ન્યુઝ ડેસ્ક: કરોડરજ્જુના ઓપરેશનને સામાન્ય રીતે જટિલ ઓપરેશનની શ્રેણીમાં રાખવામાં આવે છે, જેના કારણે આપણી કરોડરજ્જુ માત્ર આપણા શરીરનો આધાર નથી પણ આપણા મગજ સાથે પણ જોડાયેલ છે. આપણા શરીરની તમામ ગતિવિધિઓ નિયંત્રિત થાય છે. કરોડરજ્જુમાં અમુક પ્રકારની સમસ્યા (spine problem) આપણી હલનચલન કરવાની ક્ષમતાને પણ અસર કરી શકે છે. કરોડરજ્જુની સર્જરી માટે આજના યુગમાં મોટાભાગના ડોકટરો મિનિમલ ઈન્વેસીવ સ્પાઈન સર્જરી અથવા કી હોલ સર્જરીને પસંદ કરે છે. જેના કારણે તે ઓપન સર્જરી કરતાં દર્દી માટે વધુ સુરક્ષિત, વધુ ફાયદાકારક અને ઓછી સમસ્યારૂપ છે.
આ પણ વાંચો: શું તમને ખબર છે ગટ હેલ્થ અને અલ્ઝાઈમર એકબીજા સાથે સંકળાયેલા છે...
કરોડરજ્જુ સંબંધિત સમસ્યાઓ: એવું માનવામાં આવે છે કે, ઓપન સ્પાઇન સર્જરી એટલે કે જંઘામૂળમાં મોટા ચીરા દ્વારા કરવામાં આવતી સર્જરી કેટલીકવાર કરોડરજ્જુ અથવા તેની સાથે સંકળાયેલ સ્નાયુઓમાં ઘણી કાયમી અને અસ્થાયી ગૂંચવણો અને સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે. આ કારણે ડોકટરોએ કરોડરજ્જુની સમસ્યાઓને દૂર કરવા માટે મિનિમલી ઇન્વેસીવ પદ્ધતિઓ અથવા કીહોલ સર્જરીને વધુ પ્રાધાન્ય આપવાનું શરૂ કર્યું છે. જેમાં શરીરમાં લાંબો ચીરો કર્યા વિના કરોડરજ્જુ સંબંધિત સમસ્યાઓ (spine problem) ખૂબ જ ઓછા સમયમાં શોધી શકાય છે. તે આરામની વાત છે કે, દર્દીને સામાન્ય રીતે સર્જરી પછી થોડા કલાકોમાં હોસ્પિટલમાંથી રજા આપવામાં આવે છે.
મિનિમલ ઇન્વેસિવ સ્પાઇન સર્જરીના ફાયદા: ન્યૂનતમ આક્રમક પદ્ધતિઓ વિશે ડૉ. હેમ જોશી ઓર્થોપેડિસ્ટ દેહરાદૂન, વરિષ્ઠ ઓર્થોપેડિસ્ટ, ઉત્તરાખંડ, દેહરાદૂન સમજાવે છે કે, પહેલાના સમયમાં કરોડરજ્જુની સર્જરી (Spine surgery) ખૂબ જ પીડાદાયક માનવામાં આવતી હતી. ડૉક્ટરો પોતે દર્દીને તે કરવાની સલાહ આપતા ન હતા સિવાય કે, શસ્ત્રક્રિયા અત્યંત જરૂરી બની જાય. પરંતુ વર્તમાન સમયમાં, તબીબી ક્ષેત્રે જટિલ સારવારના ક્ષેત્રમાં ઘણી પ્રગતિ થઈ છે, જેના કારણે ઘણા પ્રકારના રોગોની સારવાર અથવા ઓપરેશન માટે પ્રમાણમાં સરળ અને વધુ ફાયદાકારક તકનીકોનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
સર્જરી પછી જ તેમના પગ પર ઘરે જઈ શકશો: ખાસ કરીને જ્યારે કરોડરજ્જુની શસ્ત્રક્રિયાની વાત આવે છે, ત્યારે એન્ડોસ્કોપી, માઇક્રોસ્કોપ અને નેવિગેશન તકનીકોના આગમન સાથે, સ્પાઇન સર્જરીની પ્રકૃતિમાં ઘણો ફેરફાર થયો છે. ન્યૂનતમ આક્રમક કરોડરજ્જુની સર્જરીએ કરોડરજ્જુની સર્જરીને (Spine surgery) ઘણી સરળ બનાવી છે. તે સામાન્ય શસ્ત્રક્રિયા કરતાં સલામત, વધુ લાભદાયી અને ઓછી મુશ્કેલીકારક છે, જ્યારે આ પ્રકારની સર્જરી પછી, દર્દીઓ સામાન્ય રીતે સર્જરીના થોડા કલાકો પછી જ તેમના પગ પર ઘરે જઈ શકે છે.
આ પણ વાંચો: શું તમે જાણો છો, કાળુ લસણ સ્વાસ્થ્ય માટે છે કેટલું ફાયદાકારક...
મિનિમલ ઇન્વેસિવ સ્પાઇન સર્જરી: તે સમજાવે છે કે, મિનિમલ ઇન્વેસિવ પદ્ધતિઓ (Minimally Invasive Spine Surgery) અથવા કી હોલ સર્જરી દ્વારા સ્પાઇન સર્જરીની પદ્ધતિઓમાં ઘણો ફેરફાર થયો છે. મિનિમલી આક્રમક કરોડરજ્જુની સર્જરી એટલે કે MISS સર્જરીમાં જંઘામૂળમાં એક નાનો ચીરો લગાવવામાં આવે છે અને એક ખાસ અત્યાધુનિક સાધન, જેને ટ્યુબ્યુલર રીટ્રેક્ટર કહેવાય છે, ચામડીના સોફ્ટ પેશીઓમાં દાખલ કરવામાં આવે છે અને કરોડરજ્જુના તે ભાગ સુધી પહોંચે છે. જ્યાં સમસ્યા હોય ત્યાં જાય છે અને લેપ્રોસ્કોપિક રીતે સમસ્યા દૂર કરવામાં આવે છે. પ્રક્રિયાના અંતે ટ્યુબ્યુલર રીટ્રેક્ટર ટૂલ દૂર કરવામાં આવે છે.
પેઈનકિલર પર નિર્ભર રહેવું નહી પડે: શસ્ત્રક્રિયા દરમિયાન, સર્જનો એ જાણવા માટે ફ્લોરોસ્કોપીની મદદ લે છે કે ચીરો ક્યાં બનાવવો અને રીટ્રેક્ટર ક્યાં દાખલ કરવું. આ સમગ્ર પ્રક્રિયા દરમિયાન સર્જનો આધુનિક મશીનોની મદદથી સર્જરીની પ્રક્રિયા પર નજર રાખે છે. તે સમજાવે છે કે, આ ટેકનિકને વધુ સુરક્ષિત પણ માનવામાં આવે છે કારણ કે, આ પદ્ધતિમાં સ્નાયુઓ, પેશીઓ અને ધમનીઓને વધુ નુકસાન થતું નથી. આ સિવાય આ પ્રકારની સર્જરીમાં ઈન્ફેક્શન અને પોસ્ટ ઓપરેટીવ પેઈનની શક્યતા ઓછી હોય છે, વધારે બ્લીડિંગ થતું નથી અને સર્જરી પછી રિકવરી પણ ઝડપથી થાય છે. આ પ્રકારની સર્જરી પછી પીડિતને લાંબા સમય સુધી પેઈનકિલર પર નિર્ભર રહેવું પડતું નથી.
સાવચેતી જરૂરી: ડૉ. હેમ જોશી સમજાવે છે કે, કેટલાક અન્ય અવયવોની સમસ્યાઓને દૂર કરવા માટે મિનિમલી ઇન્વેઝિવ પદ્ધતિઓનો (Minimally invasive methods) પણ ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. તેઓ સમજાવે છે કે, સર્જરી કોઈપણ અંગની હોય કે કોઈપણ પ્રકારની હોય, તે ખૂબ જ જરૂરી છે કે તે અનુભવી ડૉક્ટરોના માર્ગદર્શન હેઠળ જ સારી અને માન્ય હોસ્પિટલમાં થવી જોઈએ. સર્જરી પછી ડૉક્ટર દ્વારા સૂચવવામાં આવેલી સાવચેતીઓનું પાલન કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આ સિવાય થોડો સમય ઉઠવા-બેસવા અને ખાવા-પીવામાં ખાસ ધ્યાન રાખવું પડે છે. તે સમજાવે છે કે, સર્જરી પછી ઘણી વખત લોકો ડૉક્ટરને પૂછ્યા વિના તેમની દવાઓનું સેવન ઓછું અથવા બંધ કરી દે છે, જે યોગ્ય નથી. સારવાર પૂરી થયા પછી, ડૉક્ટરની સલાહ મુજબ સંપૂર્ણ તપાસ કર્યા પછી જ દવાઓ બંધ કરવી જોઈએ.
