കച്ഛ്: ഗുജറാത്തിന്‍റെ വടക്ക് പടിഞ്ഞാറന്‍ അതിര്‍ത്തിയില്‍ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പ്രദേശമാണ് കച്ഛ്. രാജ്യം റിപ്പബ്ലിക് ദിനം ആഘോഷിക്കുന്ന ഇന്ന് കച്ഛിലെ ജനങ്ങള്‍ക്ക് അതിജീവിനത്തിന്‍റെ നോവുകളാണ്. 2001 ജനുവരി 26നാണ് ഒരു വലിയ പ്രദേശത്തെ തന്നെ മണ്‍കൂനയാക്കിയ ദുരന്തം ഉണ്ടായത്. ഗുജറാത്ത് ഭൂകമ്പത്തിന് ഇന്ന് പത്തൊമ്പതാം ആണ്ട്. 20,000തോളം ആളുകളുടെ ജീവനാണ് അന്നു പൊലിഞ്ഞത്. 700 കിലോ മീറ്റര്‍ റേഡിയസില്‍ ഭൂകമ്പത്തിന്‍റെ പ്രകമ്പനം ഉണ്ടായി.
2001 ജനുവരി 26ന് രാവിലെ 8.45നാണ് ഗുജറാത്തിലെ കച്ഛില്‍ നിന്നും 12 കിലോ മീറ്റര്‍ അകലെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ചൊബാരി ഗ്രാമത്തില്‍ ഭൂചലനം ഉണ്ടാകുന്നത്. 6.9 തീവ്രതയാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നത്. ഒരു പ്രദേശത്തെ മുഴുവനാണ് ആ ദുരന്തം ഇല്ലാതാക്കിയത്. 700 കിലോ മീറ്റര്‍ റേഡിയസില്‍ വരുന്ന 21 ജില്ലകളില്‍ ഭൂചലനം ബാധിച്ചു. 18 വലിയ പട്ടണങ്ങളും 182 താലൂക്കുകളും 7,904 ഗ്രാമങ്ങളും ഭൂചലനത്തില്‍ പൂര്‍ണമായും നശിച്ചു.
ദുരന്തം ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ ബാധിച്ചത് കച്ഛ് പ്രദേശത്തെയാണ്. എന്നാല്‍ ഗുജറാത്ത് സര്‍ക്കാരിന്‍റെ കാര്യക്ഷമമായ പ്രവര്‍ത്തന മികവുകൊണ്ട് ഇന്ന് കച്ഛ് ഒരു സ്വപ്‌ന ഭൂമിയായിരിക്കുകയാണ്. ലോകത്തിന്‍റെ പല ഭാഗങ്ങളില്‍ നിന്നും ഗുജറാത്തിലേക്ക് സഹായ വാഗ്‌ദാനങ്ങള്‍ ഒഴുകിയെത്തി. അന്ന് പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന അടല്‍ ബിഹാരി വാജ്പേയുടെ കച്ഛ് പുനര്‍നിര്‍മാണം പൂര്‍ണ വിജയം കണ്ടു.
കച്ഛ് ടൂറിസത്തെ സര്‍ക്കാര്‍ വലിയ തോതില്‍ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. നിരവധി വ്യവസായ കേന്ദ്രങ്ങള്‍ വന്നു. മുന്‍ദ്രാ, മാന്‍ദവി എന്നീ വിമാനത്താവളങ്ങള്‍ സ്ഥാപിച്ചു. വ്യവസായികള്‍ക്ക് പുതിയ യൂണിറ്റുകള്‍ ആരംഭിക്കാന്‍ നികുതിയില്‍ ഇളവ് വരുത്തി. റീബില്‍ഡ് കച്ഛിന് വേണ്ടി 33,394 കോടി രൂപ നിക്ഷേപം ഉണ്ടായി. രണ്ട് ലക്ഷം കോടി രൂപ ചിലവിട്ടാണ് അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള്‍ ഒരുക്കിയത്. കച്ഛ് ഇപ്പോള്‍ പത്ത് ലക്ഷം മെഗാവാറ്റ് വൈദ്യുതി ഉല്‍പാദിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. രാജ്യത്തെ സമുദ്ര വ്യാപാരത്തിന്‍റെ 30 ശതമാനം കച്ഛിലെ തുറമുഖത്തിനാണ്. രാജ്യത്തെ തന്നെ മികച്ച തുറമുഖങ്ങളില്‍ ഒന്നാണ് കച്ഛ് തുറമുഖം.
Intro:Body:
This January 26, 2020 is the 20th anniversary of Kutch earthquake, which devastated the people living on the edge of vast desert. That was the third major earthquake (two other being in 1819 and 1956), which no Kutchi person can forget. This was the same day 19 years before and this year, as per Indian calendar the Tithi is also same. Life has moved on since, but the people of Kutch can not forget how they lost their near and dears and their friends. ETV Bharat family joins them in remembering and paying tribute to departed relatives. We understand the pain of losing our family members in natural disaster, and express our empathy.
It was 26th January of the year 2001 and it was Friday, the second day of Sud Paksha of Magha month, as per Vikram Savant of Panchang, the Indian calendar. The celebration of the Republic Day was going on and at 8.45 morning the earthquake occurred, which was measured 6.9 on Richter scale. In no time instead of festivity there was havoc. The same type of earthquake had struck Kutch near Anjar in 1956. That was almost 5 decades back, so many can’t even understand why the earth and buildings are shaking. Before they realised it was over and there was devastation all over.
As per official record the center of the earthquake was at Chobari village, 12 km from Bhachau town, but the effect of the earthquake was felt as far as 700 km. It was feared that more 20,000 (the official figure was lowered later on) people buried and died under collapsing buildings. More than 4 lac houses collapsed or damaged in all over Gujarat. It took years for the people of Kutch to come out of the trauma and rebuild their lives.
21 districts in radius of 700 km were affected, which included 18 big cities, 182 Taluka places and 7904 villages. However the most affected was Kutch district, with cities like Bhuj, Bhachau, Anjar, and Rapar almost in the dust. More than 400 villages of Kutch saw their houses crumbled. Many lost lives, many lost their limbs and those who could be saved, even today lives with scars of that calamity. Even now when tremors are felt people shudder to remember that day.
However, life moves on and today Kutch has bounced back, with development and new vigour. Sometimes tragedy shakes us out of lethargy and we rebuild our lives with double energy. That seems to be true for the people of Kutch, as many think if the tragedy had not happened than the things would have moved routinely. But as the large scale destruction drew the attention of the world, help poured from all directions. People of Kutch resolved to bounce back and with help from Government,
In 1819 the earthquake caused landmass of 80 km long to uplift and created a kind of nature made dam, which stopped water of some rivers coming to Kutch, depriving it of livelihood. Many had to migrate to other place. Lakhpat city is desolated today, which is testament to that migration. In 1956 also another quake caused damage to Kutch. The difference is that after the 2001 earthquake, people worked hard to rebuild Kutch.
The then Prime Minister Atal Bihari Vajpayee’s vision to rebuild Kutch was exemplary and Chief Minister of Gujarat at that time Narendra Modi too work hard to rebuild Kutch. Tourism in Kutch was promoted, many industries came up, new ports like Mundra and Mandavi developed. Tax incentives were given to setup new units, which attracted many industries to the region. About 33,394 crore rupees were spent to rebuild Kutch, which became the role model for re-development. At many places such as Nepal, which witnessed massive quake followed this model for re-development.
With more than 2 lac crore rupees investment, Kutch now produces 10 lac Megawatts electricity. Ports of Kutch has 30% share of all sea trade and Kandla Port has become number one in the country.
Kutch is now on the highway of development, but to remember that calamity there are now Smriti Van in Bhuj and Viranjali Van in Anjar to remember students who lost their lives. People have learned their lessons and now instead of constructing illegal building, people are aware to follow rules and build safe and quake proof house.
On this day there will be various programmes to remember the day and pay tribute, along with the functions for celebrating the Republic Day. ETV Bharat too pay its tribute to all those near and dear ones.
Conclusion:
