ન્યુઝ ડેસ્ક: લોકો ઘણીવાર વિચારે છે કે પરેજી પાળવી એ વજન ઘટાડવાનો અથવા શરીરની ચરબી ઘટાડવાનો સૌથી સહેલો રસ્તો છે કારણ કે, તેના માટે જરૂરી છે કે થોડાં ભોજનમાં કાપ મૂકવો અથવા તો અમુક સમયે બિલકુલ ન ખાવું, જે કસરત કરતાં વધુ સરળ છે. આને ધ્યાનમાં લેતા, લોકો, ખાસ કરીને સ્ત્રીઓ, જેઓ તેમના આકૃતિ વિશે ખૂબ સભાન હોય છે, તેઓ કાં તો તેમના ભોજન અને ભાગના કદને મર્યાદિત કરે છે અથવા ભૂખે મરતા રહે છે, તે હકીકતથી અજાણ છે કે તે તેમને શારીરિક અને માનસિક (physical and mental health) બંને રીતે અસર કરી શકે છે.
આ પણ વાંચો: જાણો COVID લક્ષણોમાં વાળ ખરવા સિવાય શું થાય છે સમસ્યા...
'પરફેક્ટ ફિગર' મેળવવાની ઇચ્છા: જ્યારે આપણે તંદુરસ્ત શરીર વિશે વાત કરીએ છીએ, ત્યારે વજનની સાથે અન્ય ઘણા પરિબળોને ધ્યાનમાં લેવામાં આવે છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે, આદર્શ વજન જેવી કોઈ વસ્તુ નથી, કારણ કે તે લિંગ, ઊંચાઈ, ઉંમર વગેરે જેવા પરિબળોને આધારે વ્યક્તિ-વ્યક્તિમાં બદલાઈ શકે છે. જો કે, મોટાભાગના લોકો વજન ઘટાડવાની સતત દોડમાં હોય છે. જ્યારે કેટલાક લોકો સારા સ્વાસ્થ્યના ધ્યેય સાથે વજન ઘટાડવાની મુસાફરી શરૂ કરે છે, અન્ય લોકો ફક્ત તે 'પરફેક્ટ ફિગર' (how to make Perfect figure) મેળવવાની ઇચ્છા રાખે છે. ક્યાં તો, ઘણા લોકો આકાર મેળવવા માટે પરેજી પાળવાનું શરૂ કરે છે. પરંતુ, જો ડાયેટિંગ યોગ્ય રીતે કરવામાં ન આવે અથવા વધુ પડતું કરવામાં આવે તો તે સ્વાસ્થ્યને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
આહારના અભાવને કારણે નબળાઈ: લખનૌના સ્લિમ એન્ડ ફિટ સેન્ટરના ડાયેટિશિયન અને ન્યુટ્રિશનિસ્ટ (Dietician and Nutritionist) ડૉ. સબિહા ખાન સમજાવે છે કે, અતિશય આહાર વ્યક્તિમાં ઘણી શારીરિક અને માનસિક સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે. તેણીએ ઉલ્લેખ કર્યો છે કે લોકો સામાન્ય રીતે, અચાનક, નિષ્ણાતની સલાહ લીધા વિના, વજન ઘટાડવાનો સૌથી સહેલો રસ્તો માનીને તેમના ભાગનું કદ ઘટાડે છે. કેટલીકવાર, લોકો શરીરની પોષક જરૂરિયાતો સાથે સમાધાન કરીને પ્રવાહી આહારમાં પણ સ્વિચ કરે છે. તેથી, જ્યારે યોગ્ય આહારના અભાવને કારણે શરીરની પોષણની જરૂરિયાતો પૂરી થતી નથી, ત્યારે વ્યક્તિ ચેપ, રોગો અને કેટલીક સ્વાસ્થ્ય પરિસ્થિતિઓથી પીડાય છે. આત્યંતિક કિસ્સાઓમાં, તે જીવન માટે જોખમી પણ હોઈ શકે છે. ડૉ. સબીહાએ ઉલ્લેખ કર્યો છે કે, આહાર પર લોકો હંમેશા નબળાઈનો સામનો કરી શકતા નથી, પરંતુ પોષણનો અભાવ તેમના શરીરને અન્ય ઘણી રીતે અસર કરી શકે છે.
આ પણ વાંચો: જાણો કેવી રીતે મળશે સામાજિક ચિંતાથી મુક્તિ...
તે રોગપ્રતિકારક શક્તિને કેવી રીતે કરે છે અસર?: અમારા નિષ્ણાત કહે છે કે જ્યારે આપણે સંતુલિત આહાર લઈએ છીએ, ત્યારે તે આપણા શરીરની પોષણની જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરે છે. પોષક તત્ત્વો આવશ્યક છે કારણ કે તે આપણા શરીરમાં અંગોની યોગ્ય વૃદ્ધિ અને સરળ કામગીરીમાં મદદ કરે છે. તેઓ શરીરના ચયાપચયને પણ વધારે છે અને રોગપ્રતિકારક શક્તિમાં (immunity) સુધારો કરે છે, જે માત્ર ઘણા ચેપ અને રોગોને દૂર રાખવામાં મદદ કરે છે પરંતુ તેમાંથી ઝડપથી સાજા થવામાં પણ મદદ કરે છે. જો કે, જ્યારે લોકો ઓછી માત્રામાં ખાવાનું શરૂ કરે છે અને બિનઆયોજિત આહારનું પાલન કરે છે, ત્યારે શરીરમાં પોષક તત્વો ઓછા થવા લાગે છે, જેની અસર શારીરિક અને માનસિક બંને સ્તરે ઘણી રીતે જોવા મળે છે. તે આગળ શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિને ઘટાડવાનું શરૂ કરે છે, શરીરની રોગો સામે લડવાની ક્ષમતાને અવરોધે છે.
એકંદર આરોગ્ય પર અસર: ડૉ. સબિહા કહે છે કે, આવા બિનઆરોગ્યપ્રદ વજન ઘટાડવાથી લોકોના ચયાપચય અને તેમના બોડી માસ ઇન્ડેક્સને પણ અસર થાય છે. તેઓ સ્નાયુઓ અને હાડકાંમાં નબળાઈ અને પીડા અનુભવી શકે છે અને સ્નાયુઓનું નુકશાન પણ કરી શકે છે. આ વ્યક્તિના મુદ્રામાં વધુ અસર કરી શકે છે. નબળાઈ ઉપરાંત, વ્યક્તિને થાક, ચક્કર, ઉલટી-ઉબકા, પાચનની સમસ્યાઓ, નબળી દૃષ્ટિ, અનિયમિત ધબકારા અને ખોરાક ખાવામાં તકલીફ પણ થઈ શકે છે. તે માનસિક સ્વાસ્થ્ય (Mental health) પર પણ અસર કરે છે અને લોકોમાં ચિંતા, ડિપ્રેશન, નર્વસનેસ અને બેચેની જેવી સમસ્યાઓમાં વધારો કરે છે. વધુમાં, આવી પ્રથાઓ વ્યક્તિના વાળ અને ત્વચા પર પણ અસર કરી શકે છે. લોકોનો રંગ સામાન્ય રીતે નિસ્તેજ થઈ જાય છે, ત્વચા શુષ્ક થવા લાગે છે અને આંખોની નીચે ડાર્ક સર્કલ દેખાવા લાગે છે. આ સિવાય શરીરમાં પોષણની અછતને કારણે વાળના સ્વાસ્થ્ય પર પણ અસર થાય છે અને વાળ તૂટવાની, વાળ ખરવાની અને વાળને નુકસાન થવાની શક્યતાઓ ઘણી વધી જાય છે.
યોગ્ય આયોજન સાથે પરેજી પાળવાની પ્રેક્ટિસ કરો: ડાયેટીશ્યન અને ન્યુટ્રીશનિસ્ટ ડો. સબીહા જણાવે છે કે પરેજી પાળવાનો સાચો અર્થ એ છે કે સંતુલિત, નિયંત્રિત અને સમયબદ્ધ રીતે પોષક આહારનું સેવન કરવું. તેથી, લોકોએ સમજવું જરૂરી છે કે પરેજી પાળવાનો અર્થ એ નથી કે ખોરાક બિલકુલ ન ખાવો. વ્યક્તિએ પહેલા તેના વિશે સંપૂર્ણ માહિતી એકઠી કરવી જોઈએ, નિષ્ણાત સાથે વાત કરવી જોઈએ અને પછી પરેજી પાળવાનું શરૂ કરવું જોઈએ. અવિશ્વસનીય વેબસાઇટ્સનો (Unreliable websites) ઉલ્લેખ કરવાને બદલે, તેના વિશે વધુ સારી રીતે સમજવા માટે પોષણશાસ્ત્રી અથવા આહાર નિષ્ણાતની સલાહ લઈ શકાય છે. તમે તેમને તમારા માટે ડાયેટ ચાર્ટ બનાવવા માટે પણ કહી શકો છો જેથી તમારા શરીરની પોષણની જરૂરિયાતો પૂરી થાય. સંતુલિત અને પૌષ્ટિક આહાર લેવા ઉપરાંત, કસરતને તમારી નિયમિત દિનચર્યાનો એક ભાગ બનાવો. રોજિંદા વર્કઆઉટ રૂટીનમાં વ્યસ્ત થયા વિના, તમે તમારું લક્ષ્ય પ્રાપ્ત કરી શકશો નહીં. ડો. સબીહાએ એ પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે કે, તમામ સાવચેતીઓ સાથે પરેજી પાળતી વખતે પણ જો તમે નબળાઈ અનુભવો છો, થાક અનુભવો છો અથવા પગમાં દુખાવો અનુભવો છો, તો તરત જ ડૉક્ટર અથવા નિષ્ણાતનો સંપર્ક કરો.
