीत बांधलेले आहे.
  • मंदिराची लांबी (पूर्व-पश्चिम) 380 फूट, रुंदी 250 फूट आणि उंची 161 फूट आहे.
  • इमारत तीन मजली असून, प्रत्येक मजला 20 फूट उंच आहे. यात एकूण 392 खांब आणि 44 दरवाजे आहेत.
  • मुख्य गर्भगृहात प्रभू रामाचे बालपण स्थापित केले आहे. पहिल्या मजल्यावर श्री राम दरबार आहे.
  • हॉलमध्ये पाच 'मंडप' आहेत-नृत्य मंडप, रंगमंडप, सभा मंडप, प्रार्थना आणि कीर्तन मंडप.
  • खांब आणि भिंती देव, देवता आणि देवींच्या मूर्तींनी सुशोभित आहेत.
  • सिंहद्वारमधून ३२ पायऱ्या चढून मंदिराच्या पूर्वेला प्रवेशद्वार बनवले आहे.
  • दिव्यांग आणि वृद्ध यात्रेकरूंच्या सोयीसाठी रॅम्प आणि लिफ्टची व्यवस्था आहे.
  • परकोटा (आयताकृती कंपाऊंड वॉल) मंदिराभोवती 732 मीटर लांबी आणि 14 फूट रुंदीची आहे.
  • कंपाऊंडच्या चार कोपऱ्यांवर चार मंदिरे बांधली आहेत-भगवान सूर्य, देवी भगवती, भगवान गणेश आणि भगवान शिव यांना समर्पित. उत्तरेकडे अन्नपूर्णा देवीचे मंदिर आणि दक्षिणेकडे हनुमानाचे मंदिर आहे.
  • मंदिराजवळ एक ऐतिहासिक विहीर (सीताकूप) आहे, जी प्राचीन काळातील आहे.
  • श्री रामजन्मभूमी मंदिर संकुलात, महर्षी वाल्मिकी, महर्षी वशिष्ठ, महर्षी विश्वामित्र, महर्षी अगस्त्य, निषाद राज, माता शबरी आणि देवी अहिल्या यांना समर्पित प्रस्तावित मंदिरे आहेत.
  • संकुलाच्या नैऋत्य भागात, कुबेर टिळा येथे, जटायूच्या स्थापनेसह भगवान शिवाच्या प्राचीन मंदिराचा जीर्णोद्धार करण्यात आला आहे.
  • मंदिराच्या बांधकामात कुठेही लोखंडाचा वापर केलेला नाही.
  • मंदिराचा पाया 14-मीटर-जाडीचा रोलर-कॉम्पॅक्टेड कॉंक्रिट (RCC) च्या थराने बांधण्यात आला आहे, ज्यामुळे त्याला कृत्रिम खडकाचे स्वरूप आले आहे.
  • जमिनीतील ओलावापासून संरक्षणासाठी, ग्रॅनाइट वापरून 21 फूट उंच प्लिंथ बांधण्यात आला आहे.
  • मंदिर संकुलात सांडपाणी प्रक्रिया केंद्र, जलशुद्धीकरण केंद्र, अग्निसुरक्षेसाठी पाणीपुरवठा आणि स्वतंत्र वीज केंद्र आहे.
  • यात्रेकरूंना वैद्यकीय सुविधा आणि लॉकर सुविधा उपलब्ध करून देण्यासाठी २५,००० लोकांची क्षमता असलेले पिलग्रिम्स फॅसिलिटी सेंटर (PFC) बांधले जात आहे.
  • कॉम्प्लेक्समध्ये आंघोळीसाठी जागा, वॉशरूम, वॉशबेसिन, ओपन टॅप इत्यादीसह स्वतंत्र ब्लॉक देखील असेल.

हे मंदिर संपूर्णपणे भारताच्या पारंपरिक आणि स्वदेशी तंत्रज्ञानाचा वापर करून बांधले जात आहे. 70 एकर क्षेत्रापैकी 70% क्षेत्र हिरवेगार ठेवून पर्यावरण-जलसंवर्धनावर विशेष भर देऊन हे मंदिर बांधले जात आहे.

हेही वाचा :

राम मंदिर उद्घाटनाच्या दिवशी अयोध्येत 'अशी' असेल सुरक्षा

प्रभू श्रीराम मांसाहारी असल्याचं जितेंद्र आव्हाड यांचं वक्तव्य, तर आव्हाडांच्या घरापुढे आंदोलन

राम मंदिर, योगी आदित्यनाथ यांना बॉम्बनं उडवण्याच्या धमकी प्रकरणात दोघांना अटक, कशामुळे रचला होता कट?

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.