ETV Bharat / sukhibhava

આ રીતે હૃદયને બનાવો મજબૂત, મગજ પણ ડિમેન્શિયા સામે લડવામાં સક્ષમ બનશે - ડિમેન્શિયા

ડૉ. એશ્લે એલિઝાબેથ સ્મિથ અને મેડિસન મેલોએ, સાઉથ ઑસ્ટ્રેલિયા યુનિવર્સિટીના (South Australia University) ડૉ.એલેક્ઝેન્ડ્રા વેડ, મેડિસન મેલોએ અહેવાલ રજૂ કર્યો છે કે, લગભગ અડધા મિલિયન ઑસ્ટ્રેલિયનો ડિમેન્શિયા (Demnetia Treatment) સાથે જીવે છે. જો સારવાર નહી લેવામાં આવે તો અદાંજે આ સંખ્યા 2058 સુધીમાં 10 મિલિયન સુધી પહોંચવાની સંભાવના છે.

આ રીતે હૃદયને બનાવો મજબૂત, મગજ પણ ડિમેન્શિયા સામે લડવામાં સક્ષમ બનશે
આ રીતે હૃદયને બનાવો મજબૂત, મગજ પણ ડિમેન્શિયા સામે લડવામાં સક્ષમ બનશે
author img

By

Published : Jan 27, 2022, 5:25 PM IST

સિડની: ડિમેન્શિયા (Demnetia Treatment) વિશે, જ્યારે આપણે વિચારીએ છીએ, ત્યારે આપણને લાગતું હોય છે કે, કદાચિત આ રોગને નિયંત્રિત કરી શકાતો નથી, પરંતુ રાહત આપનારા સમાચાર એ છે કે જો આપણે આપણી આરોગ્યની ટેવમાં બદલાવ લાવીશું તો 40 ટકા ડિમેન્શિયાને અટકાવી શકાય છે. લગભગ પાંચ લાખ ઓસ્ટ્રેલિયનો (South Australia University) ડિમેન્શિયા સાથે જીવન પસાર કરી રહ્યાં છે. સારવાર વિના, આ સંખ્યા 2058 સુધીમાં 10 લાખ સુધી પહોંચવાની સંભાવના છે. મનોભ્રંસના જોખમમાં હાઈ બ્લડ પ્રેશર, હાઈ બ્લડ શુગર, વધુ વજન અને ધૂમ્રપાન સહિત હૃદય અને રક્ત વાહિનીઓની સમસ્યાઓનો સમાવેશ થાય છે.

જાણો પ્રદાહ અને ઓક્સિડેટીવ પરેશાનીના કારણો

પ્રદાહ અને ઓક્સિડેટીવ પરેશાની તેના અન્ય કારણો છે. તે રક્તવાહિનીઓને નુકસાન પહોંચાડે છે અને મગજમાં લોહી તેમજ ઓક્સિજનના પ્રવાહના પ્રમાણને ઘટાડે છે. પર્યાપ્ત ઓક્સિજન વિના, મગજના કોષો અસરકારક રીતે કાર્ય કરી શકતા નથી અને આખરે મૃત્યુ પામે છે. રક્ત પ્રવાહમાં ઘટાડો મગજને ઉન્માદમાં જોવા મળતી તકતીઓ અને ગૂંચવણો માટે પણ સંવેદનશીલ બનાવે છે, પરંતુ આપણી આદતો બદલીને આપણે હૃદયની તંદુરસ્તી સુધારી શકીએ છીએ અને ડિમેન્શિયાનું જોખમ ઘટાડી શકીએ છીએ. અહીં જીવનશૈલીના પાંચ ફેરફારો છે જે આ બાબતે મદદરૂપ થઈ શકે છે.

અઠવાડિયામાં 2-3 વખત તેલયુક્ત માછલી ખાઓ

1. અઠવાડિયામાં 2-3 વખત તેલયુક્ત માછલી ખાઓ: સૅલ્મોન, સારડીન અને મૈકેરલ ઓમેગા-3 પોલીઅનસેચ્યુરેટેડ ફેટી એસિડથી ભરપૂર હોય છે. ઓમેગા -3 ના પ્રદાહ વિરોધી અસરો થાય છે અને તે બ્લડ પ્રેશરને નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડે છે. આપણા મગજના કોષોની રચના અને કાર્યને જાળવવા માટે પણ ઓમેગા-3ની જરૂર પડે છે અને તેમાં 'આવશ્યક પોષક તત્વો' હોય છે. આનો અર્થ એ છે કે, આપણે તેને આપણા આહારમાંથી મેળવવાની જરૂર છે. આ ખાસ કરીને મોટી ઉંમરના લોકો માટે મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે ઓમેગા-3ના સેવનમાં ઘટાડો જ્ઞાનાત્મક ઘટાડાના ઝડપી દર સાથે જોડાયેલો છે.

દરેક ભોજન સાથે છોડમાંથી પ્રાપ્ત ખોરાકનું સેવન કરો

2. દરેક ભોજન સાથે છોડમાંથી પ્રાપ્ત ખોરાકનું સેવન કરો જેમેકે, પાંદડાવાળા ગ્રીન્સ, ઓલિવ ઓઈલ, બ્લૂબેરી, સૂકા મેવા અને કઠોળ જેવા છોડના ખોરાકમાં પોલિફીનોલ્સ, ફ્લેવોનોઈડ્સ, કૈરોટેનોઈડ્સ, વિટામિન C અને વિટામિન E સહિત વિટામિન્સ અને ખનિજોની શ્રેણી હોય છે. આ સૂક્ષ્મ પોષકતત્ત્વોમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ અને પ્રદાહ વિરોધી અસરો હોય છે, જે આપણી રક્ત વાહિનીઓના કાર્યને સુરક્ષિત કરે છે અને તેમાં સુધારો લાવે છે. છોડમાંથી મેળવેલ આહાર બ્લડ પ્રેશર, ગ્લુકોઝ નિયમન અને શરીરની રચનાને સુધારવામાં મદદરૂપ થાય છે, અને તે જ્ઞાનાત્મક ઘટાડા, મગજના સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો અને ઉન્માદના ઓછા જોખમ સાથે પણ સંકળાયેલા છે.

ઓછી પ્રોસેસ્ડ ફૂડ ખાઓ

3. ઓછી પ્રોસેસ્ડ ફૂડ ખાઓ: બીજી બાજુ, સંતૃપ્ત ચરબી, શુદ્ધ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ અને લાલ તેમજ પ્રોસેસ્ડ માંસ પ્રદાહના માર્ગને ટ્રિગર કરવા માટે જાણીતા છે અને ખૂબ પ્રોસેસ્ડ ખોરાક હાઈ બ્લડ પ્રેશર, ડાયાબિટીસ અને સ્થૂળતા સાથે સંકળાયેલા છે.

શારીરિક પ્રવૃત્તિમાં વધારો કરો

4. શારીરિક પ્રવૃત્તિમાં વધારો અને તેને મનોરંજક બનાવો: શારીરિક પ્રવૃત્તિ રક્ત વાહિનીઓની કામગીરીમાં સુધારો કરતી વખતે પ્રદાહ અને બ્લડ પ્રેશર ઘટાડી શકે છે. આ શરીરને મગજમાં વધુ ઓક્સિજન પહોંચાડવામાં મદદ કરે છે, મેમરીમાં સુધારો કરે છે અને ડિમેન્શિયાથી પ્રભાવિત અન્ય જ્ઞાનાત્મક કાર્યો કરે છે. માર્ગદર્શિકા સૂચવે છે કે, પુખ્ત વયના લોકોએ વધુ શારીરિક પ્રવૃત્તિમાં જોડાવું જોઈએ, નિષ્ક્રિયતાના લાંબા સત્રો (જેમ કે ટીવી જોવું) તોડવા જોઈએ અને તેમની દિનચર્યામાં કેટલીક પ્રતિકાર કસરતોનો સમાવેશ કરવો જોઈએ.

ધૂમ્રપાન કરવાનું છોડો

5. ધૂમ્રપાન છોડો: ધૂમ્રપાન ન કરનારાઓ કરતાં ધૂમ્રપાન કરનારાઓને ડિમેન્શિયા થવાની સંભાવના 60 ટકા વધુ હોય છે. તેનું કારણ એ છે કે, ધૂમ્રપાન, પ્રદાહ અને ઓક્સિડેટીવ તણાવમાં વધારો કરે છે જે આપણી રક્ત વાહિનીઓની રચના અને કાર્યને નુકસાન પહોંચાડે છે. ધૂમ્રપાન છોડનારાઓમાં ધૂમ્રપાન કરનારાઓ કરતાં જ્ઞાનાત્મક ઘટાડા અને પ્રદાહ જોખમ નોંધપાત્ર રીતે ઓછું હોય છે, જેમણે ક્યારેય ધૂમ્રપાન કર્યું નથી.

સિડની: ડિમેન્શિયા (Demnetia Treatment) વિશે, જ્યારે આપણે વિચારીએ છીએ, ત્યારે આપણને લાગતું હોય છે કે, કદાચિત આ રોગને નિયંત્રિત કરી શકાતો નથી, પરંતુ રાહત આપનારા સમાચાર એ છે કે જો આપણે આપણી આરોગ્યની ટેવમાં બદલાવ લાવીશું તો 40 ટકા ડિમેન્શિયાને અટકાવી શકાય છે. લગભગ પાંચ લાખ ઓસ્ટ્રેલિયનો (South Australia University) ડિમેન્શિયા સાથે જીવન પસાર કરી રહ્યાં છે. સારવાર વિના, આ સંખ્યા 2058 સુધીમાં 10 લાખ સુધી પહોંચવાની સંભાવના છે. મનોભ્રંસના જોખમમાં હાઈ બ્લડ પ્રેશર, હાઈ બ્લડ શુગર, વધુ વજન અને ધૂમ્રપાન સહિત હૃદય અને રક્ત વાહિનીઓની સમસ્યાઓનો સમાવેશ થાય છે.

જાણો પ્રદાહ અને ઓક્સિડેટીવ પરેશાનીના કારણો

પ્રદાહ અને ઓક્સિડેટીવ પરેશાની તેના અન્ય કારણો છે. તે રક્તવાહિનીઓને નુકસાન પહોંચાડે છે અને મગજમાં લોહી તેમજ ઓક્સિજનના પ્રવાહના પ્રમાણને ઘટાડે છે. પર્યાપ્ત ઓક્સિજન વિના, મગજના કોષો અસરકારક રીતે કાર્ય કરી શકતા નથી અને આખરે મૃત્યુ પામે છે. રક્ત પ્રવાહમાં ઘટાડો મગજને ઉન્માદમાં જોવા મળતી તકતીઓ અને ગૂંચવણો માટે પણ સંવેદનશીલ બનાવે છે, પરંતુ આપણી આદતો બદલીને આપણે હૃદયની તંદુરસ્તી સુધારી શકીએ છીએ અને ડિમેન્શિયાનું જોખમ ઘટાડી શકીએ છીએ. અહીં જીવનશૈલીના પાંચ ફેરફારો છે જે આ બાબતે મદદરૂપ થઈ શકે છે.

અઠવાડિયામાં 2-3 વખત તેલયુક્ત માછલી ખાઓ

1. અઠવાડિયામાં 2-3 વખત તેલયુક્ત માછલી ખાઓ: સૅલ્મોન, સારડીન અને મૈકેરલ ઓમેગા-3 પોલીઅનસેચ્યુરેટેડ ફેટી એસિડથી ભરપૂર હોય છે. ઓમેગા -3 ના પ્રદાહ વિરોધી અસરો થાય છે અને તે બ્લડ પ્રેશરને નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડે છે. આપણા મગજના કોષોની રચના અને કાર્યને જાળવવા માટે પણ ઓમેગા-3ની જરૂર પડે છે અને તેમાં 'આવશ્યક પોષક તત્વો' હોય છે. આનો અર્થ એ છે કે, આપણે તેને આપણા આહારમાંથી મેળવવાની જરૂર છે. આ ખાસ કરીને મોટી ઉંમરના લોકો માટે મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે ઓમેગા-3ના સેવનમાં ઘટાડો જ્ઞાનાત્મક ઘટાડાના ઝડપી દર સાથે જોડાયેલો છે.

દરેક ભોજન સાથે છોડમાંથી પ્રાપ્ત ખોરાકનું સેવન કરો

2. દરેક ભોજન સાથે છોડમાંથી પ્રાપ્ત ખોરાકનું સેવન કરો જેમેકે, પાંદડાવાળા ગ્રીન્સ, ઓલિવ ઓઈલ, બ્લૂબેરી, સૂકા મેવા અને કઠોળ જેવા છોડના ખોરાકમાં પોલિફીનોલ્સ, ફ્લેવોનોઈડ્સ, કૈરોટેનોઈડ્સ, વિટામિન C અને વિટામિન E સહિત વિટામિન્સ અને ખનિજોની શ્રેણી હોય છે. આ સૂક્ષ્મ પોષકતત્ત્વોમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ અને પ્રદાહ વિરોધી અસરો હોય છે, જે આપણી રક્ત વાહિનીઓના કાર્યને સુરક્ષિત કરે છે અને તેમાં સુધારો લાવે છે. છોડમાંથી મેળવેલ આહાર બ્લડ પ્રેશર, ગ્લુકોઝ નિયમન અને શરીરની રચનાને સુધારવામાં મદદરૂપ થાય છે, અને તે જ્ઞાનાત્મક ઘટાડા, મગજના સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો અને ઉન્માદના ઓછા જોખમ સાથે પણ સંકળાયેલા છે.

ઓછી પ્રોસેસ્ડ ફૂડ ખાઓ

3. ઓછી પ્રોસેસ્ડ ફૂડ ખાઓ: બીજી બાજુ, સંતૃપ્ત ચરબી, શુદ્ધ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ અને લાલ તેમજ પ્રોસેસ્ડ માંસ પ્રદાહના માર્ગને ટ્રિગર કરવા માટે જાણીતા છે અને ખૂબ પ્રોસેસ્ડ ખોરાક હાઈ બ્લડ પ્રેશર, ડાયાબિટીસ અને સ્થૂળતા સાથે સંકળાયેલા છે.

શારીરિક પ્રવૃત્તિમાં વધારો કરો

4. શારીરિક પ્રવૃત્તિમાં વધારો અને તેને મનોરંજક બનાવો: શારીરિક પ્રવૃત્તિ રક્ત વાહિનીઓની કામગીરીમાં સુધારો કરતી વખતે પ્રદાહ અને બ્લડ પ્રેશર ઘટાડી શકે છે. આ શરીરને મગજમાં વધુ ઓક્સિજન પહોંચાડવામાં મદદ કરે છે, મેમરીમાં સુધારો કરે છે અને ડિમેન્શિયાથી પ્રભાવિત અન્ય જ્ઞાનાત્મક કાર્યો કરે છે. માર્ગદર્શિકા સૂચવે છે કે, પુખ્ત વયના લોકોએ વધુ શારીરિક પ્રવૃત્તિમાં જોડાવું જોઈએ, નિષ્ક્રિયતાના લાંબા સત્રો (જેમ કે ટીવી જોવું) તોડવા જોઈએ અને તેમની દિનચર્યામાં કેટલીક પ્રતિકાર કસરતોનો સમાવેશ કરવો જોઈએ.

ધૂમ્રપાન કરવાનું છોડો

5. ધૂમ્રપાન છોડો: ધૂમ્રપાન ન કરનારાઓ કરતાં ધૂમ્રપાન કરનારાઓને ડિમેન્શિયા થવાની સંભાવના 60 ટકા વધુ હોય છે. તેનું કારણ એ છે કે, ધૂમ્રપાન, પ્રદાહ અને ઓક્સિડેટીવ તણાવમાં વધારો કરે છે જે આપણી રક્ત વાહિનીઓની રચના અને કાર્યને નુકસાન પહોંચાડે છે. ધૂમ્રપાન છોડનારાઓમાં ધૂમ્રપાન કરનારાઓ કરતાં જ્ઞાનાત્મક ઘટાડા અને પ્રદાહ જોખમ નોંધપાત્ર રીતે ઓછું હોય છે, જેમણે ક્યારેય ધૂમ્રપાન કર્યું નથી.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.