હૈદરાબાદ: વર્તમાન યુગમાં લોકો માટે તણાવ અનુભવવો, અને ચિંતા થવી એ એકદમ સામાન્ય બની ગયું છે. આ સમસ્યાઓ વ્યક્તિના સ્વાસ્થ્યને જ નહીં પરંતુ તેની દિનચર્યાને પણ અસર કરે છે. જો સમસ્યા ચાલુ રહે છે, તો ઘણી વખત લોકોને ચિંતા (tea good for health) વિરોધી દવાઓ લેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. પરંતુ ચિંતા વિરોધી દવાઓની આડઅસર થઈ શકે છે. શું તમે જાણો છો કે, આયુર્વેદ અને હર્બલ ચિકિત્સા પદ્ધતિમાં એવી ઘણી દવાઓ અને ઔષધિઓનો ઉલ્લેખ છે, જે આવી માનસિક અવસ્થામાં (tea reduces mental stress)તો રાહત આપે છે પણ તેની કોઈ આડઅસર પણ થતી નથી.
ચિંતામાંથી રાહત: છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં સામાન્ય લોકોમાં ચિંતા, તણાવ અને અન્ય માનસિક અને વર્તણૂકીય સમસ્યાઓના કેસોમાં સતત વધારો થયો છે. આજના ફાસ્ટ લાઇફમાં નોકરીનો તણાવ, અભ્યાસનો તણાવ, સંબંધોમાં ઊભી થતી સમસ્યાઓ કે, તણાવ અને ભવિષ્યની ચિંતાઓ નુકસાનકારક અસર કરી શકે છે. જો સમસ્યા ત્યાં અટકતી નથી, તો અલબત્ત મનોચિકિત્સકોની સલાહ લેવી અને સારવાર કરવી જરૂરી બની જાય છે. પરંતુ જો સમસ્યાની શરૂઆતથી જ અમુક બાબતોનું ધ્યાન રાખવામાં આવે તો તેની અસર ઘણી ઓછી કરી શકાય છે, ખાસ કરીને હર્બલ ટી અને ઉકાળોની મદદથી. તમારા નિયમિત આહારમાં અમુક હર્બલ અને આયુર્વેદિક જડીબુટ્ટીઓ પણ તણાવના કેસોમાં ઘણી રાહત આપી શકે છે.
નિષ્ણાતો: મુંબઈના આયુર્વેદિક ડોક્ટર મનીષા કાલેના જણાવ્યા અનુસાર, આયુર્વેદીક ઔષધિઓની મદદથી વિવિધ પ્રકારની માનસિક સમસ્યાઓનો ઈલાજ કરી શકાય છે. તેઓ સમજાવે છે કે, આ સારવારમાં વપરાતી જડીબુટ્ટીઓ સમસ્યાની અસર ઘટાડવામાં અને હોર્મોન્સના સક્રિયકરણમાં ખૂબ જ અસરકારક છે, જે માનસિક રોગો, વિકૃતિઓ અને સ્થિતિઓ, જેમ કે હતાશા, તણાવ અને ચિંતા જેવી સમસ્યાઓમાં અસરકારક છે. કેટલીક એવી જડીબુટ્ટીઓ પણ છે જેને ચા અથવા ઉકાળામાં ઉમેરીને માનસિક તણાવ અને ચિંતા જેવી સમસ્યાઓમાં ઘણી રાહત મળે છે. અશ્વગંધા, તુલસી, તજ, ગોટુ કોલા, બ્રાહ્મી અને જટામાંસી એ કેટલીક કુદરતી જડીબુટ્ટીઓ છે જે તણાવ દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
અશ્વગંધા:આયુર્વેદિક ઔષધિ અશ્વગંધા અનેક પ્રકારની શારીરિક અને ચિંતા, ડિપ્રેશન અને ઊંઘની સમસ્યા અને અન્ય માનસિક સમસ્યાઓમાં ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. વર્ષ 2019માં તેના ફાયદા અંગે સંશોધન કરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં કથિત તણાવ અથવા ચિંતા ધરાવતા સહભાગીઓ પર ક્લિનિકલ ટ્રાયલ હાથ ધરવામાં આવી હતી. 8 અઠવાડિયાના સમયગાળાના આ અભ્યાસમાં ત્રણ જૂથોમાં ભાગ લેનારાઓને ત્રણ પ્રકારની સારવાર આપવામાં આવી હતી. આમાં બે જૂથોને દરરોજ 250 અને 600 મિલિગ્રામ અશ્વગંધાનો અર્ક આપવામાં આવ્યો હતો અને ત્રીજા જૂથને પ્લેસબો (દવા)નો ડોઝ આપવામાં આવ્યો હતો.
પરિણામો: સંશોધનનાં પરિણામોમાં જાણવા મળ્યું છે કે, અશ્વગંધા લેનારા સહભાગીઓમાં પ્લાસિબો લેતા જૂથ કરતાં કોર્ટિસોલ (તણાવ માટે જવાબદાર હોર્મોન) ઓછી માત્રામાં જોવા મળે છે. અજમાયશમાં 600 મિલિગ્રામ અશ્વગંધા લેનારા સહભાગીઓએ ખાસ કરીને તણાવના સ્તરમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો દર્શાવ્યો હતો.
કેમોલી: તે ફૂલમાંથી તૈયાર કરવામાં આવતી જડીબુટ્ટી છે, જેના ઘણા ઔષધીય ફાયદા છે. 2013ના એક અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે, આઠ અઠવાડિયા સુધી કેમોમાઈલ જડીબુટ્ટીનું સેવન કરવાથી ચિંતાના વિવિધ લક્ષણો ઘટાડી શકાય છે. વર્ષ 2016 માં હાથ ધરવામાં આવેલા તુલનાત્મક અભ્યાસમાં જનરલ એન્ઝાઈટી ડિસઓર્ડર્સ (GAD) માં તેના લાંબા ગાળાના ફાયદા જોવા મળ્યા હતા. અહીં એ જાણવું પણ જરૂરી છે કે, કેટલાક લોકોને કેમોમાઈલથી એલર્જી હોઈ શકે છે. આ સિવાય કેમોમાઈલ ટી અથવા સપ્લીમેન્ટ્સનું સેવન તબીબી સલાહ બાદ જ કરવું જોઈએ.
લીંબુ ચા: લેમન ટીને સ્ટ્રેસ બસ્ટર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તે માત્ર તાણ અને ગભરાટના વિકારમાં જ ઉપયોગી માનવામાં આવતું નથી, પરંતુ તેના નિયમિત સેવનથી મૂડ પણ સારો થાય છે. 2004 માં હાથ ધરવામાં આવેલા તુલનાત્મક ક્લિનિકલ ટ્રાયલમાં મનોવૈજ્ઞાનિક તણાવ ધરાવતા કેટલાક સહભાગીઓનો અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો હતો. તેમને નિર્ધારિત સમયગાળા માટે 600 મિલિગ્રામ લેમન ટી નિયમિતપણે લેવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું અને તેના પરિણામો ખૂબ જ સકારાત્મક હતા.
લવંડર ટી અને રોઝ ટી: દરેક વ્યક્તિ લવંડર અને ગુલાબના આવશ્યક તેલના ફાયદાઓથી વાકેફ છે. આ ઘટકોવાળી ચા તેની સુગંધ અને ઔષધીય ફાયદાઓને કારણે તણાવ, ચિંતા અને અન્ય પરિસ્થિતિઓમાં પણ ફાયદાકારક છે.
પેશન ફ્લાવર: પેશન ફ્રુટ અને પેશન ફ્લાવર એક જ છોડના અલગ અલગ ભાગો છે. પેશન ફ્લાવરને આપણા દેશમાં કમળ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
