ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆ: ಕಾರ್ಮಿಕರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಕಾಪಾಡಲು ಮುಂದಾಗದ ಭಾರತ

ಕೃಷಿ ಅಥವಾ ಕೃಷಿಯೇತರ, ಉತ್ಪಾದನೆ ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳು ಯಾವುದೇ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಮೆಯ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಭಾರತ ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಅಲ್ಲದೇ, ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯ ಗಮನಾರ್ಹ ಭಾಗವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಕಾರ್ಮಿಕ ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರು ಪೂರೈಸಿದ ಗುತ್ತಿಗೆ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಯ್ದೆಯು ಮೌನವಾಗಿದೆ. ಕಾಯ್ದೆಯು ಅಂತಹ ಅಗೋಚರ, ದಾಖಲೆರಹಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.

ಏಪ್ರಿಲ್ - ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿರುವ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಮನೆಕೆಲಸಗಾರರಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನ, ಪಿಂಚಣಿ, ಆರೋಗ್ಯ ವಿಮೆ, ಹೆರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯ ನಿಧಿಯಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತಾ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಯೋಚಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಮಾಧ್ಯಮ ವರದಿಗಳು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿವೆ.

ಇಂತಹ ಕ್ರಮವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆ (ಎಸ್ಎಸ್) ಸಂಹಿತೆ, 2020 ರಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ ಸಂಘಟಿತ (ಔಪಚಾರಿಕ) ವಲಯದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಅಸಂಘಟಿತ (ಅನೌಪಚಾರಿಕ) ವಲಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ (ಗಿಗ್ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಮತ್ತು ಪ್ಲಾಟ್​ಪಾರ್ಮ್ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಸೇರಿದಂತೆ) ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತಾ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಆದಾಗ್ಯೂ ಇತರ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಭಾರತವು ತನ್ನ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಈ ಗುರಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಬಹಳ ದೂರ ಸಾಗಬೇಕಿದೆ. ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಡಿಸೆಂಬರ್​ನಲ್ಲಿ, ದೇಶಾದ್ಯಂತ 7.58 ಮಿಲಿಯನ್ (75.8 ಲಕ್ಷ) ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ನೋಂದಣಿಯೊಂದಿಗೆ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ಯೋಗ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕ ಯೋಜನೆಯಾದ ಆತ್ಮನಿರ್ಭರ ಭಾರತ್ ರೋಜಗಾರ್ ಯೋಜನೆ (ಎಬಿಆರ್​ವೈ) 7.18 ಮಿಲಿಯನ್ (71.8 ಲಕ್ಷ) ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನ ನೀಡುವ ಆರಂಭಿಕ ಗುರಿಯನ್ನು ಮೀರಿದೆ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ಘೋಷಿಸಿತು.

ನೌಕರರ ಭವಿಷ್ಯ ನಿಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಪಿಎಫ್ಒ) ಮೂಲಕ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಈ ಯೋಜನೆಯು ವಿವಿಧ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಉದ್ಯೋಗದಾತರ ಆರ್ಥಿಕ ಹೊರೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ. ಎಬಿಆರ್​ವೈ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಇಪಿಎಫ್ಒದ ನೌಕರರ ಪಾಲು (ವೇತನದ 12%) ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗದಾತರ ಪಾಲು (ವೇತನದ 12%) ಎರಡನ್ನೂ ಅಥವಾ ಇಪಿಎಫ್ಒ ನೋಂದಾಯಿತ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಉದ್ಯೋಗ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಉದ್ಯೋಗಿಯ ಪಾಲನ್ನು ಮಾತ್ರ ಜಮಾ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಎಬಿಆರ್​ವೈ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಇಪಿಎಫ್ಒನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಲಾದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಹೊಸ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ (ತಿಂಗಳಿಗೆ 15,000 ರೂ.ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವೇತನ ಪಡೆಯುವವರು) 2020 ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1 ರಂದು ಅಥವಾ ನಂತರ ಮತ್ತು 2021 ರ ಜೂನ್ 30 ರವರೆಗೆ ಅಥವಾ ಮಾರ್ಚ್ ಮತ್ತು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2020 ರ ನಡುವೆ ಉದ್ಯೋಗ ಕಳೆದುಕೊಂಡವರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗ, ಯೋಜನೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು 2022 ರ ಮಾರ್ಚ್ 31 ರವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮಾರ್ಚ್ 31, 2022 ರವರೆಗೆ ನೋಂದಾಯಿಸಲಾದ ಫಲಾನುಭವಿಗಳು ನೋಂದಣಿಯ ದಿನಾಂಕದಿಂದ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಿದ್ದಾರೆ. ಎಬಿಆರ್​ವೈ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು 1.52 ಲಕ್ಷ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮೂಲಕ 60 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ 10,000 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸಿದೆ. ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ, ಈ ಯೋಜನೆಯು ಕೃಷಿ ಫಾರ್ಮ್​ಗಳು, ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಸೇವೆಗಳು, ಕ್ಯಾಂಟೀನ್​ಗಳು, ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಮೆ, ಅಮೃತಶಿಲೆ ಗಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಂತಹ 194 ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲ ಒದಗಿಸಿದೆ.

ಆದಾಗ್ಯೂ, ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಎಬಿಆರ್​ವೈ ನಂಥ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಚಾರ ಪಡೆದ ಯೋಜನೆಗಳು ಸಹ ಭಾರತದ 2% ಉದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು ತಲುಪಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತದ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ವಿಶಾಲ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ವಲಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಕಾರ್ಮಿಕ ಶಕ್ತಿಯ ಬಹುಪಾಲು ಜನರನ್ನು ಹೊರಗಿಡುವುದು ಇಡೀ ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಡತನವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೂ ಗಂಭೀರ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಕ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಂಸ್ಥೆ (ಐಎಲ್ಒ) ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ 475 ಮಿಲಿಯನ್ (47.5 ಕೋಟಿ) ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ಪೈಕಿ ಶೇ 91ರಷ್ಟು ಜನ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ, ಉದ್ಯೋಗಸ್ಥರಲ್ಲಿ ಶೇ 58ರಷ್ಟು ಜನ 2022 ರಲ್ಲಿ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಬೊಲಿವಿಯಾ, ಮಂಗೋಲಿಯಾ, ನಮೀಬಿಯಾ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದಂತಹ ವಿಶ್ವದ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿನ ದೇಶಗಳು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿವೆ. ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ದೇಶಗಳು ಒಟ್ಟು ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನದ (ಜಿಡಿಪಿ) ಕೇವಲ ಶೇ 7ರಷ್ಟನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸಾಮಾಜಿಕ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಒಇಸಿಡಿ (ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಕಾರ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ) ದೇಶಗಳು ಅದರ ಮೂರು ಪಟ್ಟು ಖರ್ಚು ಮಾಡುತ್ತವೆ.

ವಿಶಾಲವಾಗಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆಯು ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಎರಡು ರೀತಿಯ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಅಥವಾ ವೃದ್ಧರು, ಅಂಗವಿಕಲರು ಮತ್ತು ಬಡ ವಿಧವೆಯರಂತಹ ಮೂಲ ಆದಾಯವನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದವರಿಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ನೆರವು (ವಸ್ತು ಅಥವಾ ನಗದು ರೂಪದಲ್ಲಿ); ಎರಡನೆಯದಾಗಿ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯ ಪಿಂಚಣಿ, ಹೆರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯ, ಸಾವು ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಂಗವೈಕಲ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳಂತಹ ಸಂಘಟಿತ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸುರಕ್ಷತಾ ಜಾಲದ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಆದರೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಸಮರ್ಥರಾಗಿರುವ ಜನತೆ.

ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತಾ ಸಂಹಿತೆ 2020: ಎಸ್ಎಸ್ ಕೋಡ್ 2020 ಅನ್ನು ಸಮಾಜ ಕಲ್ಯಾಣ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಟೀಕಿಸಿದ್ದಾರೆ: ತಮ್ಮ ಜೀವನೋಪಾಯವನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಒಂದು ಉದ್ಯೋಗದಿಂದ ಇನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಳ್ಳುವ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಂಹಿತೆ ಮೌನವಾಗಿದೆ. ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಯಾವಾಗಲೂ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.

ಕೃಷಿ ಅಥವಾ ಕೃಷಿಯೇತರ, ಉತ್ಪಾದನೆ ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳು ಯಾವುದೇ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಮೆಯ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಭಾರತ ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಅಲ್ಲದೆ, ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯ ಗಮನಾರ್ಹ ಭಾಗವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಕಾರ್ಮಿಕ ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರು ಪೂರೈಸಿದ ಗುತ್ತಿಗೆ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಯ್ದೆಯು ಮೌನವಾಗಿದೆ. ಕಾಯ್ದೆಯು ಅಂತಹ ಅಗೋಚರ, ದಾಖಲೆರಹಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.

ದುಃಖದ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ ಅಸಂಘಟಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತಾ ಕಾಯ್ದೆ 2008 ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಿಂಚಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ-2004 ಎರಡೂ ಅಸಂಘಟಿತ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿವೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಯ್ದೆಯಲ್ಲಿಯೂ ದೀನದಲಿತ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೃಹತ್ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭದ್ರತೆಯಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುವ ಸುವರ್ಣಾವಕಾಶವನ್ನು ಭಾರತ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದೆ.

ಸಂಹಿತೆಯ ಮತ್ತೊಂದು ನ್ಯೂನತೆಯೆಂದರೆ ಇದು ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಮೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಹಾಯಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ಮೂಲಭೂತ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ತೆರಿಗೆ ಆದಾಯದಿಂದ ರಾಜ್ಯವು ಒದಗಿಸಬೇಕು. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ನೀತಿ 2017 ರ ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿದೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ 466 ಮಿಲಿಯನ್ (46.6 ಕೋಟಿ) ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಬೇಕು. ಇದು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸಾಧಿಸಬಹುದಾದ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ. ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ, ದೇಶಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಮಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಧನಸಹಾಯ ನೀಡಲು ಮೂರು ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತವೆ: ಉದ್ಯೋಗದಾತ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗಿಯ ಕೊಡುಗೆಗಳು; ತೆರಿಗೆ ಆದಾಯದಿಂದ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಪಾವತಿಸಬೇಕಾದಲ್ಲಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡದಿರುವುದು; ಮತ್ತು ಈ ಎರಡು ವಿಧಾನಗಳ ಸಂಯೋಜನೆ.

ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಕಾರ್ಮಿಕರ ನಡುವಿನ ವ್ಯಾಪಕ ಅಸಮಾನತೆಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು (ಔಪಚಾರಿಕ ಮತ್ತು ಅನೌಪಚಾರಿಕ ವರ್ಗಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ), ಮೂರು ವರ್ಗದ ಕಾರ್ಮಿಕ-ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಮಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಸಾಧ್ಯವಿದೆ: ಒಂದು, ಬಡತನ ರೇಖೆಗಿಂತ ಕೆಳಗಿರುವ ಬಡವರಿಂದ ಕೊಡುಗೆ ಪಡೆಯದಿರುವುದು; ಎರಡು, ಬಡವರಲ್ಲದ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಮತ್ತು ಬಡವರಲ್ಲದ ಸ್ವಯಂ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ (ಉದ್ಯೋಗದಾತರು) ಭಾಗಶಃ ಕೊಡುಗೆ; ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ, ಇಪಿಎಫ್ಒ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗದಾತ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗಿಯ ಕೊಡುಗೆಗಳು.

ಆದ್ದರಿಂದ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ವಲಯದ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದ ಸಮಗ್ರ ಶಾಸನವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಇದು ಸೂಕ್ತ ಸಮಯ. ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ನಿಧಿಯ ಪ್ರಕಾರ, 2050 ರ ವೇಳೆಗೆ ಭಾರತದ ವೃದ್ಧರ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ದ್ವಿಗುಣಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಮೀರಿಸುತ್ತದೆ. 60 ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಸಿನ ಜನರ ಸಂಖ್ಯೆ 2022 ರಲ್ಲಿ 149 ಮಿಲಿಯನ್ (14.9 ಕೋಟಿ) ನಿಂದ 2050 ರಲ್ಲಿ 347 ಮಿಲಿಯನ್ (34.7 ಕೋಟಿ) ಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರರ್ಥ ಮುಂದಿನ 25 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ವಯಸ್ಸಾದವರ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಲಿದೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಂದಿನ 90% ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಯಾವುದೇ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ತಮ್ಮ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆಯ ಬೆಂಬಲವಿಲ್ಲದೆ ವೃದ್ಧರಾದಾಗ, ಅದು ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಡತನಕ್ಕೆ ಜಾರುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ದೇಶದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತಾ ಅಗತ್ಯಗಳ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಜಾರಿ ಮಾಡುವ ಅಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ದೇಶದ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕತ್ವವು ಗುರುತಿಸದಿದ್ದರೆ, ಅಮೃತ್ ಕಾಲ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ 2047 ರ ವೇಳೆಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಅಸಮಾನತೆಗಳಿಲ್ಲದ 'ವಿಕಸಿತ್ ಭಾರತ್' (ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ರಾಷ್ಟ್ರ) ಆಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ಭಾರತದ ಕನಸು ಕೇವಲ ಹಗಲು ಕನಸಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ನಾವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯೇ ಅದನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಕಾಯಬಾರದು.

(ಲೇಖನ: ಡಾ.ಎನ್.ವಿ.ಆರ್.ಜ್ಯೋತಿ ಕುಮಾರ್, ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಆಫ್ ಕಾಮರ್ಸ್, ಮಿಜೋರಾಂ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ)

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ : ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಡಿಪಾಯ ಭಾರತೀಯ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ