പാലക്കാട്: ജൈനമതം ഒരു കാലത്ത് ഇന്ത്യയാകെ പടർന്നു പന്തലിച്ചിരുന്നു. അതിന്റെ വേരുകൾ കേരളവും തമിഴ്നാടും അടക്കമുള്ള ദക്ഷിണേന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് വരെ ആഴ്ന്നിറങ്ങിയിട്ടുണ്ടെന്നത് അധികമാർക്കും അറിയാത്ത ചരിത്രമാണ്. ബാഹ്യ ഇടപെടൽ കൊണ്ടും ആന്തരിക ജീർണതകൾ കൊണ്ടും ഒരു ചെറുന്യൂനപക്ഷമായി മാറിയെങ്കിലും ജൈനമതത്തിന്റെ ചില ചരിത്രശേഷിപ്പുകൾ കേരളത്തിലുമുണ്ട്.
അതിലൊന്നാണ് പാലക്കാട് ജൈന ക്ഷേത്രം. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പുരാതനമായ ജൈന ക്ഷേത്രമാണിത്. 2000 വർഷത്തിലധികം പഴക്കമുള്ള ക്ഷേത്രം 24 തീർഥങ്കരന്മാരിൽ എട്ടാമനായ ചന്ദ്രപ്രഭ തീർഥങ്കരന്റെ പേരിലാണ് നിർമിച്ചിരിക്കുന്നത്. ക്ഷേത്ര നിര്മാണത്തെക്കുറിച്ച് പറയപ്പെടുന്ന കഥ ഇങ്ങനെയാണ്. എഡി ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ മൈസൂർ സ്വദേശികളായ മൂന്ന് വജ്ര വ്യാപാരികൾ ഇതുവഴി കച്ചവടത്തിനെത്തി. അവരിലൊരാൾ അവിചാരിതമായി മരണപ്പെട്ടു. ദുഖിതരായ സഹോദരങ്ങള് ഏലാചാര്യനെന്ന ജൈന മഹർഷിയുടെ നിര്ദ്ദേശപ്രകാരം ക്ഷേത്രം നിർമിച്ചെന്നാണ് വിശ്വാസം. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ക്ഷേത്രപുനരുദ്ധാരണം നടത്തിയതായി തെളിവുകളുണ്ട്.
ജൈന ബസ്തി ദേവസ്വം ട്രസ്റ്റിന് കീഴിലാണ് ഇപ്പോൾ ക്ഷേത്രം സംരക്ഷിക്കപ്പെടുന്നത്. ക്ഷേത്രപരിപാലനത്തിനായി ട്രസ്റ്റ് നിയോഗിച്ച ഒരു കുടുംബവും പൂജകൾക്കായി തമിഴ്നാട്ടില് നിന്നെത്തിയ പുരോഹിത കുടുംബവും മാത്രമാണ് ഇപ്പോൾ ഇവിടെ ജൈനവിഭാഗക്കാരായി ഉള്ളത്.
ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഏകദേശം നാനൂറോളം ജൈനകുടുംബങ്ങൾ ഇവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. പിന്നീട് ടിപ്പുവിന്റെ പടയോട്ടകാലത്ത് കൂട്ടത്തോടെയും ഒറ്റക്കും മറ്റിടങ്ങളിലേക്ക് പലായനം ചെയ്തുവെന്നാണ് പറയപ്പെടുന്നത്. എന്നാൽ ടിപ്പുവിന്റെ പടയോട്ടം മാത്രമല്ല ബ്രാഹ്മണാധിപത്യത്തിന്റെ സ്വാധീനവും ജൈന മതത്തിന്റെ ശോഷണത്തിന് കാരണമായി എന്നതും ആരും പറയാതെ പറയുന്ന ചരിത്രമാണ്. കാലം പലതും തല്ലിക്കെടുത്തിയെങ്കിലും വാസ്തുവിദ്യാ വൈഭവം കൊണ്ട് അത്ഭുതപ്പെടുത്തുന്ന പുരാതന ക്ഷേത്രങ്ങളും നമ്മുടെ സാംസ്കാരിക പരിസരങ്ങളെ സമ്പന്നമാക്കിയ നിരവധി ജീവിതമാതൃകകളും ജൈനമതം കേരളത്തിന് സംഭാവന ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.