ETV Bharat / sukhibhava

જાણો COVID લક્ષણોમાં વાળ ખરવા સિવાય શું થાય છે સમસ્યા...

અત્યાર સુધી આપણે વિકૃત ગંધ અને સ્વાદ, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, થાક વગેરે સહિત માત્ર થોડા જ લાંબા COVID લક્ષણો જાણીએ છીએ. પરંતુ, તાજેતરના સંશોધન મુજબ, લગભગ 62 લાંબા COVID લક્ષણો (COVID symptoms) ઓળખાયા છે. તમારે તેના વિશે આપણે વધુ જાણવાની જરૂર છે.

જાણો COVID લક્ષણોમાં વાળ ખરવા સિવાય શું થાય છે સમસ્યા...
જાણો COVID લક્ષણોમાં વાળ ખરવા સિવાય શું થાય છે સમસ્યા...
author img

By

Published : Jul 27, 2022, 2:43 PM IST

ન્યુઝ ડેસ્ક: UKમાં લગભગ 2 મિલિયન લોકો COVID ચેપ પછી સતત લક્ષણો ધરાવે છે, જેને લાંબા સમય સુધી COVID કહેવાય છે. સામાન્ય રીતે નોંધાયેલા લાંબા COVID લક્ષણો, જેમ કે થાક અને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, લોકોની દૈનિક પ્રવૃત્તિઓ, જીવનની ગુણવત્તા અને કામ કરવાની ક્ષમતા પર નોંધપાત્ર અસર કરે છે. પરંતુ લાંબા COVID લક્ષણો આના કરતા ઘણા વ્યાપક છે. નેચર મેડિસિન જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા નવા અભ્યાસમાં, અમે લાંબા સમય સુધી COVID સાથે સંકળાયેલા 62 લક્ષણોની ઓળખ કરી છે. અમે લાંબા સમય સુધી COVID ના વિકાસના વધતા જોખમ સાથે જોડાયેલા કેટલાક પરિબળોની પણ શોધખોળ કરી.

આ પણ વાંચો: જાણો કેવી રીતે મળશે સામાજિક ચિંતાથી મુક્તિ...

કોવિડને સમજવા માટે અભ્યાસ: લાંબા સમય સુધી કોવિડને સમજવા માટે હાથ ધરવામાં આવેલ પ્રારંભિક કાર્યમાં મોટાભાગનું કામ એવા લોકોમાં કરવામાં આવ્યું છે, જેઓ હોસ્પિટલમાં દાખલ હતા, પરંતુ મોટાભાગના લોકો કોવિડથી સંક્રમિત લોકોનું પ્રાથમિક સંભાળમાં સંચાલન કરવામાં આવ્યું છે. તેથી, સામાન્ય રીતે હળવા પ્રારંભિક ચેપ ધરાવતા લોકોમાં લાંબા COVID વિશે પ્રમાણમાં ઓછું જાણીએ છીએ. અમારા અભ્યાસમાં, અમે જાન્યુઆરી 2020 થી એપ્રિલ 2021 સુધી, COVID ના પુષ્ટિ થયેલ નિદાન (Diagnosis of covid) સાથે ઈંગ્લેન્ડમાં 450,000 થી વધુ લોકોના ઈલેક્ટ્રોનિક પ્રાથમિક સંભાળના રેકોર્ડ્સ અને 1.9 મિલિયન લોકોના કોવિડનો કોઈ પૂર્વ ઈતિહાસ નથી તેનું વિશ્લેષણ કર્યું.અમે બંને જૂથોને તેમની વસ્તી વિષયક, સામાજિક અને ક્લિનિકલ લાક્ષણિકતાઓના સંદર્ભમાં ખૂબ નજીકથી મેળ ખાતા હતા. ત્યારપછી અમે GP ને 115 લક્ષણોના રિપોર્ટિંગમાં સંબંધિત તફાવતોનું મૂલ્યાંકન કર્યું. કોવિડ ધરાવતા લોકો માટે, અમે તેને સંક્રમિત થયાના ઓછામાં ઓછા 12 અઠવાડિયા પછી માપ્યું.

કોવિડના લક્ષણો: અમને જાણવા મળ્યું છે કે, જે લોકોમાં કોવિડનું નિદાન (Diagnosis of covid) થયું હતું, તેઓમાં 62 લક્ષણોની જાણ થવાની શક્યતા નોંધપાત્ર રીતે વધુ હતી, જેમાંથી માત્ર 20નો સમાવેશ વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાની લાંબા COVID માટેના ક્લિનિકલ કેસની વ્યાખ્યામાં કરવામાં આવ્યો છે. આમાંના કેટલાક લક્ષણોની અપેક્ષા હતી, જેમ કે ગંધની ભાવના ગુમાવવી, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ અને થાક. પરંતુ કેટલાક લક્ષણો કે જે અમને 12 અઠવાડિયાથી વધુ સમયથી COVID સાથે મજબૂત રીતે સંકળાયેલા જણાયા હતા તે આશ્ચર્યજનક અને ઓછા જાણીતા હતા, જેમ કે વાળ ખરવા અને કામવાસનામાં ઘટાડો. અન્ય લક્ષણોમાં છાતીમાં દુખાવો, તાવ, આંતરડાની અસંયમ, ઇરેક્ટાઇલ ડિસફંક્શન અને અંગમાં સોજોનો સમાવેશ થાય છે. ચેપગ્રસ્ત અને બિનચેપી જૂથો વચ્ચે નોંધાયેલા લક્ષણોમાં આ તફાવતો અમે ઉંમર, લિંગ, વંશીય જૂથ, સામાજિક આર્થિક સ્થિતિ, બોડી માસ ઇન્ડેક્સ, ધૂમ્રપાનની સ્થિતિ, 80 થી વધુ સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિઓની હાજરી અને સમાન લક્ષણોની ભૂતકાળની જાણ કર્યા પછી પણ રહ્યા. અમે એ પણ શોધી કાઢ્યું છે કે, નાની ઉંમર, સ્ત્રી જાતિ, અમુક વંશીય લઘુમતી જૂથો, નીચું સામાજિક આર્થિક દરજ્જો, ધૂમ્રપાન, સ્થૂળતા અને આરોગ્યની વિશાળ શ્રેણી આ બધાં કોવિડ ચેપના 12 અઠવાડિયાથી વધુ સમય પછી સતત લક્ષણોની જાણ કરવાના ઊંચા જોખમ સાથે સંકળાયેલા હતા.

આ પણ વાંચો: જો તમને કોઈ વસ્તુ પકડવામાં સમસ્યા થાય છે, તો ચેતી જજો ગંભીર બિમારીના છે સંકેત

COVIDનું કારણ બને છે: સર્વેક્ષણોમાં નોંધાયેલા લાંબા COVID લક્ષણોની પહોળાઈ અને વિવિધતાને જોતાં, લાંબી COVID એક જ સ્થિતિનું પ્રતિનિધિત્વ કરે તેવી શક્યતા નથી, પરંતુ કોવિડ સંક્રમણના પરિણામે બનતી અલગ પરિસ્થિતિઓનું જૂથ છે. જુદા જુદા જૂથોમાં કેટલા સમય સુધી COVID ના લક્ષણો અલગ-અલગ હોય છે, તેનું અન્વેષણ કરવાથી વૈજ્ઞાનિકોને શરીરમાં થતી વિવિધ રોગ પ્રક્રિયાઓને સમજવામાં મદદ મળી શકે છે જે લાંબા સમય સુધી COVIDનું કારણ બને છે. અમારું વિશ્લેષણ સૂચવે છે કે, લાંબા COVID ને લક્ષણોના (COVID symptoms) ક્લસ્ટરોના આધારે ત્રણ અલગ જૂથોમાં વર્ગીકૃત કરી શકાય છે. અમારા અભ્યાસમાં લાંબા સમય સુધી COVID વાળા લગભગ 80 ટકા લોકોનો સમાવેશ કરતું સૌથી મોટું જૂથ, થાક, માથાનો દુખાવો, પીડા સુધીના લક્ષણોના વ્યાપક સ્પેક્ટ્રમનો સામનો કરે છે. બીજા સૌથી મોટા જૂથમાં, જે 15 ટકાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, તેઓ મુખ્યત્વે માનસિક સ્વાસ્થ્ય અને જ્ઞાનાત્મક લક્ષણો ધરાવતા હતા, જેમાં હતાશા, ચિંતા, મગજની ધુમ્મસ અને અનિદ્રાનો સમાવેશ થાય છે. ત્રીજું અને સૌથી નાનું જૂથ, બાકીના 5 ટકાને કબજે કરે છે, તેમાં મુખ્યત્વે શ્વાસની તકલીફ, ઉધરસ અને ઘરઘર જેવા શ્વસન લક્ષણો હતા.

કોવિડના લક્ષણોને પકડવા માટે સાધનોની જરૂર: અમે માત્ર GP પરામર્શ દરમિયાન નોંધાયેલા લક્ષણોનું મૂલ્યાંકન કરવામાં સક્ષમ હતા. અલબત્ત, દરેક જણ ડૉક્ટરને લક્ષણોની જાણ કરશે નહીં, તેથી અમારો અભ્યાસ પુષ્ટિ થયેલ COVID ના ઇતિહાસ (History of COVID) ધરાવતા અને વગરના લોકો વચ્ચે નોંધાયેલા લક્ષણોમાં તફાવતની સરખામણી કરવા માટે મર્યાદિત હતો. તે પણ શક્ય છે કે સરખામણી જૂથના કેટલાક દર્દીઓમાં કોવિડ હોય, પરંતુ કાં તો તેઓનું પરીક્ષણ થયું ન હતું અથવા તેમના જીપીને જાણ કરી ન હતી.તેમ છતાં, અમારું સંશોધન પ્રમાણિત કરે છે કે લાંબા સમયથી કોવિડ ધરાવતા લોકો તેમના લક્ષણોની પહોળાઈ અને વિવિધતા વિશે રોગચાળા દરમિયાન શું કહે છે. તે એ વાતને પણ મજબુત કરે છે કે તેમના લક્ષણોને અન્ય પરિબળો જેમ કે હાલની આરોગ્યની સ્થિતિ અથવા રોગચાળા દ્વારા જીવવા સંબંધિત તણાવની અસરોને આભારી ન હોઈ શકે. લાંબા COVID ની લાંબી સ્વાસ્થ્ય અસરોથી પીડિત UKમાં અને વિશ્વભરના લાખો લોકોને ટેકો આપવા માટે, શ્રેષ્ઠ સંભાળ પૂરી પાડવા માટે, ડૉક્ટરો અને સંશોધકોને લાંબા COVID ના લક્ષણોને (COVID symptoms) પકડવા માટે વ્યાપક સાધનોની જરૂર છે.

લાંબા સમય સુધી કોવિડ ધરાવતા દર્દીઓને અનુરૂપ આરોગ્ય સેવાઓની જરૂર હોય છે જે ઓળખે છે કે લાંબી કોવિડ એ એક જ સ્થિતિ નથી પરંતુ વ્યક્તિગત સંભાળની જરૂર હોય તેવા ઓવરલેપિંગ પરિસ્થિતિઓનું વૈવિધ્યસભર જૂથ છે. દરમિયાન, લાંબા COVID લક્ષણોના સ્પેક્ટ્રમને લક્ષ્યાંકિત કરતી સંભવિત સારવારનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે અમને ક્લિનિકલ ટ્રાયલ્સની જરૂર છે, જે આશા છે કે લાંબા COVID વાળા લોકો માટે જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો કરી શકે.

ન્યુઝ ડેસ્ક: UKમાં લગભગ 2 મિલિયન લોકો COVID ચેપ પછી સતત લક્ષણો ધરાવે છે, જેને લાંબા સમય સુધી COVID કહેવાય છે. સામાન્ય રીતે નોંધાયેલા લાંબા COVID લક્ષણો, જેમ કે થાક અને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, લોકોની દૈનિક પ્રવૃત્તિઓ, જીવનની ગુણવત્તા અને કામ કરવાની ક્ષમતા પર નોંધપાત્ર અસર કરે છે. પરંતુ લાંબા COVID લક્ષણો આના કરતા ઘણા વ્યાપક છે. નેચર મેડિસિન જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા નવા અભ્યાસમાં, અમે લાંબા સમય સુધી COVID સાથે સંકળાયેલા 62 લક્ષણોની ઓળખ કરી છે. અમે લાંબા સમય સુધી COVID ના વિકાસના વધતા જોખમ સાથે જોડાયેલા કેટલાક પરિબળોની પણ શોધખોળ કરી.

આ પણ વાંચો: જાણો કેવી રીતે મળશે સામાજિક ચિંતાથી મુક્તિ...

કોવિડને સમજવા માટે અભ્યાસ: લાંબા સમય સુધી કોવિડને સમજવા માટે હાથ ધરવામાં આવેલ પ્રારંભિક કાર્યમાં મોટાભાગનું કામ એવા લોકોમાં કરવામાં આવ્યું છે, જેઓ હોસ્પિટલમાં દાખલ હતા, પરંતુ મોટાભાગના લોકો કોવિડથી સંક્રમિત લોકોનું પ્રાથમિક સંભાળમાં સંચાલન કરવામાં આવ્યું છે. તેથી, સામાન્ય રીતે હળવા પ્રારંભિક ચેપ ધરાવતા લોકોમાં લાંબા COVID વિશે પ્રમાણમાં ઓછું જાણીએ છીએ. અમારા અભ્યાસમાં, અમે જાન્યુઆરી 2020 થી એપ્રિલ 2021 સુધી, COVID ના પુષ્ટિ થયેલ નિદાન (Diagnosis of covid) સાથે ઈંગ્લેન્ડમાં 450,000 થી વધુ લોકોના ઈલેક્ટ્રોનિક પ્રાથમિક સંભાળના રેકોર્ડ્સ અને 1.9 મિલિયન લોકોના કોવિડનો કોઈ પૂર્વ ઈતિહાસ નથી તેનું વિશ્લેષણ કર્યું.અમે બંને જૂથોને તેમની વસ્તી વિષયક, સામાજિક અને ક્લિનિકલ લાક્ષણિકતાઓના સંદર્ભમાં ખૂબ નજીકથી મેળ ખાતા હતા. ત્યારપછી અમે GP ને 115 લક્ષણોના રિપોર્ટિંગમાં સંબંધિત તફાવતોનું મૂલ્યાંકન કર્યું. કોવિડ ધરાવતા લોકો માટે, અમે તેને સંક્રમિત થયાના ઓછામાં ઓછા 12 અઠવાડિયા પછી માપ્યું.

કોવિડના લક્ષણો: અમને જાણવા મળ્યું છે કે, જે લોકોમાં કોવિડનું નિદાન (Diagnosis of covid) થયું હતું, તેઓમાં 62 લક્ષણોની જાણ થવાની શક્યતા નોંધપાત્ર રીતે વધુ હતી, જેમાંથી માત્ર 20નો સમાવેશ વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાની લાંબા COVID માટેના ક્લિનિકલ કેસની વ્યાખ્યામાં કરવામાં આવ્યો છે. આમાંના કેટલાક લક્ષણોની અપેક્ષા હતી, જેમ કે ગંધની ભાવના ગુમાવવી, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ અને થાક. પરંતુ કેટલાક લક્ષણો કે જે અમને 12 અઠવાડિયાથી વધુ સમયથી COVID સાથે મજબૂત રીતે સંકળાયેલા જણાયા હતા તે આશ્ચર્યજનક અને ઓછા જાણીતા હતા, જેમ કે વાળ ખરવા અને કામવાસનામાં ઘટાડો. અન્ય લક્ષણોમાં છાતીમાં દુખાવો, તાવ, આંતરડાની અસંયમ, ઇરેક્ટાઇલ ડિસફંક્શન અને અંગમાં સોજોનો સમાવેશ થાય છે. ચેપગ્રસ્ત અને બિનચેપી જૂથો વચ્ચે નોંધાયેલા લક્ષણોમાં આ તફાવતો અમે ઉંમર, લિંગ, વંશીય જૂથ, સામાજિક આર્થિક સ્થિતિ, બોડી માસ ઇન્ડેક્સ, ધૂમ્રપાનની સ્થિતિ, 80 થી વધુ સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિઓની હાજરી અને સમાન લક્ષણોની ભૂતકાળની જાણ કર્યા પછી પણ રહ્યા. અમે એ પણ શોધી કાઢ્યું છે કે, નાની ઉંમર, સ્ત્રી જાતિ, અમુક વંશીય લઘુમતી જૂથો, નીચું સામાજિક આર્થિક દરજ્જો, ધૂમ્રપાન, સ્થૂળતા અને આરોગ્યની વિશાળ શ્રેણી આ બધાં કોવિડ ચેપના 12 અઠવાડિયાથી વધુ સમય પછી સતત લક્ષણોની જાણ કરવાના ઊંચા જોખમ સાથે સંકળાયેલા હતા.

આ પણ વાંચો: જો તમને કોઈ વસ્તુ પકડવામાં સમસ્યા થાય છે, તો ચેતી જજો ગંભીર બિમારીના છે સંકેત

COVIDનું કારણ બને છે: સર્વેક્ષણોમાં નોંધાયેલા લાંબા COVID લક્ષણોની પહોળાઈ અને વિવિધતાને જોતાં, લાંબી COVID એક જ સ્થિતિનું પ્રતિનિધિત્વ કરે તેવી શક્યતા નથી, પરંતુ કોવિડ સંક્રમણના પરિણામે બનતી અલગ પરિસ્થિતિઓનું જૂથ છે. જુદા જુદા જૂથોમાં કેટલા સમય સુધી COVID ના લક્ષણો અલગ-અલગ હોય છે, તેનું અન્વેષણ કરવાથી વૈજ્ઞાનિકોને શરીરમાં થતી વિવિધ રોગ પ્રક્રિયાઓને સમજવામાં મદદ મળી શકે છે જે લાંબા સમય સુધી COVIDનું કારણ બને છે. અમારું વિશ્લેષણ સૂચવે છે કે, લાંબા COVID ને લક્ષણોના (COVID symptoms) ક્લસ્ટરોના આધારે ત્રણ અલગ જૂથોમાં વર્ગીકૃત કરી શકાય છે. અમારા અભ્યાસમાં લાંબા સમય સુધી COVID વાળા લગભગ 80 ટકા લોકોનો સમાવેશ કરતું સૌથી મોટું જૂથ, થાક, માથાનો દુખાવો, પીડા સુધીના લક્ષણોના વ્યાપક સ્પેક્ટ્રમનો સામનો કરે છે. બીજા સૌથી મોટા જૂથમાં, જે 15 ટકાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, તેઓ મુખ્યત્વે માનસિક સ્વાસ્થ્ય અને જ્ઞાનાત્મક લક્ષણો ધરાવતા હતા, જેમાં હતાશા, ચિંતા, મગજની ધુમ્મસ અને અનિદ્રાનો સમાવેશ થાય છે. ત્રીજું અને સૌથી નાનું જૂથ, બાકીના 5 ટકાને કબજે કરે છે, તેમાં મુખ્યત્વે શ્વાસની તકલીફ, ઉધરસ અને ઘરઘર જેવા શ્વસન લક્ષણો હતા.

કોવિડના લક્ષણોને પકડવા માટે સાધનોની જરૂર: અમે માત્ર GP પરામર્શ દરમિયાન નોંધાયેલા લક્ષણોનું મૂલ્યાંકન કરવામાં સક્ષમ હતા. અલબત્ત, દરેક જણ ડૉક્ટરને લક્ષણોની જાણ કરશે નહીં, તેથી અમારો અભ્યાસ પુષ્ટિ થયેલ COVID ના ઇતિહાસ (History of COVID) ધરાવતા અને વગરના લોકો વચ્ચે નોંધાયેલા લક્ષણોમાં તફાવતની સરખામણી કરવા માટે મર્યાદિત હતો. તે પણ શક્ય છે કે સરખામણી જૂથના કેટલાક દર્દીઓમાં કોવિડ હોય, પરંતુ કાં તો તેઓનું પરીક્ષણ થયું ન હતું અથવા તેમના જીપીને જાણ કરી ન હતી.તેમ છતાં, અમારું સંશોધન પ્રમાણિત કરે છે કે લાંબા સમયથી કોવિડ ધરાવતા લોકો તેમના લક્ષણોની પહોળાઈ અને વિવિધતા વિશે રોગચાળા દરમિયાન શું કહે છે. તે એ વાતને પણ મજબુત કરે છે કે તેમના લક્ષણોને અન્ય પરિબળો જેમ કે હાલની આરોગ્યની સ્થિતિ અથવા રોગચાળા દ્વારા જીવવા સંબંધિત તણાવની અસરોને આભારી ન હોઈ શકે. લાંબા COVID ની લાંબી સ્વાસ્થ્ય અસરોથી પીડિત UKમાં અને વિશ્વભરના લાખો લોકોને ટેકો આપવા માટે, શ્રેષ્ઠ સંભાળ પૂરી પાડવા માટે, ડૉક્ટરો અને સંશોધકોને લાંબા COVID ના લક્ષણોને (COVID symptoms) પકડવા માટે વ્યાપક સાધનોની જરૂર છે.

લાંબા સમય સુધી કોવિડ ધરાવતા દર્દીઓને અનુરૂપ આરોગ્ય સેવાઓની જરૂર હોય છે જે ઓળખે છે કે લાંબી કોવિડ એ એક જ સ્થિતિ નથી પરંતુ વ્યક્તિગત સંભાળની જરૂર હોય તેવા ઓવરલેપિંગ પરિસ્થિતિઓનું વૈવિધ્યસભર જૂથ છે. દરમિયાન, લાંબા COVID લક્ષણોના સ્પેક્ટ્રમને લક્ષ્યાંકિત કરતી સંભવિત સારવારનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે અમને ક્લિનિકલ ટ્રાયલ્સની જરૂર છે, જે આશા છે કે લાંબા COVID વાળા લોકો માટે જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો કરી શકે.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.