કચ્છઃ દરવર્ષે નવરાત્રિમાં આસો સુદ પાંચમના રોજ રાજવી દ્વારા પતરી વિધિ અને ચામર પૂજા કરવામાં આવે છે. આ પૂજાનું સવિશેષ મહત્વ રહેલું છે. આ વર્ષે મહારાણી પ્રીતિદેવી દ્વારા નિમાયેલ તેરા ઠાકુર મયુરધ્વજ સિંહ જોડેજા દ્વારા ચામર પૂજા કરવામાં આવી હતી. ચામરપૂજા દરબાર ગઢના પ્રાગ મહેલમાં આવેલ મહામાયા મંદિર ટીલામેડી ખાતે કરવામાં આવી હતી.
શું છે પતરી વિધિ અને ચામર પૂજા?: કચ્છમાં નવરાત્રિ નિમિતે રાજ પરિવાર દ્વારા નવ દિવસ મા આશાપુરાની વિધિવત રીતે પૂજા અર્ચના કરવામાં આવે છે. સૌથી અગત્યની પૂજા હોય છે પતરી વિધિ. પતરી વિધિની શરુઆત પાંચમના રોજ ચામરપૂજા કરીને કરવામાં આવે છે. જેમાં મયુરપંખથી બનેલ બે ચામરની પરંપરાગત પૂજા અર્ચના કરવામાં આવે છે. આ પૂજા કચ્છના મહામાયા મંદિર ટીલામેડી ખાતે કરવામાં આવે છે. આજે ચામરપૂજા તેરા ઠાકુર મયુરધ્વજ સિંહ જાડેજા દ્વારા કરવામાં આવી હતી. બે ચામરમાંથી એક ચામરને માતાના મઢ અને બીજી ચામરને ભૂજ આશાપુરા મંદિર ખાતે લઈ જવામાં આવશે. આ વર્ષે પણ ગત વર્ષની જેમ બે વખત પતરી પૂજા થશે.
આસો સુદ પાંચમના દિવસે 475 વર્ષ જૂના મહામાયા દેવસ્થાન ટીલામેડી ખાતે ચામર વિધિ કરવામાં આવી હતી. આઠમના દિવસે કરવામાં આવતી પતરી વિધિની શરૂઆત આજથી ચામર પૂજા કરીને કરવામાં આવે છે. અગાઉના સમયે આ વિધિ માતાના મઢ ખાતે વેલ પ્રસ્થાન કરીને કરવામાં આવતી હતી. ચામરની બે જોડીની પૂજા કરવામાં આવે છે જેમાં એક માતાના મઢ ખાતે અને એક ભુજ આશાપુરા મંદિર ખાતે કરવામાં આવે છે. ચામર પૂજા અને પતરી વિધિની શરૂઆત દરબાર ગઢથી થાય છે તો તેની પૂર્ણાહુતિ પણ દરબાર ગઢમાં આવેલ દેવસ્થાન પર જ થાય છે...કૃતાર્થ સિંહ જાડેજા, (રાજવી, કચ્છ)
ઐતિહાસિક પૂજાઃ અંદાજે 475 વર્ષ પહેલાં ભુજની સ્થાપના થઇ ત્યારે રાજ પરિવારના દરબાર ગઢમાં ટિલામેડીમાં બનેલા મહામાયા મંદિર કે જે રાજ પરિવારનું દેવસ્થાન મનાય છે તેમાં ચામર પૂજા યોજવામાં આવી હતી. કચ્છના મહારાવ આસો સુદ પાંચમના દિવસે અહીં માતાજીની પૂજા કરી મોરપંખથી બનેલા ચામરને ધારણ કરી માતાના મઢ તરફ ચામર યાત્રા માટે પ્રસ્થાન કરે છે. જિલ્લાના પાટનગર ભુજથી 100 કિલોમીટર દૂર આવેલા માતાના મઢ મંદિરે પહોંચવા બળદ ગાડામાં બે દિવસ લાગી જતા જેથી સાતમના મહારાવ માતાના મઢ પહોંચી ત્યાં માં ચાચર ભવાનીની પૂજા કરી, આઠમના દિવસે આશાપુરા માતાજીના મંદિરે પતરી વિધિ કરે છે.
