ಹಾವೇರಿ: ಧಾರವಾಡದಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಕಲ್ಲು ಹೊಡೆದರೆ ಆ ಕಲ್ಲು ಸಾಹಿತಿಗಳ ಮನೆ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಗದಗದಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಕಲ್ಲು ಹೊಡೆದರೆ ಅದು ಪ್ರಕಾಶಕರ ಮನೆ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತೆ ಎನ್ನುವ ಮಾತಿದೆ. ನೀವೇನಾದಾರು ಹಾವೇರಿ ಜಿಲ್ಲೆ ಹಾನಗಲ್ ತಾಲೂಕಿನ ಶೇಷಗಿರಿಯಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಕಲ್ಲು ಹೊಡೆದರೆ ಅದು ಕಲಾವಿದರ ಮನೆ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತೆ ಎನ್ನುವ ಮಾತು ಇದೀಗ ಜನಜನಿತವಾಗಿದೆ.
ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಶೇಷಗಿರಿಯ ಪ್ರತಿಮನೆಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಕಲಾವಿದರಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಸದಸ್ಯರು ಕಲಾವಿದರು ಇರುವ ಕಲಾವಿದ ಕುಟುಂಬಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ. ಈಗ ಕಲಾವಿದರ ಗ್ರಾಮ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಶೇಷಗಿರಿ ಸುಮಾರು ಐದು ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ಕುಗ್ರಾಮವಾಗಿತ್ತು. ಶಾಲೆ, ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಯಾವುದೇ ಮೂಲಭೂತ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿಲ್ಲದೆ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ದೂರ ದೂರದ ಊರುಗಳಿಗೆ ತೆರಳುವ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಇತ್ತು.
ಕಲಾಗ್ರಾಮವಾಗಿ ಬದಲಾಯ್ತು ಕುಗ್ರಾಮ; ಆದರೆ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಅದೇ ಗ್ರಾಮದ ಪ್ರಭು ಗುರಪ್ಪನವರ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಗಿ ಬಂದರು. ಗ್ರಾಮದ ದುಸ್ಥಿತಿ ನೋಡಿ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಏನಾದರೂ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದು ಮುಂದಾದರು. 1983 ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ 'ಗಜಾನನ ಯುವಕ ಮಂಡಳ - ಶೇಷಗಿರಿ' ರಚಿಸಿಕೊಂಡು ಗ್ರಾಮದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಪಣತೊಟ್ಟರು. ಕುಗ್ರಾಮವಾಗಿದ್ದ ಶೇಷಗಿರಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಸುಸಜ್ಜಿತ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ, ಎಂಬಿಬಿಎಸ್ ವೈದ್ಯರಿರುವ ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆರಂಭವಾದವು.
ರಸ್ತೆಗಳು ಸುಧಾರಿಸಿದವು, ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಲ್ಲಿ ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿತು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳು ಮೂಲೆಗುಂಪಾದವು. ಇತ್ತ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಆಂದೋಲನಾ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಸಪ್ತಾಹಗಳು ಶೇಷಗಿರಿ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರನ್ನು ಅಕ್ಷರಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಜೊತೆಗೆ ಸುಸಂಸ್ಕೃತರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದವು. ಪ್ರಭು ಗುರಪ್ಪನವರ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಪ್ರೇಮ ಬೆಳೆಸಿದರು. ಗ್ರಾಮದ ರಸ್ತೆಗಳ ಇಕ್ಕೆಲಗಳಲ್ಲಿ ಗಿಡನೆಟ್ಟು ಅವುಗಳ ಪೋಷಣೆಗೆ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಮುಂದಾದರು. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕುಗ್ರಾಮವಾಗಿದ್ದ ಶೇಷಗಿರಿಯಲ್ಲಿ ಸುಸಜ್ಜಿತ ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಸುಸಜ್ಜಿತ ಗ್ರಂಥಾಲಯ, ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ, ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣ, ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳ ನಿರ್ಮಾಣದಿಂದ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಗ್ರಾಮಗಳ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಯಿತು.
ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಯುವಕ ಮಂಡಳ ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿ ಗ್ರಾಮದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗಿದ್ದ ಪ್ರಭು ಗುರಪ್ಪನವರ್ ಸ್ವತಃ ಕಲಾವಿದರಾಗಿದ್ದು, ನಾಟಕ ರಚಿಸಿ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿ ಅಭಿನಯಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ನಾಟಕಗಳಿಗೆ ಗ್ರಾಮದ ಜನರನ್ನು ಕಲಾವಿದರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು. ಜೊತೆಗೆ ಇವರಿಗೆ ಹಾವೇರಿಯ ಬಂಡಾಯ ಸಾಹಿತಿ ಸತೀಶ್ ಕುಲಕರ್ಣಿ ಸಾಥ್ ನೀಡಿದರು. 1992ರಲ್ಲಿ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ ಸಾಗರ ತಾಲೂಕಿನ ಕಲಾಗ್ರಾಮ ಹೆಗ್ಗೋಡಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ನೀನಾಸಂ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಶಿಬಿರದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡ ಪ್ರಭು ಗುರಪ್ಪನವರ ಅಲ್ಲಿಯ ರಂಗಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ರಂಗಮಂದಿರ ನೋಡಿ ಬೆರಗಾದರು. ಶೇಷಗಿರಿಯಲ್ಲೂ ಸಹ ರಂಗಮಂದಿರ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಕನಸು ಕಂಡರು.
ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಬಂದ ಪ್ರಭು ಗುರಪ್ಪನವರ್ ತಮ್ಮ ಗಜಾನನ ಯುವಕ ಮಂಡಳದ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದರು. ತಾವೇ ಸ್ವತಃ ನಾಟಕ ರಚಿಸಿ, ನಿರ್ದೇಶಿಸಿ ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿರುವ ಬಯಲುಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು. ಬೀದಿನಾಟಕ ಬಂಡಾಯ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಬರೆದು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದರು. ಬಯಲುರಂಗಮಂದಿರದ ಜೊತೆಗೆ ತಾವೇ ಸ್ವತಃ ಹಣ ಹಾಕಿ ಭೂಮಿ ಖರೀದಿಸಿ ರಂಗಮಂದಿರ ನಿರ್ಮಿಸಲು ಮುಂದಾದರು. ಅಂದು ಸ್ಥಳೀಯ ಶಾಸಕರಾಗಿದ್ದ ದಿವಂಗತ ಸಿ.ಎಂ. ಉದಾಸಿ ಅವರಿಂದ ಅನುದಾನ ಪಡೆದು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಸುಸಜ್ಜಿತ ರಂಗಮಂದಿರ ನಿರ್ಮಾಣ ಆರಂಭವಾಯಿತು.
ಹಲವು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ನಾಟಕಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ; ಇಲ್ಲಿಯ ಕಲಾವಿದರಿಂದ ಅಭಿನಯಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಾಟಕಗಳು ರಾಜ್ಯ ಸೇರಿದಂತೆ ನೆರೆ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನಗೊಂಡಿವೆ. ಮುಂಬೈ ದೆಹಲಿ ರಂಗಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಂಡಿವೆ. ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಗಜಾನನ ಯುವಕ ಮಂಡಳಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ ವಾಲಿವಧೆ ನಾಟಕ ಬಹುಬೇಡಿಕೆಯ ನಾಟಕವಾಗಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರು, ಚೆನ್ನೈ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಕಂಡು ವಾಲಿವಧೆ ನಾಟಕದ ಪ್ರವೇಶ ಟಿಕೇಟ್ಗಳು ಸಿಗದ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು ಮುಂಗಡವಾಗಿ ಬುಕ್ಕಿಂಗ್ ಮಾಡಿದ ಉದಾಹರಣಿಗಳಿವೆ.
ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಈ ತಂಡ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ ವಾಲಿವಧೆ ನಾಟಕವನ್ನು 60 ದೇಶಗಳ ಕಲಾವಿದರು ನೋಡಿ ಅಭಿನಂದನೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ರಂಗಭೂಮಿ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ದಾಖಲೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಕಲಾವಿದರ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾದ ನಾಟಕ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮತ್ತೊಂದಿಲ್ಲಾ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಪ್ರಭು ಗುರಪ್ಪನವರ್.
2000ರಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಬಂದ ಖ್ಯಾತ ರಂಗನಿರ್ದೇಶಕ ಶ್ರೀಪಾದ್ ಭಟ್ ನಿರ್ದೇಶನದಲ್ಲಿ ಶೇಷಗಿರಿ ಕಲಾತಂಡ ಬೆಂಗಳೂರು, ಮೈಸೂರು, ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿ ಜನಮನ್ನಣೆ ಗಳಿಸುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಮದ ಕೂಲಿಕಾರ್ಮಿಗಳು, ರೈತರು, ಹವ್ಯಾಸಿ ಕಲಾವಿದರು ಹಗಲು ರಾತ್ರಿ ಎನ್ನದೆ ಬಯಲು ರಂಗಮಂದಿರ, ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವ ಸ್ಥಿತಿ ನೋಡಿ ಪ್ರಭು ಗುರಪ್ಪನವರ್ ತಾವೇ ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಅನುದಾನ ಪಡೆದು ಸುಸಜ್ಜಿತ ರಂಗಮಂದಿರ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು.
ರಂಗಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಉಷಾಹರಣ, ಕುವೆಂಪು ಕಾವ್ಯದೃಷ್ಯ ಕರ್ಣಭಾರ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ನಾಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಗ್ರಾಮದ ಕಲಾವಿದರು ಲೀಲಾಜಾಲವಾಗಿ ಅಭಿನಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯದ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರಭು ಗುರಪ್ಪನವರ್ ಕೇವಲ ಕಲಾವಿದರನ್ನು ತಯಾರು ಮಾಡುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಗ್ರಾಮದ ಜನರನ್ನು ಕಲಾಪ್ರೇಮಿಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲಿಯ ಜನರು ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಪ್ರೀತಿಸುವ ಆರಾಧಿಸುವ ಗುಣ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಪರಿಣಾಮ ಶೇಷಗಿರಿ ರಂಗಮಂದಿರಕ್ಕೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಲು ರಾಜ್ಯದ ಹೆಸರಾಂತ ರಂಗತಂಡಗಳು ಮುಂದಾಗುತ್ತವೆ. ನೀನಾಸಂ, ಮೈಸೂರು ರಂಗಾಯಣ, ಧಾರವಾಡ ರಂಗಾಯಣ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ ರಂಗಾಯಣ, ಸಾಣೆಹಳ್ಳಿ ಶಿವಸಂಚಾರ, ತುಮುರಿ ಕಿನ್ನರಮೇಳ, ಬೆಂಗಳೂರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಟಕ ಶಾಲೆಗಳ ಕಲಾವಿದರ ತಂಡಗಳು ಶೇಷಗಿರಿಗೆ ಬಂದು ತಮ್ಮ ನಾಟಕಕಲೆಯನ್ನ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಖ್ಯಾತ ಕಲಾವಿದರು, ನಟರಿಂದ ತರಬೇತಿ; ಬೆಂಗಳೂರಿನ ರಂಗಶಂಕರ್ ನಾಟಕೋತ್ಸವಕ್ಕೆ ಶೇಷಗಿರಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದು ವಿಶೇಷ. ರಂಗಶಿಬಿರಗಳು ಕರ್ನಾಟಕ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ ನೇಪತ್ಯ ಶಿಬಿರಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಸಾವಿರಾರು ಶಿಬಿರಗಳಿಗೆ ಶೇಷಗಿರಿ ರಂಗಮಂದಿರ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ರಂಗಕರ್ಮಿ ಚಲನಚಿತ್ರನಟ ಅನಂತನಾಗ್ ರಂಗಕರ್ಮಿಗಳಾದ ಪ್ರಸನ್ನ, ಕೆ.ವಿ. ಅಕ್ಷರ, ಬಿ. ಸುರೇಶ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ದಿಗ್ಗಜರು ಈ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ರಂಗಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ರಂಗ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
ಇಲ್ಲಿಯ ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಶೇಷಗಿರಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಸುಸಜ್ಜಿತ ರಂಗಮಂದಿರ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿದ್ದು ಹಲವು ತಂಡಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಿವೆ. ಕೇವಲ ರಂಗಭೂಮಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಮೀಸಲಾಗದ ರಂಗಮಂದಿರ ಹಲವು ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಸಂಗೀತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಹಲವು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿ ರಂಗಮಂದಿರ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಗೆ ವಿದೇಶಗಳಿಂದ ಕಲಾವಿದರು ಆಗಮಿಸಿ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರ ಅಭಿನಯ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವುದು ಶೇಷಗಿರಿಯ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ.
ಗಜಾನನ ಯುವಕ ಮಂಡಳ ರಚನೆಯಾದ ಮೇಲೆ ನಾಲ್ಕು ತಲೆಮಾರಿನ ಕಲಾವಿದರು ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಗ್ರಾಮದ ಈ ಯಶೋಪಯಣ ಮುಂದುವರೆಯಲಿ ಶೇಷಗಿರಿ ರಂಗಪ್ರಯೋಗಗಳ ಮೂಲಕ ಇನ್ನಷ್ಟು ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಯಾಗಲಿ ಎಂಬುದು ನಮ್ಮ ಹಾರೈಕೆ.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಹಾವೇರಿ: ಅಗಲಿದ ತಬಲಾ ವಾದಕನಿಗೆ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್ ಮೇಲೆ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಚಿತ್ರ ಕಲಾವಿದ