ETV Bharat / sukhibhava

World Kidney Day : સ્વસ્થ શરીર માટે સ્વસ્થ કિડની ખૂબ જ જરૂરી છે

સ્વસ્થ શરીરની સૌથી મહત્વની જરૂરિયાતોમાંની એક સ્વસ્થ કિડની છે. આવી સ્થિતિમાં, લોકો કિડનીના સ્વાસ્થ્ય વિશે જાગૃત થાય, તેને સ્વસ્થ રાખવા સતત પ્રયત્નો કરે અને કિડની સંબંધિત રોગો વિશે જાગૃત થાય તે હેતુથી દર વર્ષે માર્ચના બીજા ગુરુવારે વિશ્વ કિડની દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. આ વર્ષે આ દિવસ આજે એટલે કે 9મી માર્ચે ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે.

World Kidney Day
World Kidney Day
author img

By

Published : Mar 9, 2023, 12:20 PM IST

હૈદરાબાદ: દર વર્ષે માર્ચ મહિનાના બીજા ગુરૂવારે ‘વિશ્વ કીડની દિવસ’ની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. આ દિવસ ઉજવવાનો હેતુ આપણા શરીરમાં કીડનીનું મહત્વ સમજવાનો, તેને લગતી બીમારીઓ વીશે જાણવાનો અને કીડનીના સ્વાસ્થ્યને કેવી રીતે જાળવી શકાય તેના વીશે માહિતી ફેલાવવાનો છે. આ વર્ષે આ દિવસ 9 માર્ચે ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે.

આ વર્ષે આ થીમ ઉજવાઈ રહ્યો છે: કિડની આપણા શરીરમાં ચાળણીની જેમ કામ કરે છે જે શરીરમાંથી ઝેરી તત્વોને બહાર કાઢવાનું કામ કરે છે. પરંતુ જો આ ચાળણીમાં ગરબડ થઈ જાય તો શરીરમાં ટોક્સિન્સ જમા થવા લાગે છે, જેનાથી ઘણી સમસ્યાઓનો ખતરો વધી જાય છે અને શરીરના અન્ય અંગોને પણ નુકસાન થાય છે. વિશ્વ કિડની દિવસ દર વર્ષે માર્ચના બીજા ગુરુવારે સામાન્ય લોકોમાં કિડનીના રોગો, તેના કારણો, તેનાથી બચવા અને કિડનીના રોગોથી થતી અન્ય સમસ્યાઓ વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે, આ દિવસ આજે એટલે કે 9 માર્ચના રોજ 'બધા માટે કિડની આરોગ્ય - અણધાર્યા માટે તૈયારી કરવી, નબળાઈઓને ટેકો આપવો' થીમ સાથે ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે.

આ પણ વાંચો: તમારી કીડનીના સ્વાસ્થ્ય પર સતત નજર રાખો

વિશ્વ કિડની દિવસનો હેતુ અને ઇતિહાસ: વિશ્વભરના સામાન્ય લોકોમાં તંદુરસ્ત કિડની કે કિડનીની જરૂરિયાત અંગે જાગૃતિ વધે તે હેતુથી દર વર્ષે વિશ્વ કિડની દિવસ નિમિત્તે વિવિધ પ્રકારના જાગૃતિ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. આમાં જાહેર સ્ક્રીનિંગ, સેમિનાર અને મેરેથોન જેવી ઇવેન્ટનો સમાવેશ થાય છે. જેનો ઉદ્દેશ્ય માત્ર કિડનીના રોગો અંગે જાગૃતિ ફેલાવવાનો નથી પરંતુ તંદુરસ્ત કિડનીની જરૂરિયાત અને રોગમુક્ત જીવન કેવી રીતે જીવી શકાય તે અંગે પણ જાગૃતિ ફેલાવવાનો છે.

વિશ્વ કિડની દિવસની સ્થાપના: વર્ષ 2006માં ઈન્ટરનેશનલ સોસાયટી ઓફ નેફ્રોલોજી અને ઈન્ટરનેશનલ ફેડરેશન ઓફ કિડની ફાઉન્ડેશનની સંયુક્ત પહેલ પર કરવામાં આવી હતી, જેનો ઉદ્દેશ્ય સ્વસ્થ કિડનીના મહત્વ અને સંબંધિત રોગો વિશે લોકોમાં જાગૃતિ લાવવાનો હતો. શરૂઆતમાં, વર્ષ 2006 માં, 66 દેશોએ સાથે મળીને વિશ્વ કિડની દિવસની ઉજવણી કરી, પરંતુ તેની સ્થાપનાના બે વર્ષમાં, 66 દેશોની સંખ્યા વધીને 88 થઈ ગઈ. હાલમાં, આ પ્રસંગ વિશ્વના ઘણા દેશોમાં ઉજવવામાં આવે છે.

આ પણ વાંચો: No Smoking Day 2023: જાણો કોણે સરકારને રાષ્ટ્રીય ધૂમ્રપાન દિન નિમિત્તે સ્મોકિંગ ઝોન દૂર કરવા વિનંતી કરી

દર વર્ષે મોટી સંખ્યામાં વધારો: કિડની એ આપણા શરીરના સૌથી મહત્વપૂર્ણ અવયવોમાંનું એક છે, કારણ કે તે ઝેરી તત્વોને બહાર કાઢવા, બ્લડ પ્રેશરને સામાન્ય બનાવવા અને શરીરમાં એસિડના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. પરંતુ જો કોઈ કારણોસર કિડની સામાન્ય રીતે કામ કરી શકતી નથી, તો લોહીમાંથી ઝેર ફિલ્ટર થઈ શકતું નથી અને શરીરમાં ઝેર વધવા લાગે છે. આના કારણે શરીરમાં અનેક સમસ્યાઓ વધવાની સંભાવના વધી જાય છે અને ક્યારેક શરીરના અન્ય અંગોને નુકસાન થવાનો ખતરો પણ વધી જાય છે. સમગ્ર વિશ્વમાં દર વર્ષે મોટી સંખ્યામાં સ્ત્રીઓ અને પુરુષો કિડનીની સમસ્યા અથવા તેના બગાડને કારણે અત્યંત ગંભીર પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરે છે. તે જ સમયે, યોગ્ય સમયે યોગ્ય સારવાર ન મળવાને કારણે ઘણા લોકો પોતાનો જીવ પણ ગુમાવે છે. નિષ્ણાતોના મતે, છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, કિડનીના રોગો, ખાસ કરીને કિડનીમાં પથરી અને કિડની ફેલ થવાના કેસમાં ઝડપથી વધારો થયો છે.

આ રોગના મુખ્ય લક્ષણો: કિડનીના રોગોના મુખ્ય લક્ષણો વિશે વાત કરીએ તો, યુરીન ઈન્ફેક્શન, શરીરમાં યુરિક એસિડનું પ્રમાણ વધવું, વારંવાર પેશાબ કરવાની ઈચ્છા, પેશાબ કે તેમાં લોહી આવવું, ઘૂંટણ, પગ, આંગળીઓ કે આંખોની આસપાસ સોજો આવવો. કિડનીના રોગો એ પાસનો સોજો છે, કંઈપણ ખાવાની ઇચ્છા નથી અને સ્નાયુઓમાં દુખાવો છે.

શાના લીધે થાય છે કિડનીને નુકસાન: તબીબોના મતે આનુવંશિકતા, ડાયાબિટીસ, હાઈ બ્લડ પ્રેશર અને પેઈનકિલરના વધુ પડતા ઉપયોગને કારણે કિડનીને નુકસાન થવાનું જોખમ રહેલું છે. ચિંતાજનક વાત એ છે કે કિડનીની સમસ્યાના પ્રારંભિક તબક્કામાં તેના તીવ્ર લક્ષણો સામાન્ય રીતે દેખાતા નથી, એટલે કે તેના લક્ષણો એટલા સામાન્ય છે કે લોકો તેને ઓળખી શકતા નથી. આવી સ્થિતિમાં, જ્યાં સુધી લોકોને તેની જાણ થશે ત્યાં સુધીમાં બંને કિડનીને ઘણું નુકસાન થઈ ચૂક્યું છે.

કિડની રોગ નિવારણ: કિડનીને સ્વસ્થ રાખવામાં અને રોગોથી બચાવવામાં કેટલીક આવશ્યક વસ્તુઓ ખૂબ જ મદદરૂપ થઈ શકે છે. જેમાંથી કેટલાક નીચે મુજબ છે.

  • દિવસભર જરૂરી માત્રામાં પાણી પીતા રહો.
  • તબીબી સલાહ વિના પ્રોટીન સપ્લિમેન્ટ્સ લેવાનું ટાળો.
  • વધુ પેઇન કિલર લેવાનું ટાળો.
  • ધૂમ્રપાન ટાળો. તેની કિડની પર પણ વિપરીત અસર થાય છે.
  • સતત પેશાબની સમસ્યાઓના કિસ્સામાં ડૉક્ટરની સલાહ લો.
  • નિયમિત સમયાંતરે શરીરની તપાસ કરતા રહો.

હૈદરાબાદ: દર વર્ષે માર્ચ મહિનાના બીજા ગુરૂવારે ‘વિશ્વ કીડની દિવસ’ની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. આ દિવસ ઉજવવાનો હેતુ આપણા શરીરમાં કીડનીનું મહત્વ સમજવાનો, તેને લગતી બીમારીઓ વીશે જાણવાનો અને કીડનીના સ્વાસ્થ્યને કેવી રીતે જાળવી શકાય તેના વીશે માહિતી ફેલાવવાનો છે. આ વર્ષે આ દિવસ 9 માર્ચે ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે.

આ વર્ષે આ થીમ ઉજવાઈ રહ્યો છે: કિડની આપણા શરીરમાં ચાળણીની જેમ કામ કરે છે જે શરીરમાંથી ઝેરી તત્વોને બહાર કાઢવાનું કામ કરે છે. પરંતુ જો આ ચાળણીમાં ગરબડ થઈ જાય તો શરીરમાં ટોક્સિન્સ જમા થવા લાગે છે, જેનાથી ઘણી સમસ્યાઓનો ખતરો વધી જાય છે અને શરીરના અન્ય અંગોને પણ નુકસાન થાય છે. વિશ્વ કિડની દિવસ દર વર્ષે માર્ચના બીજા ગુરુવારે સામાન્ય લોકોમાં કિડનીના રોગો, તેના કારણો, તેનાથી બચવા અને કિડનીના રોગોથી થતી અન્ય સમસ્યાઓ વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે, આ દિવસ આજે એટલે કે 9 માર્ચના રોજ 'બધા માટે કિડની આરોગ્ય - અણધાર્યા માટે તૈયારી કરવી, નબળાઈઓને ટેકો આપવો' થીમ સાથે ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે.

આ પણ વાંચો: તમારી કીડનીના સ્વાસ્થ્ય પર સતત નજર રાખો

વિશ્વ કિડની દિવસનો હેતુ અને ઇતિહાસ: વિશ્વભરના સામાન્ય લોકોમાં તંદુરસ્ત કિડની કે કિડનીની જરૂરિયાત અંગે જાગૃતિ વધે તે હેતુથી દર વર્ષે વિશ્વ કિડની દિવસ નિમિત્તે વિવિધ પ્રકારના જાગૃતિ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. આમાં જાહેર સ્ક્રીનિંગ, સેમિનાર અને મેરેથોન જેવી ઇવેન્ટનો સમાવેશ થાય છે. જેનો ઉદ્દેશ્ય માત્ર કિડનીના રોગો અંગે જાગૃતિ ફેલાવવાનો નથી પરંતુ તંદુરસ્ત કિડનીની જરૂરિયાત અને રોગમુક્ત જીવન કેવી રીતે જીવી શકાય તે અંગે પણ જાગૃતિ ફેલાવવાનો છે.

વિશ્વ કિડની દિવસની સ્થાપના: વર્ષ 2006માં ઈન્ટરનેશનલ સોસાયટી ઓફ નેફ્રોલોજી અને ઈન્ટરનેશનલ ફેડરેશન ઓફ કિડની ફાઉન્ડેશનની સંયુક્ત પહેલ પર કરવામાં આવી હતી, જેનો ઉદ્દેશ્ય સ્વસ્થ કિડનીના મહત્વ અને સંબંધિત રોગો વિશે લોકોમાં જાગૃતિ લાવવાનો હતો. શરૂઆતમાં, વર્ષ 2006 માં, 66 દેશોએ સાથે મળીને વિશ્વ કિડની દિવસની ઉજવણી કરી, પરંતુ તેની સ્થાપનાના બે વર્ષમાં, 66 દેશોની સંખ્યા વધીને 88 થઈ ગઈ. હાલમાં, આ પ્રસંગ વિશ્વના ઘણા દેશોમાં ઉજવવામાં આવે છે.

આ પણ વાંચો: No Smoking Day 2023: જાણો કોણે સરકારને રાષ્ટ્રીય ધૂમ્રપાન દિન નિમિત્તે સ્મોકિંગ ઝોન દૂર કરવા વિનંતી કરી

દર વર્ષે મોટી સંખ્યામાં વધારો: કિડની એ આપણા શરીરના સૌથી મહત્વપૂર્ણ અવયવોમાંનું એક છે, કારણ કે તે ઝેરી તત્વોને બહાર કાઢવા, બ્લડ પ્રેશરને સામાન્ય બનાવવા અને શરીરમાં એસિડના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. પરંતુ જો કોઈ કારણોસર કિડની સામાન્ય રીતે કામ કરી શકતી નથી, તો લોહીમાંથી ઝેર ફિલ્ટર થઈ શકતું નથી અને શરીરમાં ઝેર વધવા લાગે છે. આના કારણે શરીરમાં અનેક સમસ્યાઓ વધવાની સંભાવના વધી જાય છે અને ક્યારેક શરીરના અન્ય અંગોને નુકસાન થવાનો ખતરો પણ વધી જાય છે. સમગ્ર વિશ્વમાં દર વર્ષે મોટી સંખ્યામાં સ્ત્રીઓ અને પુરુષો કિડનીની સમસ્યા અથવા તેના બગાડને કારણે અત્યંત ગંભીર પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરે છે. તે જ સમયે, યોગ્ય સમયે યોગ્ય સારવાર ન મળવાને કારણે ઘણા લોકો પોતાનો જીવ પણ ગુમાવે છે. નિષ્ણાતોના મતે, છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, કિડનીના રોગો, ખાસ કરીને કિડનીમાં પથરી અને કિડની ફેલ થવાના કેસમાં ઝડપથી વધારો થયો છે.

આ રોગના મુખ્ય લક્ષણો: કિડનીના રોગોના મુખ્ય લક્ષણો વિશે વાત કરીએ તો, યુરીન ઈન્ફેક્શન, શરીરમાં યુરિક એસિડનું પ્રમાણ વધવું, વારંવાર પેશાબ કરવાની ઈચ્છા, પેશાબ કે તેમાં લોહી આવવું, ઘૂંટણ, પગ, આંગળીઓ કે આંખોની આસપાસ સોજો આવવો. કિડનીના રોગો એ પાસનો સોજો છે, કંઈપણ ખાવાની ઇચ્છા નથી અને સ્નાયુઓમાં દુખાવો છે.

શાના લીધે થાય છે કિડનીને નુકસાન: તબીબોના મતે આનુવંશિકતા, ડાયાબિટીસ, હાઈ બ્લડ પ્રેશર અને પેઈનકિલરના વધુ પડતા ઉપયોગને કારણે કિડનીને નુકસાન થવાનું જોખમ રહેલું છે. ચિંતાજનક વાત એ છે કે કિડનીની સમસ્યાના પ્રારંભિક તબક્કામાં તેના તીવ્ર લક્ષણો સામાન્ય રીતે દેખાતા નથી, એટલે કે તેના લક્ષણો એટલા સામાન્ય છે કે લોકો તેને ઓળખી શકતા નથી. આવી સ્થિતિમાં, જ્યાં સુધી લોકોને તેની જાણ થશે ત્યાં સુધીમાં બંને કિડનીને ઘણું નુકસાન થઈ ચૂક્યું છે.

કિડની રોગ નિવારણ: કિડનીને સ્વસ્થ રાખવામાં અને રોગોથી બચાવવામાં કેટલીક આવશ્યક વસ્તુઓ ખૂબ જ મદદરૂપ થઈ શકે છે. જેમાંથી કેટલાક નીચે મુજબ છે.

  • દિવસભર જરૂરી માત્રામાં પાણી પીતા રહો.
  • તબીબી સલાહ વિના પ્રોટીન સપ્લિમેન્ટ્સ લેવાનું ટાળો.
  • વધુ પેઇન કિલર લેવાનું ટાળો.
  • ધૂમ્રપાન ટાળો. તેની કિડની પર પણ વિપરીત અસર થાય છે.
  • સતત પેશાબની સમસ્યાઓના કિસ્સામાં ડૉક્ટરની સલાહ લો.
  • નિયમિત સમયાંતરે શરીરની તપાસ કરતા રહો.
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.