ETV Bharat / opinion

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಬಳಕೆಗೆ ಒತ್ತು ಇಂದಿನ ತುರ್ತು: ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ - GREEN HYDROGEN

ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಬಳಕೆ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಇಲ್ಲಿದೆ.

ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಚಿತ್ರ
ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಚಿತ್ರ (IANS)
author img

By Milind Kumar Sharma

Published : Nov 4, 2024, 8:07 PM IST

ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ, ಇಂಧನ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ವಿಚಾರ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿರುವ ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಚ್ಛ, ಹೆಚ್ಚು ಸುಸ್ಥಿರ ಇಂಧನ ಮೂಲಗಳ ಬಳಕೆ ಹಿಂದೆಂದಿಗಿಂತಲೂ ಈಗ ಹೆಚ್ಚು ತುರ್ತು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ, ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುವ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಇಂಧನವು ಸುಸ್ಥಿರ ಇಂಧನ ಬಳಕೆಯತ್ತ ಜಾಗತಿಕ ಬದಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಇಂಧನ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಬದ್ಧತೆಯೊಂದಿಗೆ ಭಾರತವು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಸಂಭಾವ್ಯ ಗೇಮ್ ಚೇಂಜರ್ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದೆ. ವಿದ್ಯುದ್ದೀಕರಣಗೊಳಿಸಲು ಕಷ್ಟಕರವಾದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಡಿಕಾರ್ಬನೈಸ್ ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದೊಂದಿಗೆ, ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಭಾರತದ ಇಂಧನ ವಲಯವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುವ, ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ, ಆಮದು ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಹವಾಮಾನ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಭರವಸೆಯ ಆಶಾಕಿರಣವಾಗಿದೆ.

ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದಲ್ಲಿ ಹೇರಳವಾಗಿರುವ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಶಕ್ತಿ ವಾಹಕವಾಗಿ ಅದರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಬಹಳ ಹಿಂದಿನಿಂದಲೂ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಎಲ್ಲಾ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಅದರ ಉತ್ಪಾದನಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: ಬೂದು ಹೈಡ್ರೋಜನ್, ನೀಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್.

ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನ: ಬೂದು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ನೀಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳಿಂದ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಉಪಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಂಗಾಲದ ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಶೇಖರಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಇದರ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ನೀರಿನ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜನೆಯ ಮೂಲಕ ಉತ್ಪಾದನೆ: ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ವಿದ್ಯುತ್ ಬಳಸಿ (ಸೌರ ಅಥವಾ ಗಾಳಿಯಿಂದ) ನೀರಿನ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜನೆಯ ಮೂಲಕ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಉಪಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಇಂಗಾಲ ಮುಕ್ತ ಇಂಧನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಶುದ್ಧ, ಸುಸ್ಥಿರ ಶಕ್ತಿಯ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಇದು ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳಿಂದ ದೂರವಿರುವ ಜಾಗತಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ.

ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿವೆ ಭಾರತದ ಇಂಧನ ಅಗತ್ಯಗಳು: ಹಲವಾರು ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ದೇಶೀಯ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಭಾರತದ ಇಂಧನ ಅಗತ್ಯಗಳು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿವೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ದೇಶವು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಮತ್ತು ಆಮದು ಮಾಡಿದ ತೈಲದ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ಇವೆರಡೂ ಇಂಗಾಲದ ಭಾರಿ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಮೂಲಗಳಾಗಿವೆ. ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು, ಇಂಧನ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುವುದು, ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು ಮುಂತಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಗತ್ಯಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ತೇಜನದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ.

ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಹೊರಸೂಸುವ ದೇಶ: ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಂತರ ಭಾರತವು ವಿಶ್ವದ ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಹೊರಸೂಸುವ ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, 2070 ರ ವೇಳೆಗೆ ನಿವ್ವಳ ಶೂನ್ಯ ಇಂಗಾಲ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದು ಮತ್ತು 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ ಅದರ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು 2005 ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 45% ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಹವಾಮಾನ ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಭಾರತವು ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಹಸಿರು ಜಲಜನಕದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ಭಾರತವು ತನ್ನ ಇಂಧನ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಡಿಕಾರ್ಬನೈಸ್ ಮಾಡಬಹುದು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಲೋಹ, ಸಿಮೆಂಟ್, ಹೆವಿ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಭಾರೀ ಸಾರಿಗೆಯಂತಹ ಕಷ್ಟಕರವಾದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸಬಹುದು.

ಶೇ 85ರಷ್ಟು ಕಚ್ಚಾ ತೈಲ ಆಮದು: ಭಾರತವು ತನ್ನ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲ ಅಗತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 85% ರಷ್ಟನ್ನು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ. ಜಾಗತಿಕ ತೈಲ ಬೆಲೆ ಏರಿಳಿತಗಳು ಮತ್ತು ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನಿಂದಾಗಿ ಆಗಾಗ ಆಮದು ಪೂರೈಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಿಯುಂಟಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಜಲಜನಕಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತವು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ತೈಲ ಮತ್ತು ಅನಿಲದ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು, ತನ್ನ ಇಂಧನ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಸ್ವಾವಲಂಬಿ ಇಂಧನ ವಲಯವನ್ನು ಬೆಳೆಸಬಹುದು.

ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯತ್ತ ಸಾಗುವುದು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉದ್ಯಮವು ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜಕಗಳ ತಯಾರಿಕೆ, ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಮೂಲಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಶೇಖರಣಾ ಪರಿಹಾರಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್​ನಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ನಾಯಕನಾಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ: ಈ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ಭಾರತವು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್​ನಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ನಾಯಕನಾಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜಿಡಿಪಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಮಟ್ಟದ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಜಲಜನಕಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು, ಆ ಮೂಲಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಹಸಿರು ಜಲಜನಕದ ಸಂಭಾವ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದ್ದರೂ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವಾದ ಇಂಧನ ಪರಿಹಾರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚಗಳು, ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಗತ್ಯಗಳು, ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಲೈಜರ್ ಗಳ ಸೀಮಿತ ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಇಂಧನ ಅಗತ್ಯಗಳು ಮುಂತಾದ ಹಲವಾರು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸಬೇಕಿದೆ. ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜಕಗಳು ಮತ್ತು ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ವಿದ್ಯುತ್ ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೆಚ್ಚದಿಂದಾಗಿ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಪ್ರಸ್ತುತ ಬೂದು ಮತ್ತು ನೀಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದುಬಾರಿಯಾಗಿದೆ.

ನೀತಿ ಬೆಂಬಲದ ಅಗತ್ಯ: ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳೊಂದಿಗೆ ವೆಚ್ಚ-ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಗಮನಾರ್ಹ ತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರಗತಿಗಳು, ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ನೀತಿ ಬೆಂಬಲದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಇದರ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಶೈಶವಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿವೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಾದ ಪೈಪ್ ಲೈನ್ ಗಳು, ಇಂಧನ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಶೇಖರಣಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಕೊರತೆಯಿದೆ, ಇದು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸವಾಲಾಗಿದೆ.

ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮೌಲ್ಯ ಸರಪಳಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಹೂಡಿಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜಕಗಳು ಅತ್ಯಗತ್ಯ, ಆದರೂ ಭಾರತವು ಪ್ರಸ್ತುತ ತನ್ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜಕ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಆಮದನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಲೈಸರ್ ಗಳಿಗಾಗಿ ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ.

ಹಸಿರು ಜಲಜನಕದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ಭಾರತವನ್ನು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ರಫ್ತುಗಳ ಜಾಗತಿಕ ಕೇಂದ್ರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಗುರಿಯೊಂದಿಗೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು 2021 ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮಿಷನ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಈ ಮಿಷನ್ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು, ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ತೆರಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿಗಳು, ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಧನಸಹಾಯ ಬೆಂಬಲ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಹಲವಾರು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ.

ಇಂಧನ ಸ್ಥಾವರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕಗಳ ಅಗತ್ಯ: ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆಗಾಗಿ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಸ್ಥಾವರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕಗಳನ್ನು ಸಹ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಖರೀದಿ ಬಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ. ಈ ನಿಯಮದಡಿ ರಸಗೊಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕರಣಾಗಾರಗಳಂತಹ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ತಮ್ಮ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ನ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹಸಿರು ಮೂಲಗಳಿಂದ ಖರೀದಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕ್ರಮವು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಗೆ ಸ್ಥಿರವಾದ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂಬರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪರಿಣತಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಭಾರತವು ಜಪಾನ್, ಜರ್ಮನಿ ಮತ್ತು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಂತಹ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಸಹಯೋಗಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ದೇಶವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಸಮಯದ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಇಂಧನ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಡಿಕಾರ್ಬನೈಸ್ ಮಾಡುವ, ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನ ಆಮದಿನ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದೊಂದಿಗೆ, ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಭಾರತದ ಇಂಧನ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಮೂಲಾಧಾರವಾಗಿದೆ.

ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ, ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ನೀತಿ ಬೆಂಬಲದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸುಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಸಹಯೋಗದ ಪ್ರಯತ್ನದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಹಸಿರು ಜಲಜನಕದಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ನಾಯಕನನ್ನಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಭಾರತವು ಸ್ವಚ್ಛ, ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕ ಮತ್ತು ಸ್ವಾವಲಂಬಿ ಇಂಧನ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಬಹುದು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ಹವಾಮಾನ ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಅನುಸರಿಸಲು ಮಾದರಿ ರಾಷ್ಟ್ರವೂ ಆಗಬಹುದು.

ಲೇಖನ: ಮಿಲಿಂದ್ ಕೆ ಆರ್ ಶರ್ಮಾ

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ : ಕಾಶ್ಮೀರ: ಶ್ರೀನಗರದ ಬಳಿ ಅಪರೂಪದ ಫಾಲ್ಕೇಟೆಡ್ ಬಾತುಕೋಳಿ, ಕಾಲರ್ಡ್ ಪ್ರಟಿನ್ ಕೋಲ್ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಪತ್ತೆ

ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ, ಇಂಧನ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ವಿಚಾರ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿರುವ ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಚ್ಛ, ಹೆಚ್ಚು ಸುಸ್ಥಿರ ಇಂಧನ ಮೂಲಗಳ ಬಳಕೆ ಹಿಂದೆಂದಿಗಿಂತಲೂ ಈಗ ಹೆಚ್ಚು ತುರ್ತು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ, ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುವ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಇಂಧನವು ಸುಸ್ಥಿರ ಇಂಧನ ಬಳಕೆಯತ್ತ ಜಾಗತಿಕ ಬದಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಇಂಧನ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಬದ್ಧತೆಯೊಂದಿಗೆ ಭಾರತವು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಸಂಭಾವ್ಯ ಗೇಮ್ ಚೇಂಜರ್ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದೆ. ವಿದ್ಯುದ್ದೀಕರಣಗೊಳಿಸಲು ಕಷ್ಟಕರವಾದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಡಿಕಾರ್ಬನೈಸ್ ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದೊಂದಿಗೆ, ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಭಾರತದ ಇಂಧನ ವಲಯವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುವ, ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ, ಆಮದು ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಹವಾಮಾನ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಭರವಸೆಯ ಆಶಾಕಿರಣವಾಗಿದೆ.

ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದಲ್ಲಿ ಹೇರಳವಾಗಿರುವ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಶಕ್ತಿ ವಾಹಕವಾಗಿ ಅದರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಬಹಳ ಹಿಂದಿನಿಂದಲೂ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಎಲ್ಲಾ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಅದರ ಉತ್ಪಾದನಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: ಬೂದು ಹೈಡ್ರೋಜನ್, ನೀಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್.

ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನ: ಬೂದು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ನೀಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳಿಂದ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಉಪಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಇಂಗಾಲದ ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಶೇಖರಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಇದರ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ನೀರಿನ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜನೆಯ ಮೂಲಕ ಉತ್ಪಾದನೆ: ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ವಿದ್ಯುತ್ ಬಳಸಿ (ಸೌರ ಅಥವಾ ಗಾಳಿಯಿಂದ) ನೀರಿನ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜನೆಯ ಮೂಲಕ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಉಪಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಇಂಗಾಲ ಮುಕ್ತ ಇಂಧನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಶುದ್ಧ, ಸುಸ್ಥಿರ ಶಕ್ತಿಯ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ಇದು ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳಿಂದ ದೂರವಿರುವ ಜಾಗತಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ.

ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿವೆ ಭಾರತದ ಇಂಧನ ಅಗತ್ಯಗಳು: ಹಲವಾರು ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ದೇಶೀಯ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಭಾರತದ ಇಂಧನ ಅಗತ್ಯಗಳು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿವೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ದೇಶವು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಮತ್ತು ಆಮದು ಮಾಡಿದ ತೈಲದ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ಇವೆರಡೂ ಇಂಗಾಲದ ಭಾರಿ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಮೂಲಗಳಾಗಿವೆ. ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು, ಇಂಧನ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುವುದು, ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು ಮುಂತಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಗತ್ಯಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ತೇಜನದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ.

ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಹೊರಸೂಸುವ ದೇಶ: ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ನಂತರ ಭಾರತವು ವಿಶ್ವದ ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಹೊರಸೂಸುವ ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, 2070 ರ ವೇಳೆಗೆ ನಿವ್ವಳ ಶೂನ್ಯ ಇಂಗಾಲ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದು ಮತ್ತು 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ ಅದರ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು 2005 ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ 45% ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಹವಾಮಾನ ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಭಾರತವು ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಹಸಿರು ಜಲಜನಕದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ಭಾರತವು ತನ್ನ ಇಂಧನ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಡಿಕಾರ್ಬನೈಸ್ ಮಾಡಬಹುದು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಲೋಹ, ಸಿಮೆಂಟ್, ಹೆವಿ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಭಾರೀ ಸಾರಿಗೆಯಂತಹ ಕಷ್ಟಕರವಾದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸಬಹುದು.

ಶೇ 85ರಷ್ಟು ಕಚ್ಚಾ ತೈಲ ಆಮದು: ಭಾರತವು ತನ್ನ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲ ಅಗತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 85% ರಷ್ಟನ್ನು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ. ಜಾಗತಿಕ ತೈಲ ಬೆಲೆ ಏರಿಳಿತಗಳು ಮತ್ತು ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನಿಂದಾಗಿ ಆಗಾಗ ಆಮದು ಪೂರೈಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಿಯುಂಟಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಜಲಜನಕಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತವು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ತೈಲ ಮತ್ತು ಅನಿಲದ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು, ತನ್ನ ಇಂಧನ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಸ್ವಾವಲಂಬಿ ಇಂಧನ ವಲಯವನ್ನು ಬೆಳೆಸಬಹುದು.

ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯತ್ತ ಸಾಗುವುದು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉದ್ಯಮವು ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜಕಗಳ ತಯಾರಿಕೆ, ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಮೂಲಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಶೇಖರಣಾ ಪರಿಹಾರಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್​ನಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ನಾಯಕನಾಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ: ಈ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ಭಾರತವು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್​ನಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ನಾಯಕನಾಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜಿಡಿಪಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ. ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಮಟ್ಟದ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಜಲಜನಕಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು, ಆ ಮೂಲಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಹಸಿರು ಜಲಜನಕದ ಸಂಭಾವ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದ್ದರೂ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವಾದ ಇಂಧನ ಪರಿಹಾರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚಗಳು, ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಗತ್ಯಗಳು, ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಲೈಜರ್ ಗಳ ಸೀಮಿತ ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಇಂಧನ ಅಗತ್ಯಗಳು ಮುಂತಾದ ಹಲವಾರು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸಬೇಕಿದೆ. ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜಕಗಳು ಮತ್ತು ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ವಿದ್ಯುತ್ ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೆಚ್ಚದಿಂದಾಗಿ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಪ್ರಸ್ತುತ ಬೂದು ಮತ್ತು ನೀಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದುಬಾರಿಯಾಗಿದೆ.

ನೀತಿ ಬೆಂಬಲದ ಅಗತ್ಯ: ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳೊಂದಿಗೆ ವೆಚ್ಚ-ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಗಮನಾರ್ಹ ತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರಗತಿಗಳು, ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ನೀತಿ ಬೆಂಬಲದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಇದರ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಶೈಶವಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿವೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಾದ ಪೈಪ್ ಲೈನ್ ಗಳು, ಇಂಧನ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಶೇಖರಣಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಕೊರತೆಯಿದೆ, ಇದು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸವಾಲಾಗಿದೆ.

ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮೌಲ್ಯ ಸರಪಳಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಹೂಡಿಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜಕಗಳು ಅತ್ಯಗತ್ಯ, ಆದರೂ ಭಾರತವು ಪ್ರಸ್ತುತ ತನ್ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ಯುದ್ವಿಭಜಕ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಆಮದನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಎಲೆಕ್ಟ್ರೋಲೈಸರ್ ಗಳಿಗಾಗಿ ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ.

ಹಸಿರು ಜಲಜನಕದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ಭಾರತವನ್ನು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ರಫ್ತುಗಳ ಜಾಗತಿಕ ಕೇಂದ್ರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಗುರಿಯೊಂದಿಗೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು 2021 ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮಿಷನ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಈ ಮಿಷನ್ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು, ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ತೆರಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿಗಳು, ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಧನಸಹಾಯ ಬೆಂಬಲ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಹಲವಾರು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ.

ಇಂಧನ ಸ್ಥಾವರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕಗಳ ಅಗತ್ಯ: ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆಗಾಗಿ ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಇಂಧನ ಸ್ಥಾವರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕಗಳನ್ನು ಸಹ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಖರೀದಿ ಬಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ. ಈ ನಿಯಮದಡಿ ರಸಗೊಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕರಣಾಗಾರಗಳಂತಹ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ತಮ್ಮ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ನ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹಸಿರು ಮೂಲಗಳಿಂದ ಖರೀದಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕ್ರಮವು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಗೆ ಸ್ಥಿರವಾದ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂಬರುವ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪರಿಣತಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಭಾರತವು ಜಪಾನ್, ಜರ್ಮನಿ ಮತ್ತು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಂತಹ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಸಹಯೋಗಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ದೇಶವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಸಮಯದ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಇಂಧನ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಡಿಕಾರ್ಬನೈಸ್ ಮಾಡುವ, ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನ ಆಮದಿನ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದೊಂದಿಗೆ, ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಭಾರತದ ಇಂಧನ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಮೂಲಾಧಾರವಾಗಿದೆ.

ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ, ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ನೀತಿ ಬೆಂಬಲದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸುಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಸಹಯೋಗದ ಪ್ರಯತ್ನದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಹಸಿರು ಜಲಜನಕದಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ನಾಯಕನನ್ನಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಭಾರತವು ಸ್ವಚ್ಛ, ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕ ಮತ್ತು ಸ್ವಾವಲಂಬಿ ಇಂಧನ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಬಹುದು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ಹವಾಮಾನ ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಅನುಸರಿಸಲು ಮಾದರಿ ರಾಷ್ಟ್ರವೂ ಆಗಬಹುದು.

ಲೇಖನ: ಮಿಲಿಂದ್ ಕೆ ಆರ್ ಶರ್ಮಾ

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ : ಕಾಶ್ಮೀರ: ಶ್ರೀನಗರದ ಬಳಿ ಅಪರೂಪದ ಫಾಲ್ಕೇಟೆಡ್ ಬಾತುಕೋಳಿ, ಕಾಲರ್ಡ್ ಪ್ರಟಿನ್ ಕೋಲ್ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಪತ್ತೆ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.