ETV Bharat / business

ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಮೂಲ್ಯವಾದ ಇಂಧನ ಹೈಡ್ರೋಜನ್: ಇಂಧನ ಸಚಿವ - ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮಿಶ್ರಿತ ಸಿಎನ್‌ಜಿ

ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಬಗ್ಗೆ ಕುತೂಹಲಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎಂದರೆ ಅದನ್ನು ಬ್ಯಾಟರಿಯನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಶಾಖಕ್ಕಾಗಿ ಸುಡಬಹುದು. ಸಾವಯವ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ ಅಥವಾ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನಿಂದ ತಯಾರಿಸಬಹುದು. ವಿದ್ಯುತ್ ಬಳಸುವ ನೀರನ್ನು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ಆಮ್ಲಜನಕವಾಗಿ ಬೇರ್ಪಡಿಸಬಹುದು. ಉತ್ಪಾದಿಸಿದ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಸಾರಿಗೆ ಇಂಧನವಾಗಿಯೂ ಬಳಸಬಹುದು ಎಂದು ಸಚಿವ ಧರ್ಮೇಂದ್ರ ಪ್ರಧಾನ್ ಹೇಳಿದರು.

Dharmendra Pradhan
Dharmendra Pradhan
author img

By

Published : Apr 16, 2021, 6:46 PM IST

ನವದೆಹಲಿ: ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಪೂರೈಕೆಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಮೂಲ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಭಾರತ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ತೈಲ ಸಚಿವ ಧರ್ಮೇಂದ್ರ ಪ್ರಧಾನ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಇತರ ಇಂಧನಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಇಂಗಾಲ ಮುಕ್ತ ಇಂಧನದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡು ಆ ಇಂಧನದ ಉತ್ಪಾದನೆಯತ್ತ ಯೋಜನೆಗಳು ವೇಗಗೊಳ್ಳುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ‘ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಭವಿಷ್ಯದ ಇಂಧನವಾಗಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದರು.

ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಬಗ್ಗೆ ಕುತೂಹಲಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಅದನ್ನು ಬ್ಯಾಟರಿಯನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಶಾಖಕ್ಕಾಗಿ ಸುಡಬಹುದು. ಸಾವಯವ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ ಅಥವಾ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನಿಂದ ತಯಾರಿಸಬಹುದು. ವಿದ್ಯುತ್ ಬಳಸುವ ನೀರನ್ನು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ಆಮ್ಲಜನಕವಾಗಿ ಬೇರ್ಪಡಿಸಬಹುದು. ಉತ್ಪಾದಿಸಿದ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಸಾರಿಗೆ ಇಂಧನವಾಗಿಯೂ ಬಳಸಬಹುದು ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದರು.

ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಪೂರೈಕೆ ಮತ್ತು ವಿತರಣೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ಸವಾಲುಗಳಿವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚದ ಜೊತೆಗೆ, ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಸಾಗಣೆಗೆ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳು ಅಸಮರ್ಪಕವಾಗಿವೆ. ನೀಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ (ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ) ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ (ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಮೂಲಗಳಿಂದ) ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಪೈಲಟ್ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿಯೂ ಆ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಭಾರತ ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ ಎಂದರು.

ನವದೆಹಲಿ: ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಪೂರೈಕೆಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಮೂಲ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಭಾರತ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ತೈಲ ಸಚಿವ ಧರ್ಮೇಂದ್ರ ಪ್ರಧಾನ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಇತರ ಇಂಧನಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಇಂಗಾಲ ಮುಕ್ತ ಇಂಧನದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡು ಆ ಇಂಧನದ ಉತ್ಪಾದನೆಯತ್ತ ಯೋಜನೆಗಳು ವೇಗಗೊಳ್ಳುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ‘ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಭವಿಷ್ಯದ ಇಂಧನವಾಗಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದರು.

ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಬಗ್ಗೆ ಕುತೂಹಲಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಅದನ್ನು ಬ್ಯಾಟರಿಯನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಶಾಖಕ್ಕಾಗಿ ಸುಡಬಹುದು. ಸಾವಯವ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ ಅಥವಾ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನಿಂದ ತಯಾರಿಸಬಹುದು. ವಿದ್ಯುತ್ ಬಳಸುವ ನೀರನ್ನು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ಆಮ್ಲಜನಕವಾಗಿ ಬೇರ್ಪಡಿಸಬಹುದು. ಉತ್ಪಾದಿಸಿದ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಸಾರಿಗೆ ಇಂಧನವಾಗಿಯೂ ಬಳಸಬಹುದು ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದರು.

ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಪೂರೈಕೆ ಮತ್ತು ವಿತರಣೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ಸವಾಲುಗಳಿವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚದ ಜೊತೆಗೆ, ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಸಾಗಣೆಗೆ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳು ಅಸಮರ್ಪಕವಾಗಿವೆ. ನೀಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ (ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇಂಧನಗಳಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ) ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ (ನವೀಕರಿಸಬಹುದಾದ ಮೂಲಗಳಿಂದ) ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಪೈಲಟ್ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿಯೂ ಆ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಭಾರತ ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ ಎಂದರು.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.