ETV Bharat / sukhibhava

પેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિનાનો હેતુ લોકોને કોલોન કેન્સર વિશે જાગૃત કરવાનો છે

કોલોન કેન્સર વિશે લોકોને જાગૃત કરવા અને તેની સારવાર અને નિદાન અને વધુ અદ્યતન સારવાર વિશે ચર્ચા કરવા અને સંશોધન કરવા આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે સંસ્થાઓને પ્રેરણા આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે દર વર્ષે નવેમ્બર માસને "પેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિનો" (stomach cancer awareness month)તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

Etv Bharatપેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિનાનો હેતુ લોકોને કોલોન કેન્સર વિશે જાગૃત કરવાનો છે
Etv Bharatપેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિનાનો હેતુ લોકોને કોલોન કેન્સર વિશે જાગૃત કરવાનો છે
author img

By

Published : Nov 1, 2022, 10:49 AM IST

ન્યૂઝ ડેસ્ક: આંતરડાના કેન્સરને સામાન્ય રીતે પ્રમાણમાં વધુ જટિલ કેન્સર તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે કારણ કે મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં આ પ્રકારના કેન્સરવાળા લોકો તેના પ્રારંભિક લક્ષણોને (Early symptoms of colon cancer) પકડી શકતા નથી. અને જ્યાં સુધી લક્ષણો સમજમાં આવવા લાગે છે, ત્યાં સુધીમાં આ કેન્સરે ફેલાવાનું શરૂ કરી દીધું હોય છે. પરંતુ જો આ કેન્સર પ્રારંભિક તબક્કામાં અથવા પ્રથમ તબક્કામાં મળી આવે તો તેને દવાઓ, સારવાર અને ઉપચારની મદદથી નિયંત્રિત કરી શકાય છે. સમગ્ર વિશ્વમાં પેટના કેન્સર વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે, નવેમ્બર મહિનો દર વર્ષે “પેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિનો” (stomach cancer awareness month)એટલે કે પેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિનો તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

આંતરડાનું કેન્સર મૃત્યુનું બીજું મુખ્ય કારણ: મેડિકલ સાયન્સે ઘણી પ્રગતિ કરી હોવા છતાં અને આજના યુગમાં જો સમયસર શોધી કાઢવામાં આવે તો મોટાભાગના પ્રકારના કેન્સરની સારવાર ઘણી હદ સુધી શક્ય બની છે. પરંતુ તેમ છતાં, કેન્સર એક એવો રોગ છે, તેનું નામ સાંભળતા જ મોટાભાગના લોકોના મનમાં ડર છવાઈ જાય છે. આંકડાઓ અનુસાર, વર્ષ 2019માં વિશ્વભરમાં લગભગ એક કરોડ લોકો કેન્સરને કારણે મૃત્યુ પામ્યા છે. જે વર્ષ 2010 કરતા 20.9 ટકા વધુ હતું. બીજી તરફ પેટના કેન્સરની વાત કરીએ તો વર્ષ 2019માં લગભગ 9,57,000 લોકો તેના કારણે મૃત્યુ પામ્યા હતા. આ વર્ષમાં આને લગતા 12.7 લાખ કેસ સામે આવ્યા હતા. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનના એક રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે દર વર્ષે વિશ્વભરમાં સરેરાશ 7,2300 લોકો કોલોન કેન્સરથી પોતાનો જીવ ગુમાવે છે. ભારતમાં, આંતરડાનું કેન્સર મૃત્યુનું બીજું મુખ્ય કારણ છે. કોલોન કેન્સર ભારતમાં ચોથું સૌથી સામાન્ય કેન્સર માનવામાં આવે છે.

ઈતિહાસ: પેટના કેન્સર વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે સંસ્થા નો પેટ ફોર કેન્સર (NSFC) દ્વારા વર્ષ 2010 માં પેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિનાની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. NSFC એવું માને છે કે કોલોન કેન્સર એ ઝડપથી વિકસતો રોગ છે, અને તેની ચર્ચા કરવાની જરૂર છે. તેથી જ એન.એસ.એફ.સી યુએસ સેનેટના સહયોગથી "નેશનલ પેટ કેન્સર અવેરનેસ મંથ" ની સ્થાપના કરવામાં આવી. જે પછી વર્ષ 2011 સુધી, ઘણી બધી સંસ્થાઓએ આ કાર્યક્રમને તેમનો ટેકો આપ્યો અને પેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિના દરમિયાન પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લીધો. આ પછી, વર્ષ 2012 માં, પ્રથમ વાર્ષિક નો પેટ ફોર કેન્સર વોકનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં અમેરિકાના 35 રાજ્યો અને વિશ્વના 10 દેશોના પ્રતિભાગીઓ સામેલ થયા હતા. આ પ્રસંગે પ્રતીકાત્મક રજૂઆત તરીકે પેરીવિંકલ બ્લુ રિબન પણ આ હેતુ માટે નિયુક્ત કરવામાં આવી હતી.

આંતરડાનું કેન્સર: નિષ્ણાતો કહે છે કે પેટના કેન્સરને જટિલ કેન્સર માનવામાં આવે છે. આંતરડાના કેન્સરના પ્રારંભિક લક્ષણો સામાન્ય રીતે ખૂબ સ્પષ્ટ રીતે દેખાતા ન હોવાથી, તેના લક્ષણોને ઓળખવામાં ઘણી વાર વિલંબ થાય છે. આંતરડાનું કેન્સર એવી સ્થિતિ છે જેમાં પેટના કોઈપણ ભાગમાં કેન્સરના કોષો બને છે. સામાન્ય રીતે, આ કેન્સરમાં ગેસ્ટ્રોએસોફેજલ જંકશન સૌથી વધુ પ્રભાવિત થાય છે. આનુવંશિકતાને સામાન્ય રીતે કોલોન કેન્સરના સૌથી સામાન્ય કારણોમાંનું એક માનવામાં આવે છે. પરંતુ ઘરમાં પેટના અલ્સરનો ઇતિહાસ, પેટમાં સતત બળતરા અથવા જઠરનો સોજો, H pylori નામના બેક્ટેરિયમનો ચેપ, ઘાતક એનિમિયા, પેટમાં ચોક્કસ પ્રકારના પોલિપ્સ, સ્થૂળતા અને આહારમાં અસંતુલન અથવા વિક્ષેપ અને અન્ય ઘણા કારણો પણ પેટનું કેન્સર હોઈ શકે છે. .

પ્રકાર અને લક્ષણો: પેટના કેન્સરને સામાન્ય ભાષામાં ગેસ્ટ્રિક કેન્સર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. ચાર પ્રકારના માનવામાં આવે છે. આમાંના સૌથી સામાન્ય એડેનોકાર્સિનોમાસ છે. આ સિવાય ગેસ્ટ્રોઈન્ટેસ્ટાઈનલ સ્ટ્રોમલ ટ્યુમર, ન્યુરોએન્ડોક્રાઈન ટ્યુમર અને લિમ્ફોમાસ કોલોન કેન્સરના અન્ય પ્રકાર છે. પેટના કેન્સરના લક્ષણો વિશે વાત કરીએ તો, મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં અને પ્રાથમિક તબક્કામાં, તેના લક્ષણો સમજી શકતા નથી કારણ કે તે ખૂબ જ સામાન્ય છે અને તેને ઘણા રોગો અથવા પરિસ્થિતિઓના લક્ષણો તરીકે પણ ગણવામાં આવે છે.

  • પાચન સાથે સમસ્યાઓ
  • પેટમાં અસ્વસ્થતા અથવા પેટનું ફૂલવું
  • ભૂખ ન લાગવી
  • વજનમાં ઘટાડો
  • પેટમાં દુખાવો અથવા બેચેની
  • ઉપલા પેટમાં અસ્વસ્થતા અથવા પરેશાની
  • ઓછું ખાવાથી પણ પેટ ભરેલું લાગે છે
  • સામાન્ય ઉબકા અને ઉલટી અથવા ક્યારેક ઉલ્ટીમાં લોહી આવવું
  • નબળાઈ અથવા થાકની લાગણી
  • વજનમાં ઘટાડો
  • ઓછું હિમોગ્લોબિન અથવા એનિમિયા
  • સ્ટૂલ અથવા કાળા રંગના સ્ટૂલમાં લોહી
  • ખોરાક ગળવામાં મુશ્કેલી
  • અતિશય બર્પિંગ વગેરે.
  • પેટ કેન્સર જાગૃતિ મહિનાના લક્ષણો

કાયમી નિદાન અને સારવાર: પેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિના દરમિયાન, પેટના કેન્સર વિશે જાગૃતિ લાવવા અને લોકોને આ રોગ વિશે જાગૃત કરવા માટે નવેમ્બર મહિના દરમિયાન વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. જેમાં લોકોને પ્રારંભિક તબક્કે તેના લક્ષણો સમજવા અને સામાન્ય લક્ષણોની અવગણના ન કરવા પ્રેરિત કરવામાં આવે છે. જેથી કેન્સરને સમયસર ઓળખી શકાય અને તેનાથી બચવાના પ્રયાસો કરી શકાય. એનએસએફસી આ મુજબ, જો પ્રારંભિક તબક્કે શોધી કાઢવામાં આવે તો, દવાઓ અને સારવારની મદદથી આંતરડાના કેન્સરને નિયંત્રિત કરી શકાય છે. નોંધપાત્ર રીતે, આ ઇવેન્ટનો ઉદ્દેશ્ય માત્ર કોલોન કેન્સરના કારણો, જોખમો, લક્ષણો અને સારવાર વિશે લોકોને શિક્ષિત અને જાગૃત કરવાનો નથી. આંતરડાના કેન્સરના વહેલા અને કાયમી નિદાન અને સારવાર માટે સંશોધનની જરૂરિયાત અંગે ચર્ચા કરવી અને તેના માટે પ્રયત્નો કરવા એ પણ આ પ્રસંગના મુખ્ય ઉદ્દેશોમાં સામેલ છે.

ન્યૂઝ ડેસ્ક: આંતરડાના કેન્સરને સામાન્ય રીતે પ્રમાણમાં વધુ જટિલ કેન્સર તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે કારણ કે મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં આ પ્રકારના કેન્સરવાળા લોકો તેના પ્રારંભિક લક્ષણોને (Early symptoms of colon cancer) પકડી શકતા નથી. અને જ્યાં સુધી લક્ષણો સમજમાં આવવા લાગે છે, ત્યાં સુધીમાં આ કેન્સરે ફેલાવાનું શરૂ કરી દીધું હોય છે. પરંતુ જો આ કેન્સર પ્રારંભિક તબક્કામાં અથવા પ્રથમ તબક્કામાં મળી આવે તો તેને દવાઓ, સારવાર અને ઉપચારની મદદથી નિયંત્રિત કરી શકાય છે. સમગ્ર વિશ્વમાં પેટના કેન્સર વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે, નવેમ્બર મહિનો દર વર્ષે “પેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિનો” (stomach cancer awareness month)એટલે કે પેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિનો તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

આંતરડાનું કેન્સર મૃત્યુનું બીજું મુખ્ય કારણ: મેડિકલ સાયન્સે ઘણી પ્રગતિ કરી હોવા છતાં અને આજના યુગમાં જો સમયસર શોધી કાઢવામાં આવે તો મોટાભાગના પ્રકારના કેન્સરની સારવાર ઘણી હદ સુધી શક્ય બની છે. પરંતુ તેમ છતાં, કેન્સર એક એવો રોગ છે, તેનું નામ સાંભળતા જ મોટાભાગના લોકોના મનમાં ડર છવાઈ જાય છે. આંકડાઓ અનુસાર, વર્ષ 2019માં વિશ્વભરમાં લગભગ એક કરોડ લોકો કેન્સરને કારણે મૃત્યુ પામ્યા છે. જે વર્ષ 2010 કરતા 20.9 ટકા વધુ હતું. બીજી તરફ પેટના કેન્સરની વાત કરીએ તો વર્ષ 2019માં લગભગ 9,57,000 લોકો તેના કારણે મૃત્યુ પામ્યા હતા. આ વર્ષમાં આને લગતા 12.7 લાખ કેસ સામે આવ્યા હતા. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનના એક રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે દર વર્ષે વિશ્વભરમાં સરેરાશ 7,2300 લોકો કોલોન કેન્સરથી પોતાનો જીવ ગુમાવે છે. ભારતમાં, આંતરડાનું કેન્સર મૃત્યુનું બીજું મુખ્ય કારણ છે. કોલોન કેન્સર ભારતમાં ચોથું સૌથી સામાન્ય કેન્સર માનવામાં આવે છે.

ઈતિહાસ: પેટના કેન્સર વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે સંસ્થા નો પેટ ફોર કેન્સર (NSFC) દ્વારા વર્ષ 2010 માં પેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિનાની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. NSFC એવું માને છે કે કોલોન કેન્સર એ ઝડપથી વિકસતો રોગ છે, અને તેની ચર્ચા કરવાની જરૂર છે. તેથી જ એન.એસ.એફ.સી યુએસ સેનેટના સહયોગથી "નેશનલ પેટ કેન્સર અવેરનેસ મંથ" ની સ્થાપના કરવામાં આવી. જે પછી વર્ષ 2011 સુધી, ઘણી બધી સંસ્થાઓએ આ કાર્યક્રમને તેમનો ટેકો આપ્યો અને પેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિના દરમિયાન પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લીધો. આ પછી, વર્ષ 2012 માં, પ્રથમ વાર્ષિક નો પેટ ફોર કેન્સર વોકનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં અમેરિકાના 35 રાજ્યો અને વિશ્વના 10 દેશોના પ્રતિભાગીઓ સામેલ થયા હતા. આ પ્રસંગે પ્રતીકાત્મક રજૂઆત તરીકે પેરીવિંકલ બ્લુ રિબન પણ આ હેતુ માટે નિયુક્ત કરવામાં આવી હતી.

આંતરડાનું કેન્સર: નિષ્ણાતો કહે છે કે પેટના કેન્સરને જટિલ કેન્સર માનવામાં આવે છે. આંતરડાના કેન્સરના પ્રારંભિક લક્ષણો સામાન્ય રીતે ખૂબ સ્પષ્ટ રીતે દેખાતા ન હોવાથી, તેના લક્ષણોને ઓળખવામાં ઘણી વાર વિલંબ થાય છે. આંતરડાનું કેન્સર એવી સ્થિતિ છે જેમાં પેટના કોઈપણ ભાગમાં કેન્સરના કોષો બને છે. સામાન્ય રીતે, આ કેન્સરમાં ગેસ્ટ્રોએસોફેજલ જંકશન સૌથી વધુ પ્રભાવિત થાય છે. આનુવંશિકતાને સામાન્ય રીતે કોલોન કેન્સરના સૌથી સામાન્ય કારણોમાંનું એક માનવામાં આવે છે. પરંતુ ઘરમાં પેટના અલ્સરનો ઇતિહાસ, પેટમાં સતત બળતરા અથવા જઠરનો સોજો, H pylori નામના બેક્ટેરિયમનો ચેપ, ઘાતક એનિમિયા, પેટમાં ચોક્કસ પ્રકારના પોલિપ્સ, સ્થૂળતા અને આહારમાં અસંતુલન અથવા વિક્ષેપ અને અન્ય ઘણા કારણો પણ પેટનું કેન્સર હોઈ શકે છે. .

પ્રકાર અને લક્ષણો: પેટના કેન્સરને સામાન્ય ભાષામાં ગેસ્ટ્રિક કેન્સર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. ચાર પ્રકારના માનવામાં આવે છે. આમાંના સૌથી સામાન્ય એડેનોકાર્સિનોમાસ છે. આ સિવાય ગેસ્ટ્રોઈન્ટેસ્ટાઈનલ સ્ટ્રોમલ ટ્યુમર, ન્યુરોએન્ડોક્રાઈન ટ્યુમર અને લિમ્ફોમાસ કોલોન કેન્સરના અન્ય પ્રકાર છે. પેટના કેન્સરના લક્ષણો વિશે વાત કરીએ તો, મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં અને પ્રાથમિક તબક્કામાં, તેના લક્ષણો સમજી શકતા નથી કારણ કે તે ખૂબ જ સામાન્ય છે અને તેને ઘણા રોગો અથવા પરિસ્થિતિઓના લક્ષણો તરીકે પણ ગણવામાં આવે છે.

  • પાચન સાથે સમસ્યાઓ
  • પેટમાં અસ્વસ્થતા અથવા પેટનું ફૂલવું
  • ભૂખ ન લાગવી
  • વજનમાં ઘટાડો
  • પેટમાં દુખાવો અથવા બેચેની
  • ઉપલા પેટમાં અસ્વસ્થતા અથવા પરેશાની
  • ઓછું ખાવાથી પણ પેટ ભરેલું લાગે છે
  • સામાન્ય ઉબકા અને ઉલટી અથવા ક્યારેક ઉલ્ટીમાં લોહી આવવું
  • નબળાઈ અથવા થાકની લાગણી
  • વજનમાં ઘટાડો
  • ઓછું હિમોગ્લોબિન અથવા એનિમિયા
  • સ્ટૂલ અથવા કાળા રંગના સ્ટૂલમાં લોહી
  • ખોરાક ગળવામાં મુશ્કેલી
  • અતિશય બર્પિંગ વગેરે.
  • પેટ કેન્સર જાગૃતિ મહિનાના લક્ષણો

કાયમી નિદાન અને સારવાર: પેટના કેન્સર જાગૃતિ મહિના દરમિયાન, પેટના કેન્સર વિશે જાગૃતિ લાવવા અને લોકોને આ રોગ વિશે જાગૃત કરવા માટે નવેમ્બર મહિના દરમિયાન વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. જેમાં લોકોને પ્રારંભિક તબક્કે તેના લક્ષણો સમજવા અને સામાન્ય લક્ષણોની અવગણના ન કરવા પ્રેરિત કરવામાં આવે છે. જેથી કેન્સરને સમયસર ઓળખી શકાય અને તેનાથી બચવાના પ્રયાસો કરી શકાય. એનએસએફસી આ મુજબ, જો પ્રારંભિક તબક્કે શોધી કાઢવામાં આવે તો, દવાઓ અને સારવારની મદદથી આંતરડાના કેન્સરને નિયંત્રિત કરી શકાય છે. નોંધપાત્ર રીતે, આ ઇવેન્ટનો ઉદ્દેશ્ય માત્ર કોલોન કેન્સરના કારણો, જોખમો, લક્ષણો અને સારવાર વિશે લોકોને શિક્ષિત અને જાગૃત કરવાનો નથી. આંતરડાના કેન્સરના વહેલા અને કાયમી નિદાન અને સારવાર માટે સંશોધનની જરૂરિયાત અંગે ચર્ચા કરવી અને તેના માટે પ્રયત્નો કરવા એ પણ આ પ્રસંગના મુખ્ય ઉદ્દેશોમાં સામેલ છે.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.