યોગ આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક (Tips To Practicing Yoga At Home) છે કારણ કે તે મન, શરીર અને મનને નિયંત્રિત અને સંતુલિત કરે છે. યોગમાં ઘણી મુદ્રાઓ અને આસનોનો સમાવેશ થાય છે. જે શરીરના તમામ આંતરિક અને બાહ્ય અંગોને લાભ આપે છે. પરંતુ ક્યારેક યોગના આસનોની ખોટી પ્રેક્ટિસ અથવા તેના નિયમો સાથે જોડાયેલી કેટલીક ભૂલોને કારણે પણ શરીરને નુકસાન થઈ શકે છે.
યોગ્ય રીતે અભ્યાસ કરવો કેમ જરુરી છે
યોગ પ્રશિક્ષક મીનુ વર્મા જણાવે છે કે યોગ દરમિયાન આસનોનો યોગ્ય રીતે અભ્યાસ કરવો પણ એટલું જ મહત્વપૂર્ણ છે. યોગાભ્યાસ માટે આપવામાં આવેલા નિયમોનું યોગ્ય રીતે પાલન કરવું પણ એટલું જ (Tips To Practicing Yoga At Home) મહત્વપૂર્ણ છે. યોગની પ્રેક્ટિસ કરતી વખતે એક સાથેે શરીરમાં વિવિધ પ્રવૃત્તિઓ ચાલે છે જેમ કે શ્વાસને નિયંત્રિત કરવો, ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું અને શરીર દ્વારા યોગની મુદ્રાઓનો અભ્યાસ કરવો વગેરે. જેના કારણે આપણું મન, શરીર અને મન ત્રણેય તે સમયે સક્રિય હોય છે. આવી સ્થિતિમાં કોઈ એકમાં એકાગ્રતાનો અભાવ અથવા કોઈપણ પ્રકારની દિશાહિનતા ભૂલોનું કારણ બની શકે છે. આ સિવાય યોગમાં આસનના અભ્યાસ માટે કેટલાક નિયમો (yoga tips) નક્કી કરવામાં આવ્યા છે. પરંતુ ઘણી વખત લોકો જ્ઞાનના અભાવ અથવા આળસના કારણે તે નિયમોને અપનાવતા નથી, જે શરીર માટે ઘણી વખત ભારે પડી શકે છે.
અમારા નિષ્ણાતના મતે યોગની પ્રેક્ટિસ કરતી વખતે લોકો જે સૌથી સામાન્ય ભૂલો કરે છે તે નીચે મુજબ છે.
યોગ માટે યોગ્ય કપડાં ન પહેરવા
યોગ દરમિયાન આસનના અભ્યાસ માટે (Tips To Practicing Yoga At Home) જરૂરી છે કે આસનની પ્રેક્ટિસ દરમિયાન આડા પડવા, હાથપગ ખોલવા અથવા કોઈપણ રીતે અસ્વસ્થતા ઊભી ન થાય તેવાં કપડાં (Tips To Practicing Yoga At Home) હોવા જોઈએ. પરંતુ ઘણી વખત લોકો વધુ પડતા ચુસ્ત કપડાં અથવા ખૂબ ઢીલા અથવા ઢીલા કપડાં પહેરે છે. જેના કારણે તેમને વ્યાયામ કરવામાં ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં અને શ્વાસને નિયંત્રિત કરવામાં મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે. તેથી યોગ કરતી વખતે વ્યક્તિએ હંમેશા એવા કપડાં પહેરવા જોઈએ જે આરામદાયક હોય, પરસેવો શોષી શકે અને શરીરની હલનચલન કરવામાં (yoga tips) સરળતા થાય.
યોગ્ય સ્થાન અને સાદડીની પસંદગી
સામાન્ય રીતે પ્રથમ વખત યોગ શરૂ કરવાના ઉત્સાહમાં લોકો તપાસ કર્યા વિના યોગ સાદડી-મેટ ખરીદે છે. યોગ આસનોની પ્રેક્ટિસ દરમિયાન (Tips To Practicing Yoga At Home) યોગ સાદડી ઘૂંટણ, કમર, હાથ, પગ અને હથેળીઓ માટે તકિયા તરીકે કામ કરે છે અને આસન કરતી વખતે લપસી જવા કે પડી જવા અને ઈજા થવાનું જોખમ (yoga tips) ઘટાડે છે. પરંતુ ઘણી વખત લોકો ચેક કર્યા વગર જ આવી આકર્ષક દેખાતી સાદડીઓ ખરીદે છે જે ખૂબ જ સુંવાળી અને લપસણી હોય છે. જે ક્યારેક લોકો માટે લપસી પડવાનુંં કારણ પણ બની જાય છે. આ સિવાય ઘણી વખત લોકો સાંકડી એટલે કે એવી જગ્યા પસંદ કરે છે જ્યાં હાથપગ ફેલાવવા માટે વધુ જગ્યા ન હોય. આવી સ્થિતિમાં કસરત દરમિયાન ઈજા થવાનું જોખમ વધી જાય છે.
ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યા વિના કસરત કરવી
મન, શરીર અને દિમાગમાં એકાગ્રતા (Tips To Practicing Yoga At Home) એ યોગાસન કે કોઈપણ કસરત માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ નિયમ માનવામાં આવે છે. એટલે કે જ્યારે પણ તમે કસરત કરો ત્યારે તમારું ધ્યાન સંપૂર્ણ રીતે એક્સરસાઇઝ પર જ કેન્દ્રિત (yoga tips) હોવું જોઈએ. પરંતુ સામાન્ય રીતે યોગ કે વ્યાયામ દરમિયાન પણ લોકોનું ધ્યાન ઓફિસ, ઘર, બાળકો કે બીજી ઘણી બધી બાબતોમાં ફસાયેલું રહે છે. આવી સ્થિતિમાં જો અલગ-અલગ આસનની પ્રેક્ટિસ કરતી વખતે ધ્યાન ભટકી જાય તો કાં તો આસન ખોટા હોઈ શકે છે સાથે જ યોગના એકંદર ફાયદામાં પણ ઘટાડો થઈ શકે છે.
આ પણ વાંચોઃ Yoga Effective In Winter : શિયાળામાં સામાન્ય મોસમી સમસ્યાઓથી દૂર રહેવા માટે યોગ છે અસરકારક
યોગ પહેલાં અને પછી આહારના નિયમો
સવારના સમયે યોગનો અભ્યાસ કરવામાં આવે કે સાંજે, યોગ કરતા પહેલા ઓછામાં ઓછા 30 થી 40 મિનિટના સમયગાળા દરમિયાન વ્યક્તિએ (Tips To Practicing Yoga At Home) કંઈપણ ખાવું જોઈએ નહીં. તે પહેલાં પણ ભારે ખોરાક ન લેવો જોઈએ. એવા લોકો જે સવારે યોગ કરે છે તેઓ યોગાસનના ઓછામાં ઓછા 40 મિનિટ પહેલાં કેળા અથવા અન્ય ફળો ઉપરાંત ડ્રાય ફ્રૂટ્સ અથવા હળવો નાસ્તો (yoga tips) લઈ શકે છે. બીજી તરફ જે લોકો સાંજે યોગ કરે છે, તેઓ યોગાસનના ઓછામાં ઓછા 1 કલાક પહેલાં હળવો નાસ્તો જેમ કે બાફેલા શાકભાજી, સલાડ, બદામ અને સીડ્સ વગેરે લઈ શકે છે. યોગ કર્યાના ઓછામાં ઓછા 30 મિનિટ પછી પાણી પીવું જોઈએ, તે પહેલાં નહીં.
આ પણ વાંચોઃ યોગ ભગાવે રોગ: યોગાસન થકી રાજકોટના 4 દર્દીઓ બન્યા કોરોના મુકત
