ತಿನ್ಸುಕಿಯಾ (ಅಸ್ಸೋಂ) : ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಳವನ್ನು 'ಮಕುಮ್' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. "ಮಕಮ್" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಕಾದಂಬರಿಯಲ್ಲಿ ಸಹ ಸ್ಥಳದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಸಮಯ ಕಳೆದಂತೆ, "ಮಕುಮ್" ತನ್ನ ಗುರುತನ್ನು ಅಸ್ಸೋಂ-ಅರುಣಾಚಲದ ಗಡಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ತಿನ್ಸುಕಿಯಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಕುಮ್ ಎಂದು ತನ್ನ ಗುರುತನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಈ ಚಿಕ್ಕ ಪಟ್ಟಣ ಭಾರತ-ಚೀನಾ ಬಾಂಧವ್ಯ ಮತ್ತು ಸೌಹಾರ್ದ ಸಂಬಂಧದ ಕೆಲವು ನೆನಪುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಮಕುಮ್ ಅನ್ನು "ಚೀನಾ ಟೌನ್" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಮಕುಮ್ ಚೀನಿ ಪದ "ಮಾ-ಕುಂಗ್" ನಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ ಇದರ ಅರ್ಥ ಮೀಟಿಂಗ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆಯೇ ಈ ಸ್ಥಳವು ಹಲವಾರು ಚೀನಿ ಕುಟುಂಬಗಳ ವಸಾಹತುವಾಗಿತ್ತು. ಆ ಚೀನಿ ಕುಟುಂಬಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದವು. ಆದಾಗ್ಯೂ 1962 ರ ಇಂಡೋ-ಚೀನಾ ಯುದ್ಧವು ರಾಜಕೀಯ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿತು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯ ನಡುವೆ ಹಲವಾರು ಚೀನಿ ಕುಟುಂಬಗಳು ಚೀನಾಕ್ಕೆ ವಾಪಸ್ ಮರಳಿದವು.
1930 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಮಕುಮ್ನಲ್ಲಿ "ಚೈನಾಟೌನ್" ಎಂಬ ಪ್ರದೇಶವಿತ್ತು. ಆದರೆ ಚೀನಾ-ಭಾರತ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, "ಚೀನಾ ಟೌನ್" ಅನ್ನು ಮುಚ್ಚಲಾಯಿತು. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ "ಚೀನಾ ಟೌನ್" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈಗ ಸ್ಥಳೀಯರಿಂದ "ಚೀನಾಪಟ್ಟಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. "ಚೈನಾಟೌನ್" ಚೀನಿ ಜನರ ಉಪಸ್ಥಿತಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ಅಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಮಕುಮ್ನ "ಚೈನಾಟೌನ್" ನಲ್ಲಿರುವ "ಏರೋಪ್ಲೇನ್" ಮಾದರಿಯ "ಚೀನಿ ಶಾಲೆ" ಅದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಶಾಲೆಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಜನರು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಮ್ಯಾಂಡರಿನ್ ಭಾಷೆಯ ಮೊದಲ ಶಾಲೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚಿನಪಟ್ಟಿ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಈ ಶಾಲೆ ಇದೆ.
1858ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾದ ಈ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ 6ನೇ ತರಗತಿಯವರೆಗೆ ಓದುವ ಸೌಲಭ್ಯವಿತ್ತು. ಈ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಚೀನಿ ಮೂಲದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮ್ಯಾಂಡರಿನ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಕಲಿಸಲಾಯಿತು. ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ 6 ನೇ ತರಗತಿಯವರೆಗೆ ಓದಿದ ನಂತರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾಕ್ಕೆ (ಕಲ್ಕತ್ತಾ) ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ಹಲವು ಉತ್ತಮ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ ಸಹ ಇತ್ತು. ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಭೋಜನ ಮತ್ತು ಮನರಂಜನಾ ಸಭಾಂಗಣವೂ ಇತ್ತು. ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮನರಂಜನೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಸಹ ತೋರಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಚೀನಿ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ತಾಂತ್ರಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸುಮಾರು ಒಂದು ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಚೀನಿ ಶಾಲೆಯ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದಿಂದ ಅಳೆಯಬಹುದು.
ಶತಮಾನದಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಚೈನೀಸ್ ಶಾಲೆಯ ಕಟ್ಟಡವು ಇಂದಿಗೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ. ಆದರೆ ಚೀನಾದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೇ ಇಲ್ಲ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಮ್ಯಾಂಡರಿನ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಈಗ ಅದನ್ನು ಹಿಂದಿ ಮಾಧ್ಯಮಕ್ಕೆ ಮರು-ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 1962 ರಲ್ಲಿ ಚೀನಾ-ಭಾರತದ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಅದರ ನಂತರ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರು ಆ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಮಾಧ್ಯಮ ಶಾಲೆಯನ್ನು ತೆರೆದರು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಹೆಸರನ್ನು ನೀಡಿದರು.
ಕೊರೊನಾ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕದ ಮೊದಲು 10 ಸದಸ್ಯರ ಚೀನಾದ ನಿಯೋಗವು ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ನಿಂದ ಈ ಶಾಲೆಗೆ ಬಂದಿತ್ತು. ಚಿಕ್ಕಂದಿನಲ್ಲಿ 6ನೇ ತರಗತಿವರೆಗೆ ಓದಿದ ಚೀನಾ ತಂಡದ ಸದಸ್ಯರು ಶಾಲೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ತಮ್ಮ ಹಳೆ ದಿನಗಳನ್ನು ನೆನೆದು ಭಾವುಕರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಆ ಕಾಲದ ಅನೇಕ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ಮೆಲುಕು ಹಾಕಿದ್ದರು.
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಗಡಿ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕರ ಕೊರತೆ: ಕನ್ನಡಿಗರ ಆಕ್ರೋಶ