ETV Bharat / bharat

1963 ರಿಂದ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆದ ಮಿಗ್​ -21 ಅಪಘಾತಗಳೆಷ್ಟು, ಹುತಾತ್ಮರಾದವರೆಷ್ಟು?: ಇಲ್ಲಿದೆ ವಿವರ! - Etv bharat kannada

ರಾಜಸ್ಥಾನ ಬಾರ್ಮರ್‌ನಲ್ಲಿ ಗುರುವಾರ ರಾತ್ರಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಅಪಘಾತದೊಂದಿಗೆ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯು 293 ಮಿಗ್ -21 ಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು 200 ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಸಾವಿಗೀಡಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಬಗ್ಗೆ ಈಟಿವಿ ಭಾರತ್‌ನ ಸಂಜಿಬ್ ಕೆ ಆರ್ ಬರುವಾ ಅವರು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ ನೋಡಿ.

1963 ರಿಂದ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆದ ಮಿಗ್​ -21 ಅಪಘಾತಗಳೆಷ್ಟು
1963 ರಿಂದ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಆದ ಮಿಗ್​ -21 ಅಪಘಾತಗಳೆಷ್ಟು
author img

By

Published : Jul 29, 2022, 5:45 PM IST

ನವದೆಹಲಿ: ಗುರುವಾರ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು 9:10 ಗಂಟೆಗೆ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಬಾರ್ಮರ್‌ನ ರಾತ್ರಿ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಮಿಗ್ -21 'ಬೈಸನ್' ದುರಂತಕ್ಕೆ ಈಡಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಇಂತಹುದೇ ಘಟನೆಗಳ ಇತಿಹಾಸದ ದುರಂತದ ತುಣುಕನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಮಾಡಿದಂತಾಗಿದೆ. ಬೆಂಕಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಕೆಲವೇ ಸೆಕೆಂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಐಎಎಫ್​ ಪೈಲಟ್‌ಗಳಾದ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಮೋಹಿತ್ ರಾಣಾ ಮತ್ತು ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಅದ್ವಿತಿಯಾ ಬಾಲ್ ಹುತಾತ್ಮರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಸಾವಿಗೀಡಾದವರ ವಿವರ: ಮಿಗ್-21 ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ಮೃತಪಟ್ಟ ಪೈಲಟ್‌ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಐಎಎಫ್‌ ನೀಡಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದರೂ, ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಸುಮಾರು 200 ಐಎಎಫ್‌ ಪೈಲಟ್‌ಗಳು ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. 1963 ರಲ್ಲಿ ಐಎಎಫ್‌ಗೆ ರಷ್ಯಾದ ಮೂಲದ ಏರ್ ಫೈಟರ್​ಗಳು ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದ ನಂತರ ಒಟ್ಟು 293 ಮಿಗ್ -21 ಗಳು ಅಪಘಾತಕ್ಕೀಡಾಗಿವೆ.

ಈವರೆಗಿನ ಒಟ್ಟು ಅಪಘಾತ: Mig-21 ಗಳ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಮೊದಲು ರಷ್ಯಾದ ಶೆಲ್ಫ್‌ನಿಂದ ಖರೀದಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಈಗ ಅರ್ಧಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. 2022 ಇದು ಮೊದಲ ಅಪಘಾತವಾದರೆ 2021 ರ ಆರಂಭದಿಂದ ಆರು ಮಿಗ್ -21 ಅಪಘಾತಕ್ಕೆ ಈಡಾಗಿವೆ. ನಿನ್ನೆ ನಡೆದ ಅಪಘಾತಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜೈಸಲ್ಮೇರ್‌ನಲ್ಲಿ ಡಿಸೆಂಬರ್ 24, 2021 ರಂದು ಪೈಲಟ್ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಹರ್ಷಿತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರು ಹುತಾತ್ಮರಾಗಿದ್ದರು.

ಆರಂಭ ಎಲ್ಲಿಂದ: MiG-21 ಅಪಘಾತಗಳ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿಯೇ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗಿನ ಅತ್ಯಂತ ಕೆಟ್ಟ ಅಪಘಾತಗಳು ಎಂದರೆ ಅದು 1999 ರಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ. ಆ ವೇಳೆ 16 ವಿಮಾನಗಳು ಪತನಗೊಂಡಿದ್ದವು. ಕಾರ್ಗಿಲ್‌ಗಿಂತ ಮೊದಲು, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಿಂದ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ವಿಮೋಚನೆಗಾಗಿ 1971 ರ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ 11 ಅಪಘಾತಗಳು ನಡೆದಿದ್ದವು.

2016 ರಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯವು ನಡೆಸಿದ ಆಂತರಿಕ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನಾ ವರದಿ ಪ್ರಕಾರ 1970 ರಿಂದ 170 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಾರತೀಯ ಪೈಲಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು 40 ನಾಗರಿಕರು ಮಿಗ್ -21 ಅಪಘಾತಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವಿಗೀಡಾಗಿದ್ದಾರಂತೆ.

ಈ ಅಪಘಾತಗಳು ಯಾಕೆ ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಜ್ಞರು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಮುಂದಾಗಿದ್ದಾರೆ. ರನ್‌ವೇಯೊಂದಿಗಿನ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿಯುಂಟುಮಾಡುವ ಮೇಲಾವರಣ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಏಕ-ಎಂಜಿನ್ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳು
ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳು

ಸಚಿವಾಲಯ ಹೇಳೋದೇನು?: ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ಆಂತರಿಕ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನಾ ವರದಿ ಪ್ರಕಾರ ಇದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವೆಂದರೆ, USSR ಪತನದ ನಂತರ MIG ರಷ್ಯನ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್‌ನಿಂದ ಬಿಡಿಭಾಗಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಉಪಕರಣಗಳು ತಯಾರಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಐಎಎಫ್ ​ ಸಿಐಎಸ್ ದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್​ಎಎಲ್​ (ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಏರೋನಾಟಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್) ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ಇವು ಮಿಗ್‌ಗಳಿಗೆ ಬಿಡಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಮೂಲವಾಗಿವೆ.

ಸೋವಿಯತ್ ಯುಗದ ರಷ್ಯಾದ ಮೂಲದ ವಿಮಾನದ ಪ್ರಮುಖ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು 1950 ರ ದಶಕದದ್ದಾಗಿದೆ. MiG-21 ಅನ್ನು 1990 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಐಎಎಪ್​​ ನಿಂದ ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಂದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಅದರ ಬದಲಾಗಿ ಅದನ್ನೇ ನವೀಕರಿಸಿಕೊಂಡು ಬರಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಅದನ್ನು 'ಬೈಸನ್' ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಸ್ತುತ, ಐಎಎಪ್​​ MiG-21 'ಬೈಸನ್' ವಿಮಾನದ ನಾಲ್ಕು ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನಲ್ಲಿ 16-18 ವಿಮಾನಗಳು ಐದು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಅಂತ್ಯವನ್ನು ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿವೆ. ಇನ್ನು ಇದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಎರಡು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಲಿದ್ದರೆ, ಉಳಿದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂರು ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳು ಸುಮಾರು ಮೂರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತರಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಪತನಗೊಂಡು ಹೊತ್ತಿ ಉರಿದ ಮಿಗ್​​-21 ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನ: ಇಬ್ಬರು ಪೈಲಟ್ಸ್​ ಸಾವು

ನವದೆಹಲಿ: ಗುರುವಾರ ರಾತ್ರಿ ಸುಮಾರು 9:10 ಗಂಟೆಗೆ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಬಾರ್ಮರ್‌ನ ರಾತ್ರಿ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಮಿಗ್ -21 'ಬೈಸನ್' ದುರಂತಕ್ಕೆ ಈಡಾಗಿದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಇಂತಹುದೇ ಘಟನೆಗಳ ಇತಿಹಾಸದ ದುರಂತದ ತುಣುಕನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಮಾಡಿದಂತಾಗಿದೆ. ಬೆಂಕಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಕೆಲವೇ ಸೆಕೆಂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಐಎಎಫ್​ ಪೈಲಟ್‌ಗಳಾದ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಮೋಹಿತ್ ರಾಣಾ ಮತ್ತು ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಅದ್ವಿತಿಯಾ ಬಾಲ್ ಹುತಾತ್ಮರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಸಾವಿಗೀಡಾದವರ ವಿವರ: ಮಿಗ್-21 ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ಮೃತಪಟ್ಟ ಪೈಲಟ್‌ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಐಎಎಫ್‌ ನೀಡಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದರೂ, ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಸುಮಾರು 200 ಐಎಎಫ್‌ ಪೈಲಟ್‌ಗಳು ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. 1963 ರಲ್ಲಿ ಐಎಎಫ್‌ಗೆ ರಷ್ಯಾದ ಮೂಲದ ಏರ್ ಫೈಟರ್​ಗಳು ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದ ನಂತರ ಒಟ್ಟು 293 ಮಿಗ್ -21 ಗಳು ಅಪಘಾತಕ್ಕೀಡಾಗಿವೆ.

ಈವರೆಗಿನ ಒಟ್ಟು ಅಪಘಾತ: Mig-21 ಗಳ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಮೊದಲು ರಷ್ಯಾದ ಶೆಲ್ಫ್‌ನಿಂದ ಖರೀದಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಈಗ ಅರ್ಧಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. 2022 ಇದು ಮೊದಲ ಅಪಘಾತವಾದರೆ 2021 ರ ಆರಂಭದಿಂದ ಆರು ಮಿಗ್ -21 ಅಪಘಾತಕ್ಕೆ ಈಡಾಗಿವೆ. ನಿನ್ನೆ ನಡೆದ ಅಪಘಾತಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜೈಸಲ್ಮೇರ್‌ನಲ್ಲಿ ಡಿಸೆಂಬರ್ 24, 2021 ರಂದು ಪೈಲಟ್ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಹರ್ಷಿತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರು ಹುತಾತ್ಮರಾಗಿದ್ದರು.

ಆರಂಭ ಎಲ್ಲಿಂದ: MiG-21 ಅಪಘಾತಗಳ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿಯೇ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗಿನ ಅತ್ಯಂತ ಕೆಟ್ಟ ಅಪಘಾತಗಳು ಎಂದರೆ ಅದು 1999 ರಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ. ಆ ವೇಳೆ 16 ವಿಮಾನಗಳು ಪತನಗೊಂಡಿದ್ದವು. ಕಾರ್ಗಿಲ್‌ಗಿಂತ ಮೊದಲು, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಿಂದ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ವಿಮೋಚನೆಗಾಗಿ 1971 ರ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ 11 ಅಪಘಾತಗಳು ನಡೆದಿದ್ದವು.

2016 ರಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯವು ನಡೆಸಿದ ಆಂತರಿಕ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನಾ ವರದಿ ಪ್ರಕಾರ 1970 ರಿಂದ 170 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಾರತೀಯ ಪೈಲಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು 40 ನಾಗರಿಕರು ಮಿಗ್ -21 ಅಪಘಾತಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವಿಗೀಡಾಗಿದ್ದಾರಂತೆ.

ಈ ಅಪಘಾತಗಳು ಯಾಕೆ ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಜ್ಞರು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಮುಂದಾಗಿದ್ದಾರೆ. ರನ್‌ವೇಯೊಂದಿಗಿನ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿಯುಂಟುಮಾಡುವ ಮೇಲಾವರಣ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಏಕ-ಎಂಜಿನ್ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳು
ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳು

ಸಚಿವಾಲಯ ಹೇಳೋದೇನು?: ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ಆಂತರಿಕ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನಾ ವರದಿ ಪ್ರಕಾರ ಇದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವೆಂದರೆ, USSR ಪತನದ ನಂತರ MIG ರಷ್ಯನ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್‌ನಿಂದ ಬಿಡಿಭಾಗಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಉಪಕರಣಗಳು ತಯಾರಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಐಎಎಫ್ ​ ಸಿಐಎಸ್ ದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್​ಎಎಲ್​ (ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಏರೋನಾಟಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್) ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ಇವು ಮಿಗ್‌ಗಳಿಗೆ ಬಿಡಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಮೂಲವಾಗಿವೆ.

ಸೋವಿಯತ್ ಯುಗದ ರಷ್ಯಾದ ಮೂಲದ ವಿಮಾನದ ಪ್ರಮುಖ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು 1950 ರ ದಶಕದದ್ದಾಗಿದೆ. MiG-21 ಅನ್ನು 1990 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಐಎಎಪ್​​ ನಿಂದ ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಂದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಅದರ ಬದಲಾಗಿ ಅದನ್ನೇ ನವೀಕರಿಸಿಕೊಂಡು ಬರಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಅದನ್ನು 'ಬೈಸನ್' ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಸ್ತುತ, ಐಎಎಪ್​​ MiG-21 'ಬೈಸನ್' ವಿಮಾನದ ನಾಲ್ಕು ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ನಲ್ಲಿ 16-18 ವಿಮಾನಗಳು ಐದು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಅಂತ್ಯವನ್ನು ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿವೆ. ಇನ್ನು ಇದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ಎರಡು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಲಿದ್ದರೆ, ಉಳಿದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂರು ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್‌ಗಳು ಸುಮಾರು ಮೂರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತರಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಪತನಗೊಂಡು ಹೊತ್ತಿ ಉರಿದ ಮಿಗ್​​-21 ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನ: ಇಬ್ಬರು ಪೈಲಟ್ಸ್​ ಸಾವು

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.