બેંગલુરુ: ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) એ ગુરુવારે જાહેરાત કરી છે કે ચંદ્રયાન-3 મિશન 14 જુલાઈના રોજ આંધ્ર પ્રદેશના શ્રીહરિકોટા ખાતેના સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ કરવામાં આવશે. ISROનું નવું લોન્ચ વ્હીકલ LVM-3 ચંદ્ર મિશનને અંજામ આપશે. ISRO એ ટ્વીટ કર્યું, "ચંદ્રયાન-3: LVM3-M4/ચંદ્રયાન-3 મિશનના પ્રક્ષેપણની જાહેરાત: લોન્ચ હવે 14 જુલાઈ, 2023 ના રોજ SDSC (સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટર), શ્રીહરિકોટાથી બપોરે 2:35 વાગ્યે નિર્ધારિત છે."
- — ISRO (@isro) July 5, 2023 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data="
— ISRO (@isro) July 5, 2023
">— ISRO (@isro) July 5, 2023
એસ સોમનાથે જણાવ્યું: ચંદ્રયાન-3 મિશન હેઠળ ISRO 23 ઓગસ્ટ અથવા 24 ઓગસ્ટે ચંદ્ર પર 'સોફ્ટ લેન્ડિંગ' કરવાનો પ્રયાસ કરશે. ચંદ્રયાન-3 મિશન લેન્ડરની લેન્ડિંગ સાઇટની નજીકમાં ચંદ્ર રેગોલિથ, ચંદ્ર ધરતીકંપ, ચંદ્રની સપાટીના પ્લાઝ્મા વાતાવરણ અને મૂળ રચનાના થર્મોફિઝિકલ ગુણધર્મોનો અભ્યાસ કરવા માટે વૈજ્ઞાનિક સાધનો વહન કરશે.
ISROના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર: જ્યારે લેન્ડર અને રોવર પરના આ વૈજ્ઞાનિક સાધનોનો વ્યાપ "ચંદ્રનું વિજ્ઞાન" થીમ પર ફિટ થશે, ત્યારે અન્ય પ્રાયોગિક સાધન ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાંથી પૃથ્વીના સ્પેક્ટ્રો-પોલેરિમેટ્રિક સિગ્નેચરનો અભ્યાસ કરશે, જે "ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષા" નો ભાગ છે. આ વર્ષે માર્ચમાં, ચંદ્રયાન-3 અવકાશયાન સફળતાપૂર્વક જરૂરી પરીક્ષણો પૂર્ણ કરે છે જેણે અવકાશયાનની પ્રક્ષેપણ દરમિયાન કઠોર કંપન અને એકોસ્ટિક વાતાવરણનો સામનો કરવાની ક્ષમતાની પુષ્ટિ કરી હતી.
ત્રણ મોડ્યુલનું મિશ્રણ છે: આ પરીક્ષણો એ હકીકતને ધ્યાનમાં રાખીને ખાસ કરીને પડકારજનક હતા કે ચંદ્રયાન-3 અવકાશયાન, જે LVM-3 (લોન્ચ વ્હીકલ માર્ક-III) (અગાઉ GSLV Mk-III તરીકે ઓળખાતું હતું) દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવશે. તે ત્રણ મોડ્યુલનું મિશ્રણ છે- પ્રોપલ્શન, લેન્ડર અને રોવર. પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ ચંદ્ર ભ્રમણકક્ષામાંથી પૃથ્વીના સ્પેક્ટ્રલ અને ધ્રુવીય માપનો અભ્યાસ કરવા માટે 'સ્પેક્ટ્રો-પોલરીમીટર ઓફ હેબિટેબલ પ્લેનેટ અર્થ' (SHAPE) નામનું સાધન ધરાવે છે અને તે લેન્ડર અને રોવરને ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષાના 100 કિમી સુધી લઈ જશે.
અભ્યાસ માટે એડજસ્ટ કરવામાં આવ્યું છે: ચંદ્ર લેન્ડર સાથે સંકળાયેલ સાધનોની થર્મલ વાહકતા અને તાપમાન માપવા માટે 'લુનર સરફેસ થર્મોફિઝિકલ પ્રયોગ'; લેન્ડરની લેન્ડિંગ સાઇટની આસપાસ સિસ્મિકિટી માપવા માટે 'ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ ફોર લુનર સિસ્મિસિટી એક્ટિવિટી' અને પ્લાઝ્મા ડેન્સિટી અને તેની ભિન્નતાનો અંદાજ કાઢવા માટે 'લેંગમુઇર પ્રોબ' નામના સાધનો છે. યુએસ સ્પેસ એજન્સી નેશનલ એરોનોટિક્સ એન્ડ સ્પેસ એડમિનિસ્ટ્રેશન (NASA) ના 'પેસિવ લેસર રેટ્રોરેફ્લેક્ટર એરે'ને પણ ચંદ્ર લેસર અભ્યાસ માટે એડજસ્ટ કરવામાં આવ્યું છે.
'સોફ્ટ લેન્ડિંગ' કરવાની ક્ષમતાથી સજ્જ છે: તે જ સમયે, રોવર સાથે સંબંધિત સાધનોમાં 'આલ્ફા પાર્ટિકલ એક્સ-રે સ્પેક્ટ્રોમીટર' અને 'લેસર ઈન્ડ્યુસ્ડ બ્રેકડાઉન સ્પેક્ટ્રોસ્કોપી'નો સમાવેશ થાય છે જે લેન્ડરની લેન્ડિંગ સાઇટની આસપાસની મૂળ રચનાનો અભ્યાસ કરશે. લેન્ડર નિયુક્ત ચંદ્ર સાઇટ પર 'સોફ્ટ લેન્ડિંગ' કરવાની ક્ષમતાથી સજ્જ છે અને રોવરને તૈનાત કરે છે જે તેની ગતિશીલતા દરમિયાન ચંદ્રની સપાટીનું રાસાયણિક વિશ્લેષણ કરશે. પ્રોપલ્શન મોડ્યુલનું મુખ્ય કાર્ય લેન્ડરને લોન્ચ વ્હીકલ ઈન્જેક્શનથી 100 કિમીની અંતિમ ચંદ્ર પરિપત્ર ધ્રુવીય ભ્રમણકક્ષામાં ખસેડવાનું અને તેને અલગ કરવાનું છે. વધુમાં, પ્રોપલ્શન મોડ્યુલમાં વેલ્યુ એડિશન તરીકે એક વૈજ્ઞાનિક સાધન પણ છે, જે લેન્ડર મોડ્યુલથી અલગ થયા બાદ ઓપરેટ કરવામાં આવશે.
આ પણ વાંચો:
