ETV Bharat / science-and-technology

વૈજ્ઞાનિકોને 48 હજાર વર્ષ જૂનો ઝોમ્બી વાયરસ મળ્યો

આબોહવા પરિવર્તનને કારણે પ્રાચીન પર્માફ્રોસ્ટનું પીગળવું મનુષ્ય માટે એક નવો ખતરો બની શકે છે. સંશોધકોના જણાવ્યા અનુસાર વૈજ્ઞાનિકોએ લગભગ 2 ડઝન વાયરસ (is zombie virus infectious)ને પુનર્જીવિત કર્યા (scientists dicover new virus) છે. જે 48,500 વર્ષ પહેલાં એક તળાવની નીચે થીજી ગયા હતા.

વૈજ્ઞાનિકોને 48 હજાર વર્ષ જૂનો ઝોમ્બી વાયરસ મળ્યો વાયરસ
વૈજ્ઞાનિકોને 48 હજાર વર્ષ જૂનો ઝોમ્બી વાયરસ મળ્યો વાયરસ
author img

By

Published : Nov 30, 2022, 9:59 AM IST

નવી દિલ્હી: આબોહવા પરિવર્તનને કારણે પરમાફ્રોસ્ટ (જમીન જ્યાં બરફ હંમેશા થીજી જાય છે) મનુષ્યો માટે નવો ખતરો પેદા કરી શકે છે. લગભગ 2 ડઝન વાઈરસ શોધનારા સંશોધકોના જણાવ્યા અનુસાર તેમાં 48,500 વર્ષ પહેલાં તળાવની નીચે થીજી ગયેલા વાયરસનો સમાવેશ થાય (scientists dicover new virus) છે. યુરોપિયન સંશોધકોએ રશિયાના સાઇબિરીયા પ્રદેશમાં પર્માફ્રોસ્ટમાંથી એકત્રિત કરાયેલા પ્રાચીન નમૂનાઓની તપાસ કરી હતી. તેઓએ 13 નવા રોગ પેદા કરતા વાયરસનું પુનરુત્થાન કર્યું અને તેનું લક્ષણ દર્શાવ્યું છે. જેને તેઓ 'ઝોમ્બી વાયરસ' (is zombie virus infectious) કહે છે.

સંશોધનમાં જોખમ: તેઓ એક હજાર વર્ષ સુધી બરફની જમીનમાં ફસાયેલા હોવા છતાં અસ્તિત્વમાં છે. વૈજ્ઞાનિકોએ લાંબા સમયથી ચેતવણી આપી છે કે, વાતાવરણીય ઉષ્ણતા પર્માફ્રોસ્ટમાં ફસાયેલા મિથેન જેવા ગ્રીનહાઉસ વાયુઓ છોડશે અને આબોહવાને વધુ ખરાબ કરશે. પરંતુ રોગ પેદા કરતા વાયરસ પર તેની ઓછી અસર પડશે. રશિયા જર્મની અને ફ્રાન્સની સંશોધન ટીમે જણાવ્યું હતું કે, 'તેમના સંશોધનમાં વાયરસના પુનઃસર્ફેસ થવાનું એક કાર્બનિક જોખમ હતું. કારણ કે, લક્ષ્ય સ્ટ્રેન્સ પ્રાથમિક રીતે અમીબાને સંક્રમિત કરવામાં સક્ષમ હતા.'

વાયરસની પુન:સ્થાપના સમસ્યારૂપ: વાયરસની સંભવિત પુનઃસ્થાપના ખૂબ જ સમસ્યારૂપ છે. તેમણે ચેતવણી આપી હતી કે, ખતરો વાસ્તવિક દેખાડવા માટે તેમના કાર્યનું પરીક્ષણ કરી શકાય છે. બ્લૂમબર્ગના અહેવાલ મુજબ વૈજ્ઞાનિકો લાંબા સમયથી ચેતવણી આપી રહ્યા છે કે, વાતાવરણના ગરમ થવાના કારણે પરમાફ્રોસ્ટના પીગળવાથી મિથેન જેવા પહેલાથી જ ફસાયેલા ગ્રીનહાઉસ વાયુઓનું નિકાલ આબોહવા પરિવર્તનને વધુ ખરાબ કરશે. જો કે, નિષ્ક્રિય જીવાણુઓ પર તેની અસર ઓછી સમજી શકાય છે.

આપી ચેતવણી: રશિયા, જર્મની અને ફ્રાન્સના સંશોધકોની ટીમે જણાવ્યું હતું કે, પુનરુત્થાનનું જૈવિક જોખમ તેઓએ અભ્યાસ કરેલા વાયરસ માટે 'સંપૂર્ણપણે નહિવત્' છે. પ્રાણીઓ અથવા મનુષ્યોને સંક્રમિત કરી શકે તેવા વાયરસનું સંભવિત પુનરુત્થાન એ એક મોટી સમસ્યા છે. તેમણે ચેતવણી આપી હતી કે, તેમના કામને એ રીતે જોવું જોઈએ કે, તે એક વાસ્તવિક ખતરો છે. જે ગમે ત્યારે મોટી સમસ્યા બની શકે છે. કોરોના વાયરસના દેખાવથી વિશ્વમાં નવા વાયરસને લઈને ઘણો ભય છે.

ન્યૂયોર્ક પોસ્ટ અનુસાર: કોરોનાને કારણે લાખો લોકોના મોત થયા છે. ન્યૂયોર્ક પોસ્ટ અનુસાર વૈજ્ઞાનિકોએ શોધી કાઢ્યું કે, 'તમામ 'ઝોમ્બી વાઈરસ'માં ચેપી થવાની સંભાવના છે અને તેથી જીવંત સંસ્કૃતિઓ પર સંશોધન હાથ ધર્યા પછી તે 'આરોગ્ય માટે જોખમ' છે. તેઓ માને છે કે, કોવિડ 19 શૈલીનો રોગચાળો ભવિષ્યમાં વધુ સામાન્ય બનશે. કારણ કે, પરમાફ્રોસ્ટ પીગળવાથી માઇક્રોબાયલ કેપ્ટન અમેરિકા જેવા લાંબા નિષ્ક્રિય વાયરસ મુક્ત થાય છે.'

ધ ન્યૂ યોર્ક પોસ્ટ અહેવાલ: અહેવાલ જણાવે છે કે, પ્રાચીન પર્માફ્રોસ્ટ સ્તરોને પીગળવાથી પ્રાચીન વાયરલ કણો ચેપી રહે છે અને ફરીથી પ્રસારિત થવાના જોખમને ધ્યાનમાં લેવું માન્ય છે. કમનસીબે આ એક દુષ્ટ ચક્ર છે કારણ કે, 'બરફ પીગળવાથી છોડવામાં આવતા કાર્બનિક પદાર્થો કાર્બન ડાયોક્સાઇડ અને મિથેનમાં વિઘટન કરે છે. ગ્રીનહાઉસ અસરમાં વધારો કરે છે અને પિગળવામાં વેગ આપે છે.' ધ ન્યૂ યોર્ક પોસ્ટ અહેવાલ આપે છે કે, 'નવા પીગળેલા વાયરસ એપીડેમિયોલોજિકલ આઇસબર્ગની માત્ર ટોચ હોઈ શકે છે કારણ કે, હજી વધુ હાઇબરનેટિંગ વાયરસ શોધવાના બાકી છે. જ્યારે પ્રકાશ, ગરમી, ઓક્સિજન અને અન્ય બાહ્ય પર્યાવરણીય ચલોના સંપર્કમાં આવે ત્યારે આ અજાણ્યા વાયરસના ચેપના સ્તરનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે વધુ સંશોધનની જરૂર છે.

નવી દિલ્હી: આબોહવા પરિવર્તનને કારણે પરમાફ્રોસ્ટ (જમીન જ્યાં બરફ હંમેશા થીજી જાય છે) મનુષ્યો માટે નવો ખતરો પેદા કરી શકે છે. લગભગ 2 ડઝન વાઈરસ શોધનારા સંશોધકોના જણાવ્યા અનુસાર તેમાં 48,500 વર્ષ પહેલાં તળાવની નીચે થીજી ગયેલા વાયરસનો સમાવેશ થાય (scientists dicover new virus) છે. યુરોપિયન સંશોધકોએ રશિયાના સાઇબિરીયા પ્રદેશમાં પર્માફ્રોસ્ટમાંથી એકત્રિત કરાયેલા પ્રાચીન નમૂનાઓની તપાસ કરી હતી. તેઓએ 13 નવા રોગ પેદા કરતા વાયરસનું પુનરુત્થાન કર્યું અને તેનું લક્ષણ દર્શાવ્યું છે. જેને તેઓ 'ઝોમ્બી વાયરસ' (is zombie virus infectious) કહે છે.

સંશોધનમાં જોખમ: તેઓ એક હજાર વર્ષ સુધી બરફની જમીનમાં ફસાયેલા હોવા છતાં અસ્તિત્વમાં છે. વૈજ્ઞાનિકોએ લાંબા સમયથી ચેતવણી આપી છે કે, વાતાવરણીય ઉષ્ણતા પર્માફ્રોસ્ટમાં ફસાયેલા મિથેન જેવા ગ્રીનહાઉસ વાયુઓ છોડશે અને આબોહવાને વધુ ખરાબ કરશે. પરંતુ રોગ પેદા કરતા વાયરસ પર તેની ઓછી અસર પડશે. રશિયા જર્મની અને ફ્રાન્સની સંશોધન ટીમે જણાવ્યું હતું કે, 'તેમના સંશોધનમાં વાયરસના પુનઃસર્ફેસ થવાનું એક કાર્બનિક જોખમ હતું. કારણ કે, લક્ષ્ય સ્ટ્રેન્સ પ્રાથમિક રીતે અમીબાને સંક્રમિત કરવામાં સક્ષમ હતા.'

વાયરસની પુન:સ્થાપના સમસ્યારૂપ: વાયરસની સંભવિત પુનઃસ્થાપના ખૂબ જ સમસ્યારૂપ છે. તેમણે ચેતવણી આપી હતી કે, ખતરો વાસ્તવિક દેખાડવા માટે તેમના કાર્યનું પરીક્ષણ કરી શકાય છે. બ્લૂમબર્ગના અહેવાલ મુજબ વૈજ્ઞાનિકો લાંબા સમયથી ચેતવણી આપી રહ્યા છે કે, વાતાવરણના ગરમ થવાના કારણે પરમાફ્રોસ્ટના પીગળવાથી મિથેન જેવા પહેલાથી જ ફસાયેલા ગ્રીનહાઉસ વાયુઓનું નિકાલ આબોહવા પરિવર્તનને વધુ ખરાબ કરશે. જો કે, નિષ્ક્રિય જીવાણુઓ પર તેની અસર ઓછી સમજી શકાય છે.

આપી ચેતવણી: રશિયા, જર્મની અને ફ્રાન્સના સંશોધકોની ટીમે જણાવ્યું હતું કે, પુનરુત્થાનનું જૈવિક જોખમ તેઓએ અભ્યાસ કરેલા વાયરસ માટે 'સંપૂર્ણપણે નહિવત્' છે. પ્રાણીઓ અથવા મનુષ્યોને સંક્રમિત કરી શકે તેવા વાયરસનું સંભવિત પુનરુત્થાન એ એક મોટી સમસ્યા છે. તેમણે ચેતવણી આપી હતી કે, તેમના કામને એ રીતે જોવું જોઈએ કે, તે એક વાસ્તવિક ખતરો છે. જે ગમે ત્યારે મોટી સમસ્યા બની શકે છે. કોરોના વાયરસના દેખાવથી વિશ્વમાં નવા વાયરસને લઈને ઘણો ભય છે.

ન્યૂયોર્ક પોસ્ટ અનુસાર: કોરોનાને કારણે લાખો લોકોના મોત થયા છે. ન્યૂયોર્ક પોસ્ટ અનુસાર વૈજ્ઞાનિકોએ શોધી કાઢ્યું કે, 'તમામ 'ઝોમ્બી વાઈરસ'માં ચેપી થવાની સંભાવના છે અને તેથી જીવંત સંસ્કૃતિઓ પર સંશોધન હાથ ધર્યા પછી તે 'આરોગ્ય માટે જોખમ' છે. તેઓ માને છે કે, કોવિડ 19 શૈલીનો રોગચાળો ભવિષ્યમાં વધુ સામાન્ય બનશે. કારણ કે, પરમાફ્રોસ્ટ પીગળવાથી માઇક્રોબાયલ કેપ્ટન અમેરિકા જેવા લાંબા નિષ્ક્રિય વાયરસ મુક્ત થાય છે.'

ધ ન્યૂ યોર્ક પોસ્ટ અહેવાલ: અહેવાલ જણાવે છે કે, પ્રાચીન પર્માફ્રોસ્ટ સ્તરોને પીગળવાથી પ્રાચીન વાયરલ કણો ચેપી રહે છે અને ફરીથી પ્રસારિત થવાના જોખમને ધ્યાનમાં લેવું માન્ય છે. કમનસીબે આ એક દુષ્ટ ચક્ર છે કારણ કે, 'બરફ પીગળવાથી છોડવામાં આવતા કાર્બનિક પદાર્થો કાર્બન ડાયોક્સાઇડ અને મિથેનમાં વિઘટન કરે છે. ગ્રીનહાઉસ અસરમાં વધારો કરે છે અને પિગળવામાં વેગ આપે છે.' ધ ન્યૂ યોર્ક પોસ્ટ અહેવાલ આપે છે કે, 'નવા પીગળેલા વાયરસ એપીડેમિયોલોજિકલ આઇસબર્ગની માત્ર ટોચ હોઈ શકે છે કારણ કે, હજી વધુ હાઇબરનેટિંગ વાયરસ શોધવાના બાકી છે. જ્યારે પ્રકાશ, ગરમી, ઓક્સિજન અને અન્ય બાહ્ય પર્યાવરણીય ચલોના સંપર્કમાં આવે ત્યારે આ અજાણ્યા વાયરસના ચેપના સ્તરનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે વધુ સંશોધનની જરૂર છે.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.